1925 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 105

105 kenvorm; twee denkwijzen, de causalistische, analytisch werkend met atomen en kwantiteiten — en de teleologische, synthetisch, zich richtend op de totaliteiten en kwaliteiten. Beide de teleologie en het causalismc zijn wetenschappelijke methoden, noodig en bruikbaar om onze kennis en inzichten aangaande den kosmos te vermeerderen; maar meer dan een? bleek dat de levensverschijnselen door de mechanistische denkvorm slechts ten deele werden gekend en dat voor het kennen en begrijpen van een levend organisme noodig is een ander kewwn dan het rationeel begrijpen van het naturalisme. Thans rest ons de beantwoording van nog twee vragen: Ie. Wat beteekent deze tweeërlei kenvorm voor den medicus practicus en 2e. wat beteekent ze in de beoefening van wat wij „christelijke wetenschap" noemen. Immers niet alleen in Morphologic, Physiologic en Psychologie ütaat naast en tegenover de mechanistische denkvorm de organische, maar ook ik de pathologie en aan het ziekbed zijn tweeërlei houding, tweeërlei wijze van onderzoek mogelijk. Men kan mechanistisch het organisme zien als product van de opgetreden veranderingen, maar ook organisch als het principe van de verandering. De ziekte kan zijn een complex van symptomen, maar ook kan het symptoom worden opgevat als de uitdrukking van een totaliteitsmodulatie. De medicus kan, indien hij als konsekwent naturalist bij het ziekbed komt, het ziektebeeld opsporen; hij kijkt en luistert als een meester cijfer; hij telt en voelt, hij vergelijkt en meet en bouwt de atomen op tot een mechanistisch geheel, dat hij ook met gelijke mechanische, physische of chemische elementen tracht aan te grijpen. Maar de ware medicus-therapeut schouwt de éénheid van het proces, zooals het de persoon van zijn patiënt heeft aangeraakt en hij tracht heel den zieken mensch in zijn individueele variatie te begrijpen. En dan weet elk ervaren medicus, dat éénzelfde anatomisch letsel bij verschillende personen de kwaliteit van het organisch geheel (als we zoo den zieken mensch mogen noemen) zeer uiteenloopend kan wijzigen. Een schedelbasis-fractuur, die van een R. v. B.-er een wrak maakt, heeft bij een fanatiek wielrenner slechts zoo weinig de totaliteit veranderd, dat het nauwelijks lukt hem de vereischte zes weken rust te doen houden. Een groote teleurstelling of moeilijkheden kunnen bij den één een reactieve depressieve toestand opwekken, den ander prikkelen tot njeerdere activiteit. En wat de i>2rsoonlijkheidsfactor beteekent in de immuniteitsleer, wordt in de onderzoekingen van de laatste jaren steeds duidelijker. De natuurwetenschappelijk geschoolde medicus met zijn causaal mechanistisch

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen