Aan de Vrije Universiteit

Amsterdam, 12 Juli 1907.

Aan de Vrije Universiteit vond een drietal promoties plaats, twee in de godgeleerde en een in de rechtsgeleerde faculteit, waarbij tot tv/eemaal toe de hoogste graad cum laude kon worden toegekend.

De promotie van den heer B. de Gaay Furtman tot doctor in de Rechtswetenschap na verdediging van een proefschrift over Gijsbert Kar el van Hogendorp en de Grond-Wit van 1814 trok ditmaal ook buitenaf zeer de aandacht, omdat dit de eerste maal was dat de Vrije Universiteit gebruik maken kon van de bevoegdheid haar in de Hooger onderwijswet verleend, en haar doctorsgraad niet alleen een wetenschappelijke titel was, maar ook gelijke rechten schonk als die der Rijks Universiteiten. Toch is het niet daarom aüeeo dat we op deze promotie wijzen. Het feit, dat deze jonge doctor binnen den tijd van vijf jaren zijn studiën aan de Vrije Universiteit voltooide, in dien tijd nog candidaatsexamen aaa de Stedelijke Universiteit heeft afgelegd en met een niet onverdienstelijke dissertatie zijn studiën besloot, weerlegt genoegzaam de klacht, die soms vernomen wordt, alsof de zwaardere eischen, die de Vrije Universiteit stelt, een buitengewoon langen studietijd zouden noodzakelijk maken. Wanneer met ijver gestudeerd wordt en de aanleg voldoende is, behoeft men waarlijk niet te meenen, dat de studie in de rechten aan de Vrije Universiteit te veel offers van geld en tijd zoude vragen. Het verblijdt ons, dat de eer van deze eerste promotie cum effectu civili ten deel viel aan den zoon van een der oudste vrienden onzer Hoogeschool, die van hare oprichting af haar gesteund en voor haar geijverd heeft.

Wat de beide doctoren in de Theologie aangaat, die den wetenschappelijken ridderslag ontvingen. Dr. F, W. Grosheideen Dr. J. Ridderbos, zoo was voor hen de effectus civilis van geen belang, maar we twijfelen niet of de dissertaties waarop hun promotie geschiedde, zullen ook buitenaf wel den indruk wettigen, dat de hoogste wetenschappelijke graad door deze jonge doctoren ten volle verdiend was.

Dr, Grosheide schreef een proefschrift over De verwachting der toekemst van Jezus Christus, dat als exegetische studie over een der belangrijkste strijdvragen van het Nieuwe Testament met lof mag vermeld worden. De keuze van Dr. Grosheide mag zeker een gelukkige genoemd worden, zooals wel daaruit blijkt, dat de Groninger hoogeschool onlangs een prijsvraag uitschreef, die met dit onderwerp in nauw verband staat. Wat in deze dissertatie weldadig aandoet, is het vaste en onwankelbare geloof, dat daaruit spreekt in het Goddelijk gezag der Heilige Schrift. De resultaten, waartoe Dr. Grosheide komt, zijn zeer zeker afwijkende van wat de meeste oudere en jongere exegeten hebben geleerd, en we zouden niet elke exegese voor onze rekening durven nemen, die Dr. Grosheide verdedigt. Maar niemand, die deze dissertatie doorleest, zal ontkennen, dat de schrijver een reuzenarbeid verricht heeft, dat hij met een nauwkeurigheid en akribie is te werk gegaan, die bewondering afdwingt, en dat daarom deze dissertatie onder de exegetische proefschriften met eere mag genoemd worden. Een slaafsch volgeling is Dr, Grosheide niet. Hij gaat meestal zijn eigen v/eg. En al mag die weg niet overal de juiste u toeschijnen, hij dwingt u toch rekening te houden met zijn gevoelen en toont, dat hij volkomen op de hoogte is van wat door anderen over dit onderwerp is gedacht en geschreven.

Van geheel anderen aard is het proefschrift van Dr. J, Ridderbos, dat handelt over De Theologie van Jonathan Edwards. Ook de keus van dit onderwerp is zeer gelukkig, omdat het de aandacht vestigt op een der groote Amerikaansche theologen, wier arbeid en beteekenis in ons land niet genoeg gewaardeerd worden. Onze theologische ontwikkeling staat grootendeels in het teeken der Duitsche Theologie. Jaren lang scheen het zelfs, alsof er geen andere wetenschappelijke theologie was dan die Duitschland ons leverde. Duitsche exegese, Duitsche dogmatiek, Duitsche religions-philosophic, Duitsche kerkgeschiedenis beheersch ten ons theologisch denken. En zonder in het minst te kort te willen doen aan de uitnemende verdiensten der Duitsche theo logic, school daarin toch een niet gering gevaar, waar de Duitsche theologie van huis uit niet Gereformeerd maar Luthersch is en bovendien in de Vermittlungstheologie tot niet onbedenkelijke concessies aan de phi losophie kwam. We dreigden allengs ons zelfstandig gereformeerd karakter te ver liezen en geestelijk afhankelijk te worden van 'Duitschland. Het is daarom een uit nemende greep geweest, dat Dr. Ridderbos een poging waagde om de beteekenis van de Amerikaansche Gereformeerde Theologie in een harer uitnemendste vertegenwoordi gers van de i8e eeuw in het licht te stel len. Gemakkelijk was ook dit onderwerp niet. Edwards was een philosophisch aangelegde natuur, die de moeilijkste problemen, waarvoor het Calvinisme hem plaatste, heeft trachten in te denken en op te lossen. Dr. Ridderbos heeft de punten, waarom het gaat, zeer goed gevat en helder in het licht gesteld, en met alle waardeering voor Edwards persoon en arbeid, heeft hij toch niet geaarzeld aan te wijzen, waar Edwards afweek van de Gereformeerde lijn. Moge dit proefschrift, dat getuigenis aflegt van rijp'neid van oordeel, door onze Gereformeerde vrienden in Amerika als een bewijs ontvangen worden, dat men ook in Nederland met hun voorgangers rekening wil houden, en den band tusschen het Calvl nisme in Amerika en in Nederland ver. sterken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen