De ethiek in de gereformeerde theologie - pagina 30

28 Van groote beteekenis met name voor dat theoretisch deel der moraal, waarbij het probleem der zedelijke vrijheid ter sprake komt, doch dat naar encyclopaedisch beginsel, gelijk wij reeds bij POLANUS gezien hebben, naar de dogmatiek moet verwezen, — was de worsteling die èn op kerkelijk èn op theologisch gebied ten onzent aan Dordt is voorafgegaan. Niet alsof in deze worsteling aan het Calvinistisch beginsel op dit stuk iets nieuws zou zijn toegevoegd, maar in den strijd tegen den vrijen wil, „de spil waarom alles draait" — zooals de onzen plachten te zeggen, —• is de Calvinistische grondgedachte der souvereiniteit Gods ook voor het ethische terrein doorgedacht en in het bewustzijn der

Gereformeerde

wereld onwrikbaar vastgezet. Maar behalve de resultaten die van dezen strijd in de Canones van Dordt voor de theoretische ethiek zijn verkregen, heeft hij ook gevolgen gehad voor de practische ethiek. oog

wat

D R . KUVPER in zijn Encyclopaedic omtrent de ,,ethische

dogmatiek" van

Ik heb daarmee bepaaldelijk op het

zegt.

Hij verstaat daaronder de kerkelijke

het Gebod en het Gebed.

uiteenzetting

Welnu, de uiteenzettingen daaromtrent

in den Heidelbergschen Catechismus zijn te Dordt, toen dit leerboek door schier al de Gereformeerde kerken als belijdenisschrift werd aangenomen, tot zulke „ethische dogmen" verheven.

Geen der catechismi heeft dan

ook voor de practische ethiek zulk een symbolische beteekenis als deze. Te Dordt in 1618 en 1619 is het dan tot uitstooting gekomen van het aan de Kerk en Theologie, die het stempel van CALVIJN'S geest reeds voorlang hadden ontvangen, vreemde beginsel van het Arminianisme. Dit Arminianisme ging ook voortaan in de ethiek zijn eigen weg, en hoewel de verdiensten der oude Remonstrantsche theologen

nu juist

niet op het gebied der ethica liggen, mag ik toch niet verzuimen te wijzen op twee werken die onder hen de ethiek afzonderlijk behandelen. Ik

bedoel

de

Zedekonst"

„Ze den spiegel" van

den

en

Amsterdamschen

het

,, K o r t - B e g r i p

hoogleeraar

ETIENNE

der DE

COVRCELLES - ) .

1) A, W . III, p. 417. 2) Ook de Remonstranten uooals EPISCÜI'IL'S, CAÏTEXBÜRGII,V. LIMÉÜBGH gaven gewoonlijk de ethiek met de dogmatiek verbonden. STEPIIASL'S CUROELLABUS stierf in 1659 en in 1675 bezorgde v. LIMBOUGH van Kijn o p e r a t h e o l o g i c a een editie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen