De ethiek in de gereformeerde theologie - pagina 13

11 der Spieldose von eineni hörbaren Ruck begleitet, sondern voUzieht sich allmahlich." i)

* Laat mij U dan eerst van het o n t s t a a n der ethiek in de Gereformeerde Theologie verhalen. Dit valt in de periode van de grondlegging dier Theologie, de 16= eeuw, waarin CALVIJN, zijn medearbeiders en naaste opvolgers als de patres ecclesiae werkzaam zijn. Al heeft ook de Reformatie de historische continuïteit met de oude Kerk vastgehouden, en niet anders bedoeld dan het Christelijk geloof te zuiveren -), toch deelde ook de Gereformeerde Theologie bij liaar opkomst in de eigenschap van iedere nieuwe richting, die zich een plaats in de denkwereld wil veroveren om, in zeker radicalisme, met het bestaande te breken. De eerste bezieling, geput uit de aanvaarding van het beginsel dat alle Theologie uitsluitend moet rusten op de Schrift, had, althans voor de ethiek, ten gevolge, dat men van de Roomsche ethica niets meer verwachtte. •: Toch dacht men er in den aanvang niet aan, een nieuwe ethiek in de plaats ' der oude te stellen. Van een ,,ethiek" van LUTHER, CALVIJN ofZwiNGLi te spreken is dan ook in zoover min juist als door geen dezer mannen de ethiek als een zelfstandig leervak is beoefend. Evenwel hadden zij èn in hun rijk leven èn in hun studie zoo velerlei aanleiding zich met ethische onderwerpen bezig te houden, dat men — gelijk dan ook is gedaan •') — uit hun schriften de plaatsen over dergelijke onderwerpen voor het grijpen heeft en ze in een eigengemaakt schema kan onderbrengen. geschriften

Li deze

zoowel van ZWINGLI als van CALVIJN, zijn medearbeiders en

naaste opvolgers liggen dan ook de elementen voor het ontstaan eener ethiek in de Gereformeerde Theologie. Met name komen hier in aanmerking de commentaren op sommige Bijbelboeken. Immers uit het nieuwe beginsel volgde, dat alle kracht op het Schriftonderzoek werd gezet en dus alle theologische studie aanvankelijk opging in uitlegkunde. Uit de exegetische studie zien wij verder, zooals VOETIUS zegt: ,,ex commentariis collecti" de Loei Theologiae opkomen, waartoe MELANCHTON in 1521 het voorbeeld had gegeven. Ook de Gereformeerden, zooals MUSCULUS, MARTYR, HYPERIUS in

1) GcscVi. ilei' ncucron Philosojiliio, 2(' Aufl. p. 12. 2) "Wanneer <lan ook WILLMAXN in zijn „Geschiclito di's Idealismus", Braunschweig 1897, van de Eet'ormatie als van een „(ilaiibcnsneuerung" spveelit, is dit liistorisoli onjuist. • 3) LuTiiARDT „Die Ktliik IjUtliers", 2c Aufi. 1S75. LOBSTEIX „Uie Ethik Calvins", Strassburg 1877. BAVINCK „De Ethiek van Ui.Rrcii ZWIXGLI", Kampen 1880.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen