'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 116
Een geschiedenis van Natuurkunde en Sterrenkunde aan de VU
christelijke natuurwetenschap?
zal inmiddels duidelijk zijn dat hun opvattingen ver uiteen lagen. Ze verschilden onder meer in de waarde die werd toegekend aan de resultaten en methoden van de bestaande natuurwetenschap. Natuurwetenschappers als Sizoo en Schouten vonden het te makkelijk om resultaten terzijde te stellen met de opmerking dat het alleen maar om hypothesen ging. Dit impliceerde dat je nauwelijks van de natuurwetenschap en haar resultaten kennis hoefde te nemen, omdat deze vanwege hun hypothetische karakter toch niets konden betekenen tegenover de zekerheid van het geloof. Hiermee werd de natuurwetenschap onderschat en geen recht gedaan aan de waarde van wetenschappelijke kennis. Op basis van theoretische overwegingen werden de resultaten als het ware vóór elke serieuze analyse tussen haakjes gezet.42 De vraag of er aan de nieuwe faculteit moest worden gewerkt met de resultaten en theorieën van de bestaande natuurwetenschap werd door Sizoo dus bevestigend beantwoord. Sizoo had bij zijn aantreden al aangegeven dat een groot gedeelte van het natuurkundige onderzoek onafhankelijk zou zijn van levens- of wereldbeschouwing. Hij vond voor deze opvatting ook aanknopingspunten in de geschriften van Kuyper, Bavinck en Woltjer. Vooral de laatste heeft hem geïnspireerd met zijn referaten uit 1911 en 1913. Sizoo kon zich goed vinden in Woltjers opmerking over ‘het eerste deel van het wetenschappelijk onderzoek’, waarmee ‘de gereformeerde beginselen niet rechtstreeks gemoeid zijn’, maar waarvoor geldt: ‘Hier leert de natuur ons zelf den weg’.43 Sizoo gaf op verschillende plaatsen aan dat het volledig serieus nemen van de studie van de natuur en haar resultaten een houding was die helemaal paste bij de protestante traditie en daar misschien zelfs uit voorkwam. De gedachte van de ‘twee boeken’ waarin God zich openbaart, het boek der Schriftuur en het boek der Natuur, was daarin altijd aanwezig geweest. Deze gedachte is bijvoorbeeld te vinden in artikel 2 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis – één van de gereformeerde belijdenisgeschriften – waarin wordt verwezen naar Psalm 19, 2: ‘De hemelen vertellen Gods eer, en het uitspansel verkondigt Zijner handen werk.’ Over de ‘twee boeken’ stelde Sizoo: ‘Het is wel gemakkelijk maar niet geoorloofd een van beide te verwerpen.’44 Sizoo was terughoudend in het gebruik van de term ‘christelijke natuurwetenschap’, omdat deze gemakkelijk tot misverstanden kon leiden,45 maar soms gebruikte hij de aanduiding voor wetenschap ‘die haar uitgangpunt bewust kiest in het christelijk geloof en die zich van
115
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Historische Reeks | 281 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Historische Reeks | 281 Pagina's