De jongste methode voor de verklaring van het Nieuwe Testament - pagina 33
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit
31
De veranderde opvatting van het wezen der religie werd voorbereid door eene andere strooming des geestes, die allen nadruk legde op het persoonlijk karakter van den godsdienst met verzet tegen alle instituut. De verhouding tusschen religie en kerk werd gebroken, de strijd aangebonden tegen het Christendom der overlevering en der phrase. Hier was, gelijk H e g 1 e r opmerkt niet aan het woord de „ wissenschaftliche Aufklarung" maar: „das Pathos religiöser Leidenschaft", hetwelk tot strijd tegen de kerk dreef. 44) De namen K i e r k e g a a r d , K i e l l a n d , B j ö r n s o n behoeven hier slechts genoemd, om te herinneren aan het strijdwoord: het christendom der persoonlijkheid,! niet dat van het instituut. Ook van wetenschap- '>. pelijke zijde werd de individualistische opvatting der religie overgenomen. Mannen als d e L a g a r d e zochten haar te documenteeren en streden met geestdrift voor het oneindige wezen der religie, dat geen absolute waarheid duldt en sterft in elk systeem. De religie moet gekend in hare krachtige oorspronkelijkheid. Daarom geen afgebakend terrein voor Christendom en kerk. Ook de kerkhistorie zelfs, deel der algemeene godsdienstwetenschap — zoo goed als de onderzoeking van het oorspronkelijk Christendom. En dan de religie alleen subjectief genomen. De religieuze gezindheid van den enkele, het godsbewustzijn dat uit den grond der ziel opstijgt, in 's menschen binnenste mysterieus ontstaat, en niet wordt geïnfluenceerd door kerk en dogma. Ze is inspiratie en intuitie, of zooals S e l l het uitdrukt: de geschiedenis der christelijke religie is „Geschichte des subjectiven christlichreligiösen Empfindens und Vorstellens, nicht aber Geschichte der göttlichen Offenbarungen und Veran-
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1905
Rectorale redes | 128 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1905
Rectorale redes | 128 Pagina's