GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Psychiatrie en wereldbeschouwing - pagina 16

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Psychiatrie en wereldbeschouwing - pagina 16

Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het hoogleeraarsambt aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

16 doende heeft afgegrensd ten opzichte v a n de r e a l i t e i t v a n schuld, i n s u f f i c i ë n t i e en r e l i g i e . H o e w e l we hier dus i n a a n r a k i n g komen met twee geheel u i t elkaar liggende gebieden bij é é n en denzelfden mensch, n.1. de individueele biologische functie v a n het psychophysisch organisme en de i n d i v i d u e e l e levensgeschiedenis, heeft de neurosenleer deze terreinen niet streng k u n n e n scheiden. Bestond er eenerzijds het gevaar, dat ze de p s y c h i a t r i e l i e t opgaan i n een zich verdiepen i n de z u i v e r phaenomenologische samenhangen v a n de doorlevingen en zóó, gelijk bijvoorbeeld i n het z i c h bezinnen op het wezen v a n de relatie s c h u l d en berouw, zou heenglijden over de grenzen v a n het oorspronkelijk aan de geneeskunde toegewezen terrein, anderzijds dreigde het gevaar, dat ze, zonder de r e ë e l e waarde v a n schuld en zondebesef i n h u n v e r b a n d met het lijden der p a t i ë n t e n te verstaan, deze werkel i j k h e i d als m y t h e dusdanig i n de psychologie onderbracht, dat ze werd begrepen v a n u i t den biologischen persoon. Ook a l w i l l e n we n u toegeven, dat er tusschen deze beide terreinen i n d e r d a a d een relatie bestaat, een biopsychologische v e r k l a r i n g v a n het lijden v a n onze p a t i ë n t e n , v a n h u n pijnen en angst, h u n zwakheden en zorg bevredigt niet meer, als we zien, dat deze w e l i s w a a r de u i t d r u k k i n g s v o r m e n zijn v a n psychologische structuren, die door een k w a a l of ook door physiologische en pharmacodynamische m i d d e l e n worden blootgelegd, doch ook als achtergrond hebben een niet nader te reduceeren doorleving, welke de b e d r e i g i n g v a n h u n geestelijke of n a t u u r l i j k e existentie tot i n h o u d heeft. Zoo z a l de psychiater dan ook trachten, de pathologische verschijnselen niet alleen u i t de psychophysische stoornissen v a n de functie v a n het organisme biologisch te v e r k l a r e n , doch ook u i t de levensgeschiedenis v a n het i n d i v i d u hermeneutisch te verstaan. D a a r i n l i g t de e r k e n n n i n g , dat het gezond zijn i n n a u w v e r b a n d staat met de i n n e r l i j k e d o o r l e v i n g v a n den mensch, dat is met zijn geestelijk gehalte. U i t de leer der neurosen k r i j g t de p s y c h i a t r i e dus een nieuwe t a a k : w e l blijft nog de studie v a n den w e r k i n g s v o r m v a n het psychophysisch organisme, hetwelk we k u n n e n aanduiden als den b i o l o g i s c h e n persoon, m a a r daarbij komt het opsporen en verstaan v a n de i n n e r l i j k e doorleving, v a n wat we w i l l e n noem e n den p n e u m a t i s c h e n persoon. Deze onderscheiding v a n biologischen en pneumatischen persoon leert ons, dat inhoud en waarde v a n onze psychische doorlevingen niet absoluut door den toestand v a n het organisme of v a n de hersenen zijn bepaald. E e n absoluut gedetermineerde relatie tot het zenuwstelsel k a n er bestaan voor het i n functie treden v a n de w e r k i n g e n , w a a r d o o r wij die inhouden beleven, m a a r niet voor die inhouden zelf en h u n i n n e r l i j k e n samenhang. B i j het wetenschappelijke v e r w e r k e n v a n de u i t de neurosenbehandeling v e r k r e g e n i n z i c h t e n zien we de verschillende on-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 november 1928

Inaugurele redes | 27 Pagina's

Psychiatrie en wereldbeschouwing - pagina 16

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 november 1928

Inaugurele redes | 27 Pagina's