Calvijn : leidsman en voorbeeld - pagina 18

Roussel, Du Tillet, die de Roomse kerk trouw bleven, werden door hem in alle liefde terechtgewezen. In zijn hart bleef hij blijkbaar voor hen, ook in vervolg van jaren, een plaats openhouden. Ook is het niet zo, dat hij de keuze van zijn vrienden strikt afhankelijk maakte van de vraag, of zij in alle opzichten met hem gelijk dachten. Zo heeft tot zijn beste vrienden behoord iemand als Melanchthon, die toch op punten van verre van ondergeschikten aard diametraal met hem van mening verschilde. '^^) Met de hier vermelde gegevens laat zich de voorstelling, waartoe Pfister komt naar aanleiding van de in 1545 gevoerde heksenprocessen, moeilijk overeenbrengen. Twijfel aan de juistheid er van acht ik daarom gerechtvaardigd, te meer omdat Pfisters opvatting omtrent het aandeel van Calvijn aan de bedoelde processen niet geheel steunt op exact materiaal, maar ten dele te danken is aan door redenering verkregen afgeleide conclusies. *") Trouwens, uit hetzelfde jaar 1545 zijn andere feiten bekend, welke Calvijn in een gunstiger licht doen verschijnen dan bij de beschouwing van Pfister past. Calvijn heeft toen het initiatief genomen tot het uitschrijven van een bededag naar aanleiding van den vrij precairen toestand, waarin de Protestanten in Duitsland verkeerden. ^^) En op 9 Maart 1545 heeft hij het pleit gevoerd ten gunste van ter dood veroordeelden, zelfs van pestzaaiers, om hen niet nodeloos te laten lijden bij de uitvoering van de doodstraf. ®^) Deze man zou tegelijk met haat zijn vervuld geweest en zijn haat in wreedheid hebben gekoeld op heksen en dergelijke ellendigen? En dan te weten, dat hij in zijn commentaar op 1 Corinthe 13, welke in 1546 verschenen is, de liefde heeft aangeprezen als de leidsvrouw van al onze handelingen! ^) Met deze laatste opmerking heb ik meteen den overgang gemaakt naar een nieuw punt. Het is namelijk van hoog belang, behalve op Calvijns eigen gedragingen, evenzeer te letten op de opvattingen, welke hij geleerd heeft betreffende de verhouding tot den medemens. Dat hij een eenzijdige belangstelling gehad zou hebben voor dogma, cultus en orde, is een voorstelling welke in lijnrechten strijd is met de feiten. Hij heeft wel degelijk oog gehad ook voor de uitnemende waarde van het ethisch handelen. De Quervain heeft gelijk, wanneer hij de gedachte verwerpt, die Calvijn maakt tot ,,ein Fanatiker der Ehre Gottes, ohne Liebe zur Menschheit". *") Op de noodzaak van het beoefenen van liefde heeft Calvijn juist vollen nadruk gelegd. Enkele belangrijke momenten uit de beschouwingen, welke hij over dat onderwerp ten beste heeft gegeven, wil ik hier releveren. Calvijn 14

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen