De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 43

33 Ms tisch opgevatte oordeelen. Noch de anthropologie, noch de

opvatting van den logos is hier realistisch: de invloed van SOCRATES is slechts daarin te herkennen, dat ze, afkeerig van de psychogogie der relativistische sophistiek, deze vervangen door hun critisch-analytische eristiek. Dat beteekende een nieuwe vervreemding van de levensverbanden: de overreding onderstelt immers altijd nog meer band met den naaste dan de poging hem met woorden te verstrikken. Het bevreemdt dan ook niet, de eerste krasse theorethische verdediging van de tyrannis te vernemen uit den mond van een lid der Megarische school, nl. THRASYMACHOS so). — Voor de logica nog gevaarlijker was ANTISTHENES, die, het individualisme ten top voerend, ook in de taal allen samenhang ontkende si) en zoo zelfs de betrekkelijke winst, door PARMENIDES hier behaald 52), weer te loor deed gaan. Een nieuwe realistische reactie zette intusschen met PLATO in. Aanvankelijk weet hij zich nog niet van z'n leermeester los te maken: in de Apologie is voor de logica slechts van belang z'n waarschuwing tegen oncritisch woordgebruik. Dat intusschen dit vermaan niet Megarisch bedoeld was, blijkt reeds in de Ion, waar 't weten in tegenstelling met de z.i. steeds eenzijdige kunst alomvattend heet en correlaat is met het metaphysische zijn der Eleaten. De Protagoras stelt dit zijn, dat ook hier tegelijk norm en object is, ident met de aretè, het deugen, dat in alle dingen verschijnt. De Gorgias brengt een dubbele winst: PLATO heeft hier ten eerste oog voor het verschil tusschen practisch en theoretisch weten, dat SOCRATES was ontgaan; niet minder belangrijk is de onderscheiding tusschen het gepraat der sophisten en het ernstig werk der mathematici. Door deze erkenning van wat men „vakwetenschap" zou kunnen noemen, brak PLATO niet alleen met het akosmisme van ZENO, maar eveneens met de epoche die SOCRATES ten aanChr. logica

3

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen