GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Dienstplicht voor Theologen.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Dienstplicht voor Theologen.

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Nu de Regeering algemeenen oefenplicht wil invoeren om het geheele volk weerbaar te maken, wanneer een buitenlandsche vijand onze onafhankelijkheid bedreigen zou, is de vraag opgekomen, of de dusver bestaande vrijstelling voor Theologen van militairen dienst niét behoorde opgeheven te worden.

De Theologische studenten te Leiden hebben zich reeds met een verzoek in dien geest tot de Regeèring gewend en daarbij steun ontvangen van de Theologische studenten aan de Stedelijke Universiteit te Amsterdam. De Theologische studenten te Groningen verklaarden echter, niet met dit verzoek te willen meegaan, en evenzoo oordeelden de Theologische studenten aan de Vrije Universiteit. Naar het ons voorkomt, terecht.

Al waardeeren we toch de vaderlandsliefde van de Leidsche studenten, die in tijd van nood hef vaderland willen helpen verdedigen, toch kan dit doel zeker wel langs een anderen weg worden bereikt. De bestaande vrijstelling wil niet zeggen, dat een theologisch student niet dienen mag, maar dat hij op zijn verzoek vrijstelling verkrijgen kan. Wie de vrijstelling van theologen niet billijk acht tegenover de andere studenten, of eventueeel voor het vaderland wel de wapenen wil dragen, heeft dus niets anders te doen, dan dit verzoek om vrijstelling niet in te dienen.

Een geheel andere zaak is het echter, de vrijstelling uit de wet weg té nemen, waardoor oefenplicht vooralle theologische studenten verplichtend zou worden. Indien deze oefenplicht nu alleen verplichtingen meebracht voor deze theologen, zoolang ze student waren, zou hiertegen minder bezwaar bestaan. Toen tijdens den oorlog met België een Leidsch vrijwilligers-studentencorps mede ten strijde optoog, heeft zich daarbij menig theoloog gevoegd.

Geheel anders staat de zaak echter, nu uit dezen oefenplicht zou voortvloeien, dat deze studenten, wanneer ze straks predikant zijn geworden, ook tot actieven dienst in het leger zouden kunnen worden geroepen. En al zijn er thans reeds stemmen van enkele predikanten in de pers opgegaan, die openlijk verklaarden, dat ook voor de predikanten de vrijstelling moest worden afgeschaft, omdat ze als burgers van het vaderland even goed als ieder ander burger verplicht zijn het vaderland te verdedigen, toch schijnt ons dit standpunt niet zonder ernstige bedenking te zijn.

In Frankrijk, waar de Staat al zeer weinig rekening houdt met Kerk en Religie en de revolutionnaire beginselen het diepst zijn doorgedrongen, zijn ook de Protestantsche predikanten, Roomsche priesters en Joodsche rabbijnen tot den krijgsdienst verplicht; maar in Duitschland, waar de Religie nog veel hooger in eere staat in het volksleven, zijn de geestelijken van den krijgsdienst vrijgesteld; en nog onlangs heeft Duitschlands keizer, toen ook hier de aandrang opkwam om deze vrijstelling op te heffen, zich hiertegen beslist verzet. En we maken er geen geheim van, dat we in dit opzicht veel liever met Duitschland dan met Frankrijk medegaan.

Vooreerst, omdat het niet past bij het ambt van een Dienaar des Evangelies, dat hij actief aan dén krijg deelneemt. Als veldprediker mag hij in 't leger op zijn plaats zijn, maar niet alsmede combattant. Toen in den Hugenootenoorlog in Frankrijk sommige protestantsche predikanten meegingen vechten als soldaat of kapitein, heeft Calvijn dit beslist afgekeurd. „Het is geen passende daad voor een predikant, schreef hij 16 Mei 1562 aan de predikanten te Lyon, dat hij soldaat of kapitein wordt, en nog veel erger is het, wanneer hij den kansel verlaat om de wapenen te gaan dragen".

Maar ook afgezien daarvan heeft het land er veel meer belang bij, dat de predikanten, wanneer de jammer van den oorlog over ons land kwam, in hunne gemeenten zouden blijven om daar troost, bemoediging en steun te bieden, dan dat hun betrekkelijk klein getal onze weerkracht aan de grenzen kwam versterken. Reeds in Augustus van het vorig jaar, toen een oogenblik de oorlogspaniek de menschen om het hart sloeg, bleek, hoe de gemeenten haar predikanten geen dag konden missen, en welk een machtigen invloed ten goede van hun aanwezigheid uitging. En natuurlijk zou dat nog veel sterker gevoeld worden, wanneer er oorlog kwam en ons land zelfs aan een invasie van den vijand werd blootgesteld. De herder hoort dan bij de kudde en zijn plaats is dan niet op het slagveld. Het luttel nut, dat hij daar zou kunnen doen, weegt niet op tegen de ontzaggelijke schade, die door zijn afwezigheid de Kerk zou lijden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 juni 1915

De Heraut | 4 Pagina's

Dienstplicht voor Theologen.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 juni 1915

De Heraut | 4 Pagina's