Dienstplicht der Predikanten.

Nu ook Engeland door den " nood gedrongen tot* de invoering van dienstplicht is overgegaan en daarmede het in Duitschland zoo fel afgekeurde , , militarisme" zelf heeft binnen gehaald, sprak het wel Van zelf, dat bij de behandeling van het desbetreffende wetsontwerp ook de vraag aan de orde zou komen, of predikanten en geestelijken van dezen dienstplicht zouden vrijgesteld worden of niet. In haar oorpronUelijk wetsontwerp stelde de Regeering voor, - de predikanten en geestelijken vrij te laten, en ten slotte is het wetsontwerp aldus met groote meerderheid door het Lagerhuis aangenomen; maar dat is niet zonder strijd gegaan. Een - zekere kolonel Yate had bij amendement voorgesteld, de predikanten en geestelijken niet vrij te laten"; op grond, dat onlangs een duizendtal jonge geestelijken zelf verzocht hadden niet te worden vrijgesteld; voorts omdat in Frankrijk, het land waarmede Engeland nu zoo nauw verbonden is, alle geestelijken dienst moeten doen; en eindelijk, omdat naar zijn o'vert-uiging geestelijken, die in den oorlog zijn geweest, als betere geestelijken zullen terugkeeren. Wat het debat over dit amendement betreft, deelt de Nieuwe Rotterdammer daarvan het volgende mede:

Minister Law rond beter om in Engeland de geestelijkheid niet te dwingen. Wie wou, kon vrijwillig dienen. .

Snowden vond dat de geestelijken laatst van allen vrijgesteld moesten worden. Geen klasse der samenleving blijkt feller tot vechten gezind te zijn. Al 18 maandexi lang is haast elke kansel een Werfstalletje.. De bisschop van Norwich' zei onlangs: „Wij en onze bondgenooten gelooven dat wij vechten voor de zaak van Christus". Hoe zou de geestelijkheid die zaak dan beter kunnen dienen dan door mee te vechten.? Hei hoofd van een Baptisten-college heeft gezegd, dat „meedoogenlooze oorlog nu onze plicht" is. Laat ze dan vrij om dien plicht te vervullen. Wie niet wil vechten, kan wegens gewetensbezwaar vrijgesteld worden.

E.n unionist vond best, dat een aantal geestelijken konden gaan, maar hoeveel kunnen er gemijt worden? (De heele troep! riepen er verscheiden).

D llon (de lersche nationalist) zei, dat in alle democratische landen met dienstplicht de geestelijkheid nooit is vrijgesteld. Hij zou het in hooge mate onbehoorlijk vinden, dat de geestelijken die voor dienstplicht hebben geijverd, worden vrijgesteld.

Een man van de Vrije Kerk wiHe evenmin de geestelijken vrij hebben. Hij had gehoord, dat de mannen aan het front nijdig worden, als een weerbaar man, die mee moest vechten, ze •gaal bepreeken.

De liberaal Outhwaite sprak - in gelijken zin. De geestelijken prediken nu niet: Gij zult niet dooden, maar Gij zult dooden! De eerwaarde aansdeken Wilberforce heeft als kapelaan aan het Lagerhuis, bij de opening van de zitting, in een preek gezegd: „het dooden van Duitschers is een goddelijke dienst in den vollen zin van het woord". Wie het met Wilberforce eens zijn, mogen niet worden vrijgesteld.

In dit debat treft .tweeërlei.

Vooreerst, met hoe weinig-eerbied in het Lagerhuis over den stand der predikanten en geestelijken gesproken werd. Vooral een uitlating als , , dat heel de troep best in Engeland gemist kon worden en daarom gerust naar het oorlogstooneel gezonden kon worden", nog wel van verscheidene zijden beluisterd, toont, hoe men over de geestelijken oordeelt. In het Fransche-parlement zou men een dergejijke hoonende opmerking verwacht hebben, niet in het Engelsche parlement.

En in de tweede plaats blijkt, hoe de predikanten en geestelijken zelf daartoe hebben meegewerkt door als werfagenten voor het leger op te treden. Wat men in deze dagen van de Engelsche predikanten verneemt, rnaakt zeker niet den indruk, dat ze als dienaren van Christus in de eerste plaats voor den vrede ijveren. Eer zijn ze in hun oorlogshartstocht nog feller dan het gewone volk. Het is ontzettend, dat o. a. de kapelaan van het Lagerhuis, de aartsdeken Wilberforce, bij de opening van de zitting in een preek heeft durven zeggen: „het dooden van Duitschers is een goddelijke dienst in den vollen zin deswoords". F'eller kan de haat wel niet oplaaien, en het schrikkelijkste is, dat deze rassenhaat zich nog met den mantel van vroomheid tooit. Engeland's hypocrisie verloochent zich ook hier niet. Het ontbreekt er nog maar aan, dat de oude vloekpsalmeii van Israël tegen Bab^, thans tegen Duitschland gericht, door-de Engelsche geestelijkheid worden gezongen.

Het is geen wonder, dat wanneer de predikanten zoo hartstochtelijk als oorlogsagenten optreden, de eerbied voor de heiligheid van hun ambt daalt en men meent, dat ze, nog beter dan dezen , , goddelijken dienst" van het dooden van Duitschers aan anderen të prediken, zelf dien dienst vervullen kunnen door met het geweer op den schouder naar het oorlogsterrein te gaan. Misschien ware het ook niet kwaad, wanneer ze daartoe werkelijk genoodzaakt werden. Als ze van nabij al de gruwelen en ellende van den oorlog leerden kennen, zouden ze mogelijk, zooals kolonel Yate het hoopte, als , , betere geestelijken" terugkomen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen