EEN EN ANDER OVER SCHRIFTKRITIEK.

I.

Met o-pzet kies ik voor de - artikelen, die hier beginnen, ; sen ietwat vaag op'sohrift. Ik zal het hebben oyer Schi'iftkritiek, - d.w.zL ik hoop daar enkele dingen van te zeggen, ik' zal pogen, het zóó te doen, dat - vooral die punten ter sprake komen, die op dit oogenblik de gemoederen bin-nen den kring onzer kerken bezig houden. Bijvoorbaat veridaax ik me gaame bereid o-m te trachten vragen, die möehten rij-zen, hetzij! naar aanleiding van wat ik sdhreef, hetzij omdat ik enkele punten niet behandelde, die naen verwacht had besproken te zien, te beantwoorden. Maar bij-voorbaat verklaar ik ook, dat ik niet de heele kwestie der Schriftkritiek behand-elen ga. Dat is onmogelijk, daarvoor , 'zit er" te veel aan vast. Wil men diep op 'de 'zaken ingaan, dan moet men noodzakelijker wijiz e voorbeelden aanvoeren, allerlei, détailpunten noemen en uiteen zetten. D-aartoe is ncodig kennis der grondtalen, waarin de Heilige Schtift is geschreven niet alleen, maar ook kennis van allerlei andere dingen, die in een wee-ldilad niet aan de orde 'kunnen worden gesteld. Wanneer ik dan niet alles bespreek, is dat echter niet — men dient dat er 'tegenwoordig wel aan toe te voegen — omdat ik iets heb te verdonkeremanen. Vcorzoover ik, 'hetzij do-or eigen onderzoek, hétzij o-p gezag van anderen tot een oordeel gekomen ben in verschillende kwesties van kritiek, ben ik gaarne bereid voor ieder en bij elke gelege-nheid mijn oordeel uit te spreken, .doch we staan nu eenmaal voor het geval, dat men met iemand niet over de taal der Papoea's - praten kan, of hij moet 'de spraak dezer kroesharigen kunnen volgen. Zelfs in onzen in.elk opzicht zoo demokratische'n tijd, zal men m-oieten volhouden, dat èer allerlei onderwerpen zijn, waarover men voor Ihet volk, zelfs voor de m-eer ontwikkelden slechts , in het algemeen kan spïeken, allen Voilksuniversifceiten ten spijt. Op het gebied van de geneeskunde - schijnt dat altijd nog wel te worden begTepen. Want al hebben we allen verstand van ziekten en van m-edic-ijnen, als we ernstig ziek worden, gaan we toch naar den dokter. Welnu, op' het gebied van de godgeleerdheid staan de. gakén niet anders. Een enkel voorbeeld. Er is %!^SI|üdSyrisch'e - vertaling der evangeliën, die Mt. J.:16 leest, dat Joizef de natuurlijke vader van Jezus was. Daar is heel veel over te doen geweest, gelijk ieder begrijpen zal. Maar een dergelijke kwestie kan ik hier niet gaan behandelen, want daarvoior moet worden ondersteld kennis van het Grieksch en. van het Syrisch. Wie die 'beide talen kent en •er belang in stelt - mijn-meening over dit p-unt te weten, 'kan die vinden, , .T|i'& iiljp|d'|f^jPjdschrift, Maart-en Nov. 1915.

Ik heb inu alleen nog maar te' zéggen, dat ik het - ook Ihiet hebben zal over het slot van Markus, • •omdat daarover pas ïn den breede in dit. blad is . gehandeld, en steek dan van wal.

Wij spieken dojorgaans van Scihriftkritiek en als we die uifdrukki'ng gebruiken, heeft kritiek voor ons daarin dezelfde beteefcenis, die we. er in het gewone leven aan toekennen. D'aar heeft kritiek vrijwel den zin gekregen van veroordeel ing. Hebben we-het over iemand, die altijd kritiek heeft, we bedcelein éen, die op alles wat aanmerken wil, - die nimm-er tevreden, van een hoog standp'unt laag neerziet op all'erlei, dat zijn goedkeuring niet kan wegdragen. Diezelfde beteékenis kreeg kritiek onder .ons Oiok in Schriftkritiek, we denken bij dat woord immers gewoonlijk aan hen, die de Schrift veroordeelen, die haar edhtheid bestrijden, die Aveinig of. veel van haar inhoud verwerpen.

Dit gebruik van kritiek is echter nietiiiSlil^ eenstemming met de afkomst van het woord. Het staat. i.nuners in verband met een Grieksch wei'kwcord, dat niet vero-ördeelen, maar. alleen beoordeelen beteeként. Waar de afleiding gebruikt behoeft 'kritiek dan ook volstrekt niet op afkeuring uit te loopen, laat staan met afkeuring: saam te vallen, ze opent veeleer de mogelijkheid, dat het. Ciordeel gunsüg uitvalt, dat er geen blaam komt, doch lof.

We moesten-'ihier over deze zaak spreken, omdat Schriftkritiek niet steeds in denzelfden zin wordt gebez*igd en daardoor veel misverstand, veel elkaar niet begrijpen ontstond. Denken wij: doorgaans bij Schriftkritiek aan Schrift ver oord eelingv anderen, slechts aan Schrift b eoiordeeling en zoo praat men langs elkaar heen. En dat niet alleen, ook onder Schrift in Schriftkritiek wordt niet steeds hetzelfde verstaan. De Gerefoirmeerden, hun gewone spraakgebruik "volgend, willen bij Schrift in Schriftkritiek .allermeest denken aan den inhowd des Bijbels, anderen daarentegen letten ook' op allerlei, dat met de Schrift in verband staat, . haar overlevering enz. enz.

Zulk elkaar niet verstaan m'oet worden voorkomen. Daarom verklaren we vooraf, dat we in deze artilcelen kritiek willen gebruiken in pvereenste'niming met den oorspr-ong van het woord 'als beciordeeling. Dit is daarom gieniakifcélijfcer, - omdat we dan beginnen met neutraal tegenover de zaak te s'taajn en kunnen nagaan, welke kritiek' wel 'en w^elke niet geoorloofd m'oet worden gea'cht. En O'mdat we O'p verschillende hoeken van het hier voor ons liggend terrein moeten wezten, zullen we Schrift gebruiken in wat ruimer zin, zoo'dat niet slechts de inho'ud der Schrift, maar oo'fc' haar overlevering er onder valt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen