Religieus eklekticisme - pagina 52

50 E n dan sta voorop, dat ik PAULSEN niet kan toestemmen, dat KANT de philosoof van hèt Protestantisme is. Hij moge dit al zijn van die strooming in het VrijzinnigProtestantisme waaraan de naam van wijlen Prof. HOEKSTRA verbonden is, maar zeker niet van het Rechtzinnig-Protestantisme en daarin noch van Gereformeerde, noch van de Ethische strooming. Ik kan hier volstaan met te verwijzen naar zijn in 1793 verschenen werk: RELIGION INNERHALB DER GRENZEN DER BLOSZEN VERNUNFT. In dit werk komt niet alleen uit zijn moralisme, zijn niet gronden van de moraal op de religie, maar van de religie op de moraal, doch ook zijn rationalisme. Zoo wanneer hij er in toekomt aan de Bijbelsche wonderverhalen. Hij bestrijdt ze, want die wonderen zijn met de wetten der ervaring in tegenspraak, en met te gelooven, dat ze gebeurd zijn, komen wij in het vervullen onzer plichten geen stap verder. Dit nu is typeerend voor zijn beschouwing van de Schrift. Al is het dan ook te waardeeren, dat het gelooven voor hem niet maar een „meenen" is, de zekerheid van zijn geloof, zoowel aan de existentie als de essentie van God, is voor hem echter een andere dan die van het Rechtzinnig-Protestantisme. Voor het Rechtzinnig-Protestantisme toch is de grond van het Geloof de Schrift. Doch hier doet zich een verschil op tusschen Ethisch en Gereformeerd. Een verschil als tusschen het ,natura prius" en het „nobis prius", of wilt gij het objectief-eerdere en het subjectief-eerdere. Voor de Gereformeerden is de Bijbel, — noodig omdat door de zonde het zielsoog van den mensch voor de algemeene Godsopenbaring verduisterd is, — èn als bijzondere Gods-openbaring èn als feillooze in-schrift-vastlegging dier openbaring, dus naar inhoud en vorm, in volstrekten zin het Woord van God. Het Woord dat Hij, de Heer des hemels en der aarde, ons rechtstreeks toespreekt en dat dus als zoodanig souverein gezag of volstrekte autoriteit heeft. Voor de Ethischen daarentegen is de Bijbel, naar wij zagen, wel niet geheel, maar toch vooral een verzameling van getuige-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen