Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 53

55 1 8 7 6 - 1 8 0 7 , in BURSIAN'S Jahresber. Bd. CXII (1002 I), pagg. 316 sqq. Pag. 3 1 6 : »Der Quellpunkt seines [d.i. Heraklits] Philosophierens ist vielmehr in der Religion zu suchen, aber nicht in dem Polytheismus Homers und Hesiods, sondern in dem Mysterienwesen, das den Charakter der Naturreligion weit mehr bewahrt hatte als der poetische Polytheismus." ) V g l . L O R T Z I N G , o. 1. pag. 157 sqq.: »Besprechung der auf die o r p h i s c h e L i t t e r a t u r . insbesondere das V e r h ä l t n i s d e r ä l t e r e n g r i e c h i s c h e n P h i l o s o p h e n z u r O r p h i k bezüglichen Schrif97

ten."

Zie

ook

Z E L L E R , O. 1. I, 2 , 5

pag.

720,

Anm.

2;

WOLTJER,

de Pia-

tone sqq., pag. 83, adn. 4. ) o. 1. I, 2 , pag 742. ) Lehrbuch der Peligionsgeschichte, II . Freiburg. Mohr. 1880. pag. 1 4 7 : »Ein letztes Räthsel besteht darin, dass, während die orphischen Hauptgedanken so tief eingedrungen und zum geistigen Besitz der besten Geister der Nation geworden waren, die Orphiker selbst so wenig geachtet waren." Dat dit m. i. meer geldt van de zoogenaamde Orpheotelesten, dan van de Orphici, doet hier niet ter zake. 98

6

99

1

Op pag. 143 maakt d. 1. S. onderscheid tusschen geschriften en leer: »Allein auch hier haben wir zwischen der Abfassung der Schriften und ihrem Inhalt zu unterscheiden." 1 0

°)

Zoo

H E R A C L I T U S (DIELS, Fr.

d. Vors., pag.

60, fr.

14):

. . . . TU

yxp vo/xi^ó/xeyx Y.XT' x&püiroug /xuo-rypix xvispurrTl fivsCyrxi. Vgl. W O L T J E R , De Piatone sqq., pag. 83. Bekend is, hoe P L A T O in de Republiek (pagg. 364 sqq.) het misbruik hekelt, dat door de zoogenaamde Orpheotelesten van de goedgeloovigheid der menschen werd gemaakt. Vgl. D E C H A R M E , o. 1. pag. 207. Deze Orpheotelesten zijn echter wel te onderscheiden van andere Orphici, op welke P L A T O zich meermalen beroept en

die

hij hoogacht (vgl.

DIETERICH,

Nekyia,

R O S C H E R i. V. Orpheus, col. 1126). Of D E C H A R M E

pag.

82;

GRUPPE

bij

dit genoeg doet, be-

twijfel ik: anders had wellicht zijne conclusie niet zoo geluid, als ze nu (pag. 208) luidt 1 Dat trouwens de Orphici zelf zeer wel wisten, hoeveel kaf er onder het koren school, blijkt uit hun eigen woorden, door P L A T O in den Phaedo vermeld (zie aant. 43). Terecht schrijft BOECKII dan ook (o. 1. pag. 4 3 0 ) : »Die Erneuerung der orphischen Mystik, die aus einer Vertiefung der Gewissenhaftigkeit hervorging, führte bei der Masse zu einer neuen Deisidämonie." 1 ) Leipzig, Teubner, 1887. D I E L S (Arch. II, 8 8 sqq.) geeft aldus het »konkrete Hauptresultat der Untersuchung" weer: »die Anfänge der griechischen Philosophie sind durch die orphischen Gedichte und diese wiederum durch orientalische Originalgedichte beeinflusst" ( L O R T 01

ZING, o. 1. pag.

154).

) o. 1. pag. 154. Overigens zij er de aandacht op gevestigd, dat G R U P P E geenszins op Christelijk, laat staan op Calvinistisch standpunt staat. W I L L M A N N , o. 1. pag. 120, verwijt hem: »dagegen ist seine Vorstellung von der Religion noch unzulänglicher als die jener (d. i. zijner voorgangers). Wer die Religion für »illusionäre Befriedigung" hält, ist 102

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen