1920 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 83

77 omdat ze zich als Ordnungslehre verheffen kan boven den strijd der partijen '), maar ook haar begrenzing: de phaenomenologie moet steunen op een actieve, schoon normatieve, en niet op een passieve kenleer en in laatster instantie op een daarbij passende metaphysica. De „organische vorm" is een begrip, een geabstraheerd begrip. We weigeren met BERKELEY te zeggen : 't is „slechts" een geabstraheerd begrip en beteekent daarom niets. Maar we vinden 't evenmin geoorloofd om met DRIESCH dit geabstraheerde begrip zoo maar op te vatten als afspiegeling van de werkelijkheid. Want 't abstract begrip komt tot stand door 'n abstractie, d. i. door 'n daad van den geest, die daarbij niet louter passief is, maar sommige elementen als „kenmerkend" uitkiest, andere bewust terzijde laat. Wie in onze kringen, terecht, 't sensualisme met z'n geringschatting van de begripsvorming bestrijdt, hoede zich er toch ook voor niet uit reactie 't rationalistisch standpunt te aanvaarden. Zeker is de dynamische v'orm, als de grondslag van 't klassebegrip, niet maar 'n practischbruikbare afkorting voor ons denken, maar is daarom deze geabstraheerde eenheid van de öe^nps-kenmerken 't wezen van de dingkQ.nmtTktn ? ^). Een oplossing van deze vraag te geven was m'n bedoeling niet: ze gaat m'n krachten te boven. En aan overhaast harmoniseeren heeft niemand iets. Maar 'n zuivere probleemstelling is veel waard : dat 't vitalisme deze gaf moet dankbaar erkend.

Voorloopig zijn dus deze conclusies gewettigd : P. Wat de verschijnselen aangaat eischt de tegenwoordige stand der biologie niet, dat er een afzonderlijk verklaringsbeginsel voor haar worde ingevoerd. Ze kan beurtelings steunen op de resultaten der physico-chemische wetenschappen en die der psychologie. Het vitalisme in Aiistotelischen zin, zooals DRIESCH huldigt, is op dit terrein logisch ongeoorloofd. ') Vergl. JULIUS SCHAXEL Ueber die Darsteilung allgenieir.er Biologie, 1919, pas'. 48, v.v. („Die Bildung des Begriffsgefüges.") ^) R. HöNiGswALD, Die Philosophie des Altertums, problemgeschichlliche und systemafibche Untersuchungen, 1917, pag. 341—374.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen