Wanneer ge na de wisseling

Amsterdam, 3 Januari I9I3.

Wanneer ge na de wisseling des jaars de pen opneemt om uw arbeid voor de pers te hervatten en het eerst boven uw artikel het nieuwe jaarcijfer zet, dan richt zich de blik als onwillekeurig nog eenmaal op het verleden, om u zelf af te vragen, welke winst dat jaar voor de zaak des Heeren heeft gebracht.

Aan rijken zegen heeft God het ook dit jaar ons land en volk niet laten ontbreken. Het dreigend gevaar van een wereldoorlog, die ook ons nationaal bestaan op het spel zou hebben gezet, werd genadiglijk afgewend. In rustigen vrede kon ons volk zich ontwikkelen, en In stee van nationale rampen getuigt dit jaar van ri^ke weldaden aan ons land geschonken. Onze Koningin bleef ons gespaard, onze jonge prinses Juliana groeide op, dat het een lust der oogen is, geen rouw trof ons Koninklijk huis. We mochten door de goede gunste onzes Gods ook dit jaar leven onder een Christelijke regeering, die zich voor de belgdenis van Christus' naam niet schaamde en de Christelijke grondslagen van ons volksleven bevestigde Onze handel ging vooruit, onze nijverheid bloeide, onze landbouw had niet te klagen. Elke vreemdeling, die ons land bezocht, wordt getroffen door de welvaart, die hier heerscht. Onze bevolking neemt toe, onze steden breiden uit, onze inkomsten stagen, de Jan Saliegeest week, de energie herleefde. Het Holland groeit weer, Holland bloeit weer, dat Bilderdgk een eeuw geleden, toen Holland 't diepst was weg gezonken, in profetische verrukking ons voorzong, is In vervulling gegaan. En al neemt Nederland niet meer een eerste plaats in onder de volkeren van Europa, al beslist z'^n woord niet meer over vrede en oorlog, al wordt het op de conferentien der Groote machten zelfs niet genoemd, onder de kleinere natiën vervult het zgn plaats met eere, als koloniale Mogendheid staat het nog altoos vooraan en z^'n kunst, zijn wetenschap en zijn handel dwingen ook in het buitenland eerbied en bewondering af.

En met deze herleving van onze volkskracht ging gepaard een weer opwaken van ons religieus leven, zooals dit vooreen halve eeuw nauwel^ks mogel^k werd geacht. Dat was niet de vrucht van een machtig Reveil, dat als een Pinksterstorm door het land toog, het volk in z^'n breede r^'en aangreep en door plotselinge bekeering den volksgeest omzette, maar het was een ge stadig groeien tegen de verdrukking in van ons Chrlstel^'k volkselement, dat met nieuwe bezieling den str^'d opnam tegen de goden dezer eeuw en telkens meer ter' rein veroverde op den vijand. Het was een actie, die In de Kerk weer opkwam voor het Koningschap van Christus, en de heerschappij van Zijn Woord; die door de Christelijke School de gedoopte kinderen van ons volk tot den Heiland terugbracht; die door allerlei stichtingen* van barmhar tigheld de liefde van den Christus Consolator weer schitteren deed; die door den arbeid der Evangelisatie 't afgevallene en weggedrevene weer opzocht; die door war­ - men zendingsi^ver bezield, het Evangelie bracht aan de heldenen In onze Koloniën; die door Christelijke vereenigingen van patroons en werklieden een bolwerk opwierp tegen 't veldwinnend socialisme; die een Hoogeschool stichtte, waar de wetenschap naar Christelijke beginselen wordt onderwezen, en die op politiek gebied niet rustte, voordat ook op het regeeringskasteel de banier van het Kruis werd geplant. Aan deze machtige actie op alle terreinen des levens Is het te danken, dat de afval werd estuit, dat aan de heerschappij van het ongeloof een einde werd gemaakt, dat onze hristel^ke religie weer tot haar eere In ns volksleven kwam. En wanneer we In 1913 het eeuwfeest van onze nationale onafhankelgkheld en van het herstel van Nederand vieren zullen, dan is de dank van ons hristenvolk nog dieper en inniger, omdat od Almachtig niet alleen ons volk berijdde uit de banden der Fransche overeersching, maar omdat H^' ons ook in eze eeuw een geestelijke wedergeboorte chonk.

Niet, alsof we daarom ook maar een ogenblik zouden wanen, dat de overwining Is behaald, ons volk in zijn geheel is eergekeerd tot den God der vaderen, en ederland, geli^'k Da Costa droomde, weer et Israel van het Nieuwe Verbond is georden. Alleen een overspannen verbeel­ A D w p a „ ing, die met de realiteit der feiten geen ekening houdt, kan In zulke droombeelen zich verlustigen; de man van nuchteen zin weet, dat het zoo nooit geweest is n ook wel nooit zoo worden zal. Eén n zijn religieuse overtuiging is ons volk ooit geweest, evenmin in de dagen onzer lorleuse Republiek als thans. De antithese is niet een uitvinding van onzen tijd, ze was er van de dagen der Reformatie af. De geest van Calvijn en van Erasmus, van Marnix van St, Aldegonde en van Coornhert, van Maurits en van Oldenbarneveld, heeft In ons volksleven steeds tegenover elkander gestaan en heeft dat volk In twee deelen gedeeld. Maar al was die antithese er van meet af, ze is in onze dagen scherper geworden dan ooit te voren, niet omdat wö, de nazaten en geestel^ke kinderen der Calvinisten, het aldus hebben gewild, maar omdat de geest van het Libertinisme, Humanisme, of hoe men het noemen wil, zooveel verder op den weg der ontkenning is voortgeschreden en zijn anti-christelijk karakter zooveel driester heeft geopenbaard. De jongste volkstelling heeft getoond in schrikbarende c^fers, hoe snel de toeneming is van hen, die zelfs den laatsten band met de Christelijke Kerk hebben doorgesneden en met alle Chrlstel^ke geloof hebben gebroken. En zelfs die offers, hoe benauwend ze ook zijn vaogésti bleven nog verre beneden de werkelijkheid; de enquête bij ons Marinepersoneel gehouden, heeft offers aan het licht gebracht, die nog veel schrlkkel^ker zijn en doen zien, hoe onder het opkomend geslacht alle zin voor de religie aan het uitsterven is.-De ontwikkelingsgang van ons volk Is daarom niet een gel^kmatlge en eenparige, maar wijst een dubbele Ign aan, eenerzijds een sterke herleving van het Christelijke beginsel, anderzijds een niet minder sterke afbrokkeling van het geloof. Daardoor ontstaat In ons volksleven die bange strijd en worsteling, die niet alleen de Kerk raakt, maar even goed den Staat, niet alleen de Wetenschap, maar evengoed de Kunst, niet alleen de School, maar evengoed onze Koloniën en die op elk gebied de antithese weer te voorschijn doet komen.

Droeg die worsteling in het jaar, dat achter ons ligt, meer een latent karakter, in het nieuwe jaar, dat we zijn ingegaan, zal ze weer in al haar felheid ontbranden, omdat ons volk zich dan opnieuw zal hebben uit te spreken over de richting van ons Staatkundig leven. In dien politleken strijd concentreert zich de worsteling tusschen de beide groepen, en reeds nu laat zich voorzien, dat die strijd met ongemeene bitterheid en felheid zal gestreden worden.

Wat de Inzet van dien strijd is, behoeft wel niet tw^'felachtlg te wezen. Het gaat In den diepsten grond niet om tarief of vrijhandel, om rijksverzekering of r^kspensioen, maar om omverwerping der Cfarlslijke regeering, om handhaving en bevestiging der openbare school, om den triomf der liberale beginselen. Zoo moet het jaar, waarin Nederland het eeuwfeest van zijn nationale onafhankelijkheid vieren zal, tegelijk het jaar worden, dat Nederland bevrijd wordt van een Christelijk bewind.

Wat de uitkomst van dien strijd wezen zal, ligt in de hand van God den Heere. Daarom gaan we met stil vertrouwen dit jaar in. Er schuilt heerlijke kracht in ons geloof, dat geen schepsel zich bewegen noch roeren kan tegen Zijn Goddeli^'ken wil, en de historie niet door den mench, maar door Hem gemaakt wordt. Zal h^ de overwinning geven, dan zullen we Hem alleen daarvoor danken; maar heeft H^ het anders beschikt, dan zullen we onder Z^'n wil ons ootmoedig bnigen. Palma sub pondere crescit —de palmboom groeit ook tegen den druk in. Nog geldt voor Gods volk het wonderlijke woord: „hoe meer ze verdrukt werden, hoe meer ze wiessen". Dat is de heerlijke les, die onze volkshistorie ons leerde; juist door de dwinglandij van Spanje z^n we onze eenheid als volk gaan voelen en is in het hart van het vertrapte volk de dorst naar vrijheid ontwaakt; door de overheersching van Napoleon is aan den strijd tusschen patriot en pranjeklant een einde gemaakt en heeft ons volk geleerd weer als één man zich te scharen om het vorstenhuis van Oranje.

Bovenal, de overwinning op politiek ge bied is voor ons niet de hoofdzaak. Waar het ons In de eerste plaats om te doen Is, Is om den geest van ons volk om te zetten. Ga daartoe kracht uit van den Hooge, opdat onze Eerken het goud der bel^denis zuiver bewaren, en door heiligen levensernst een zout worden voor de maatschappij. Leere die Kerk steeds meer en dieper haar roeping verstaan, om het Evangelie te brengen aan alle creaturen, niet alleen aan de Heidenen in verre tanden, maar ook aan de van God afgevallenen In onze eigen omgeving. Worden alle handen ineengeslagen om op het gebied der wetenschap op te komen tegen den geest van ongeloof, die ons volk vergiftigt. Breide het aantal onzer Christelijke scholen zich uit, vooral in onze groote steden, om de ontkerstening van ons volk tegen te gaan. En toone de geest der barmhartigheid steeds meer, hoe bi^ Christus alleen heul te vinden is voor alle wonden en nooden van ons menschelijk hart.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen