GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 43

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 43

Uitgewerkte rede ter gelegenheid van de 70e herdenking van de stichting der Vrije Universiteit

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

37 staat als rechtssysteem souverein, dan is hij juridisch almachtig. Dan j kan geen enkele oorspronkelijke competentiesfeer naast die van de staat worden erkend, dan lost alle recht zich logisch op in staatsrecht • en worden alle organen der rechtsvorming staatsorganen. | Is echter de volkenrechtsorde souverein, dan blijft voor souvereine staten geen plaats, dan lost alle recht zich logisch op in volkenrecht en worden alle rechtsvormende organen tot volkenrechtsorganen. Het was van meetaf niet twijfelachtig naar welke van beide hypothesen KELSEN'S voorkeur uitging. De eerste komt volgens hem neer op een verabsolutering, ja vergoddelijking van de staat. Reeds in de slotparagraphen van zijn in 1920 verschenen werk „Das Problem der Souverdnitdt und die Theorie des Völkerrechts kwam hij uit ethischpolitisch oogpunt tot een radicale afwijzing van het primaat van de staatsrechtsorde en tot een ware lofrede op de hypothese van het primaat van het volkenrecht: „Die Rechtseinheit der M e n s c h h e i t , die nur vorlaufig und keineswegs endgültig in mehr oder weniger willkürlich gebildete S t a a t e n gegliedert ist, die civitas maxima als O r g a n i s a t i o n d e r W e l t : das ist der p o l i t i s c h e K e r n der juristischen Hypothese vom Primate des Völkerrechts, das ist aber zugleich der Grundgedanke des P a z i f i s m u s , der auf dem Geblete der internationalen Politik das Gegenbild des Imperialismus darstellt. So wie für eine objektivistische Lebensanschauung der sittliche Begriff des Menschen die Menschheit ist, so ist für eine objektivistische Rechtstheorie der Begriff des Rechts identisch mit dem des Völkerrechts und gerade darum zugleich ein ethischer Begriff" ^^). In zijn in 1934 verschenen werk „Reine Rechtslehre" scheen K E L S E N zelfs de „logische eenheid van het rechtelijk wereldbeeld" op de grondslag van het primaat van het volkenrecht als uitvloeisel van de kennistheoretische grondslagen der „Normlogik" te hebben aanvaard: „Die theoretische Auflösung der Souveranitatsdogma's", zo schrijft hij hier, „dieses Hauptinstruments der imperialistischen gegen das Völkerrecht gerichteten Ideologie, ist eines der wesentlichsten Ergebnisse der Reinen Rechtslehre. Obgleich durchaus nicht in politischer Absicht gewonnen, kann es dennoch politische Wirkung haben... Die Feststellung solch möglicher Wirkung kann der Reinheit der Lehre keinen Abbruch tun. Auch die exakte Naturwissenschaft und nur sie ermöglicht, ohne es zu beabsichtigen, ja gerade weil sie auf nichts anderes als auf reine Erkenntnis zielt, den Fortschritt der Techniek. In diesem Sinne darf gesagt sein, dasz die Reine Rechtslehre, indem sie durch die Relativierung des Staatsbegriffs die erkenntnismaszige Einheit aUes Rechtes sicherstellt, eine nicht unwesentliche Voraussetzung für die orga" ) a.w. S. 319.

H*

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1950

Rectorale redes | 72 Pagina's

De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 43

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1950

Rectorale redes | 72 Pagina's