De Afscheiding.

Prof. Dr. PI. Bouwman heeft een goed werk gedaan, door de rede, die hij bij de overdracht van het rectoraat te Kampen hield en waarin hij de vrucht saamvatte van een historisch onderzoek naar de geschiedenis der Afgescheiden - Kerk in de jaren 1836^-1854, thans als een afzonderlijke historische studie in het licht te geven onder den titel: De crisis der Jeugd, eenige bladzijden uit de geschiedenis van de kerken der Afscheiding.

Het eigenaardige kleed, dat een rectorale oratie gemeenlijk draagt, is hierbij geheel afgelegd; naar het ons voorkomt, terecht. Een historische studie, die ten doel heeft een bepaalde periode uit de geschiedenis ons te beschrijven, zou er onder geleden hebben, wanneer de vorm eener oratie bewaard ware gebleven.

Waarde heeft deze historische schets vooral, omdat Prof. Bouwman gebruik heeft kunnen maken van dusver onuitgegeven bescheiden, die in verschillende , archieven verscholen lagen. Over iiienig punt in de geschiedenis der Afscheiding, dat duister was, is daardoor meer licht ontstoken. Ook is het een niet geringe verdienste van Prof. Bouwman, dat hij meteen eerlijkheid, die zeker voor een geschiedschrijver wel een der eerste eischen is, maar die in de practijk niet altoos even gemakkelijk valt, niet gepoogd heeft een geflatteerd beeld van de Kerken der Scheiding te teekenen, maar trouw en oprecht de werkelijke historie heeft meegedeeld, ook waar deze niet altoos een aangenamen indruk maakt.

Scherp treedt in deze studie dan ook op den voorgrond, hoeveel gebrekkigs en zondigs de jeugd der Afgescheiden Kerken heeft aangekleefd. Het is wel een droef schouwspel, hier te zien, hoe na de eerste heroïeke geloofsdaad, waardoor de vaderen der Scheiding braken met de Synodale organisatie, allerlei broedertwist en krakeel de Kerk binnensloop, scheuringen gedeeldheid daarvan het gevolg was, en het voortbestaan der Kerk daardoor niet zelden op het spel is gezet. Pin des te meer moet men de genade Gods bewonderen, die desniettegenstaande Zijn Kerk in stand heeft gehouden en door al deze beproevingen heen, haar gelouterd en vaster aaneen verbonden heeft.

Voor onzen tijd ligt in «deze historie wel een ernstige les. Niet alleen, omdat men bij het lezen dezer bladzijden telkens getroffen wordt door de overeenkomst van de geschillen, die toen tot verdeeldheid aanleiding gaven en die oolc. riu nog beroering teweeg brengen, maar niet minder om onze Kerken met ernst te waarschuwen, dat zij den rijken zegen door God haar geschonken, toch niet verderven mogen door onderlinge^ broedertwist.

In dat opzicht kan deze studie ook voor ons kerkelijk leven vrucht afwerpen. \Vie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht. Zoo kan de historie een leermeesteres voor het leven zijn, en naar de les, die ze in dit geschrift ons geeft, mag ook in onze dagen wel geluisterd worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen