De range vrees

Amsterdam 7 April 1916

De range vrees vféëé, die een weck geleden ons volk beving, dat we aan den vooravond van een ooriog met Engeland of Duitschland stonden, een vree^ die haar oorzaak vond in de buitengewone mihtaire maatregelen plotseling door de Regeering genomen, is gelukkig gebleken voorbarig te zijn geweest. De pertinente verklaring van de Regeering, clat er van geen ultimatum en zelfs van/^een diplomatieke of militaire bedreiging onzer onzijdigheid sprake is geweest, maar dat alleen de ernst van den algemeenca oorlogstoestand de Regeering tot het nemen dezer buitengewone maatregelen dwong, heeft aan de spanning een einde gemaakt en de rust en kalmte doen wederkeeren. Ook de stellige ver­ zekering zoowel van Duitsche als van Engelsche zijde, dat datgene wat men in Nederland vreesde, niet juist was, want dat geen der oorlogvoerende partijen er aan dacht de onzijdigheid van Nederiande schenden, wierp olie op de ontroerde ateren,

Natuuriijk rijst de vraag, of onze Regeenng niet wijzer en voorzichtiger gedaan had met de verklaring, die thans voor het parlement afgelegd is, niet pas Dinsdag, maar reeds Vrijdag aan het volk bekend te maken. In deze verklaring toch staat niet; ; , wat niet evengoed enkele dagen vroeger gepubliceerd had kunnen worden, en heel wat angst en vrees, vooral bij de ouders, die zonen onder de wapenen hebben, ware dan voorlcomen geweest. Dat de Regeering achteraf ons gerust komt stellen, en verklaren, dat er voor paniek geen reden was, is uitnemend, maar de Regeering had uitnemend goed kunnen voorzien, dat de buitengewone maatregelen door haar genomen en die een veel ernstiger karakter droegen dan het intrekken alleen van de gewone verioven, niet geheim konden blijven en, zoodra ze bekend werden, tot groote ongerustheid aanleiding moesten geven. Ze wezen toch op een gevaar, dat ons land bedreigde en juist het vage en onbestemde van dit gevaar, het niet weten van welken kant het dreigde en hoe gróót het was, gaf aan alleriei onheilspellende vermoedens voedsel. Al zijn we dankbaar, dat deze vermoedens onjuist zijn gebleken, de Regeering moge er de les uit trekken, dat het beter is ons volk tijdig in te lichten en in haar vertrouwen te nemen, Hoe meer de Regeeririg.. ons volk vertrouwt, hoe meer ons volk ook toonen zal dat vertrouwen waardig te zijn.

Maar al weten we thans, dat van een onmiddellijk en rechtstreeks dreigend gevaar nog geen sprake is, de verklaring der Regeering laat evenmin twijfel over, dat ten gevolge van den algèmeenen ooriogstoestand de positie van on.s hand zeker zorgwekkender gevvüvden-i"; . De heer Colijn had verkden jaar jji , [, : Eerste Kamer dit rt-erls voorspeld, nti hel rijke artikel, dnt hij p, i; . ji Tijdi-schreef, maakt \\'cl ^ lelang-.Mcmiiien des ieder (li.iii-k; lijk, waarin dit gevaar voor ons land bestaat. Hoe langer de oorlog duurt en hoe moeilijker het voor elk der oorlogvoerende partijen blijkt om op het slagveld een beslissende overwinning te behalen, hoe meer men aan beide zijden naar nog gewelddadiger middelen zoeken zal om ten koste van eiken prijs den tegenstander ten onder te brengen. En al trekken we geen oogenblik de oprechtheid in twijfel van de plechtige verklaringen, door de regeeringen van elk der oorlogvoerende Mogendheden afgelegd, dat men de neutraliteit van Nederland eerbiedigen wil^ wie daarop alleen vertrouwende, nu meenen zou, dat Nederland dus wel buiten den oorlog zal blijven, zou bedrogen kunnen uitkomen. De toestand kan elk oogenblik zoo veranderen, dat een conflict voor ons land niet langer uitblijven kan.

Het is goed, dat de Regeering ditopenlijk heeft uitgesproken en ons volk op dit gevaar gewezen heeft. Niet alleen zal daardoor de valsche gerustheid wijken en de ernst van den toestand worden doorzien, maar ons volk zal daardoor ook gewilliger worden om de zware lasten te dragen, die tot handhaving onzer onafhankelijkheid noodig zijn.

Wat de toekomst ons brengen zal, weten we niet. Maar wel weten we, dat-die toekomst in de handen des Heeren is, zonder wiens wil geen haar van ons hoofd gekrenkt worden zal. Daarom ga te ernstiger het gebed tot Hem op, dat Hij de donkere onweerswolk, die ons bedreigt, voorbij doe drijven. Want hoezeer we op de waakzaamheid onzer Regeering vertrouwen, ook hier geldt het woord van den Psalmdichter: »Tevergeefs waken de wachters, de Heere de stad niet bewaakt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen