De acta der Generale Synode.

Met zeldzamen spoed zijn ditmaal de Acta der Generale Synode van Leeuwarden in het licht gegeven. Indien we ons niet vergissen is, dit de eerste maal, dat de acta der Synode nauwelijks twee maanden, nadat de Synode uiteenging, in druk verschenen. Te meer nu valt dit te loven, omdat de acta dezer Synode zijn uitgedijd tot een lijvig boekdeel, dat in royaal formaat gedrukt, 315 blijdzijden omvat. Het leeuwendeel hiervan komt natuurlijk aan de Bijlagen toe, die meer dan tweederden van den inhoud vullen.

Aan den uitgever J. H. Kok, die gezorgd heeft, dat binnen zoo korten tijd deze Acta gedrukt kon worden, komt alle lof toe, te meer daar de uitgave van overhaasting geen spoor draagt en geschied is op een wijze, die ook Wat den band betreft, den uitgever alle eer aandoet. Maar niet minder komt die lof toe aan het moderamen, inzonderheid aan de beide scriba's, die te midden van hun drukken pastoralen arbeid, den tijd konden vinden om zulk een arbeid te verrichten, die vooral wat de correctie betreft, zooveel vergde.

Voorts zijn we dankbaar, dat het moderamen thans weer terugkeerde tot de vroegere wijze van uitgave en niet de besluiten der Synode naar de volgorde der zaken, maar de acta zelf ons mededeelde. In Rotterdam week men daarvan af, maar al is er voor zulk een zakelijke rangschikking iets te zeggen, toch geven deze acta veel beter weer wat op de Synode verhandeld, is en voor wie de verschillende besluiten wil naslaan, biedt het zeer uitvoerige register achter de acta daartoe een wegwijzer.

De breedste plaats neemt onder de Bijlagen het rapport in met de daarbij gevoegde stukken over de zaak van Ds. Netelenbos. Terecht is aan dit rapport onder de Bijlagen, terstond" na het Getuigenis, dat van de Synode is uitgegaan, de eereplaats gegund.

Natuurlijk kunnen we er niet aan denken, dit rapport in zijn geheel hier over te nemen. Het zou te veel van onze plaatsruimte vergen. En alleen een deel ervan over te drukken, zou een onjuisten indruk kunnen geven. Te meer mogen we er daarom op aandringen, dat onze Kerkeraden, die deze Acta ontvangen, ze niet terstond in het Archief wegbergen, maar deze Acta ter lezing geven aan alle Kerkeraadsleden en voorts aan degenen, die er belang in stellen. Na de geheel onjuiste voorstelling, die van deze zaak, vooral in de liberale pers, verspreid is, is het dubbel noodig, dat ons volk wete, op welke gronden het besluit der Synode berustte.

Dan zal wel blijken, hoe het niet alleen ging om de drie dieren in den Bijbel: de slang in het Paradijs, de ezelin van Bileam en de visch van Jona. Niet alsof we den spot, die ook nu weer van liberale zijde over ons uitgegoten is, omdat we gelooven hetgeen de Bijbel ons aangaande deze dieren meedeelt, ons aantrekken zouden. De slang in het Paradijs, de sprekende ezelin van Bileam en de visch, die Jona inslokte, zijn nu eenmaal het geliefkoosde thema van degenen, die met het geloof der eenvoudigen in den Bijbel spotten willen. Maar al was de opvatting van Ds. Netelenbos, die deze verhalen in den Bijbel als mythologische inkleeding beschouwde, reeds op zich zelf bedenkelijk genoeg, de grond waarop de Synode het over hem uitgesproken afzettings-vonnis handhaafde, was veelmeer de geheel subjectieve lijn, waarop Ds. Netelenbos zich bewoog. Niet de Schrift zelf besliste voor hem, maar zijn eigen subjectieve opvatting. Het duidelijkst bleek dit, waar hij tegenover de klare en duidelijke uitspraken van Christus en de Apostelen gesteld, daarvoor weigerde te buigen. Natuurlijk zag hij dit zelf zoo niet in en meende hij ook deze uitspraken van Christus en de Apostelen uit accommodatie te mogen verklaren. Maar zoo werd alle vastigheid van het objectief gezag der Heilige Schrift prijs gegeven en het zwaartepunt verlegd naar het subjectief gevoel. Dat nu is de oorzaak geweest, waarom de Synode, zonder ook maar een oogenblik te aarzelen, geoordeeld heeft dat Ds. Netelenbos niet langer in onze Kerken bedienaar dés Woords kon wezen. Het fundament zelf, waarop ons geloof rust, was daarmede aangetast.

Het is dan ook een geheel onjuiste voorstelling, die dezer dagen bij de nabetrachting op Dr. A. Kuyper's arbeid in een der bladen gegeven werd, alsof Ds. Netelenbos eigenlijk de denkbeelden van Dr. Kuyper vertolkte en de Synode van Leeuwarden met Ds. Netelenbos tegelijk het oordeel over Dr. Kuyper zou hebben uitgesproken. Dr. A. Kuyper heeft, hoewel hij in de Standaard de kerkelijke zaken meest buiten spel hield, toch, opdat er geen twijfel aan zijn meening bestaan kon, in een asterisk verklaard, dat iemand als Ds. Netelenbos met zijn afwijkende meeningen in onze Kerken niet geduld kon worden en zelfs uitdrukkelijk last gegeven aan de Standaard om geen verslagen van de meetings, waar Ds. Netelenbos optrad, meer op te nemen. Het is noodzakelijk dit openlijk uit te spreken, omdat anders een legende gevormd wordt, die geheel onjuist is en aan de nagedachtenis van den overledene oneer zou aandoen. Trouwens, wie weet, ' hoe Dr. A. Kuyper heel, zijn leven lang tegen deze accommodatietheorie en dit ethische subjectivisme gestreden heeft, behoeft deze rectificatie wel nauwelijks.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen