Meditaties.

BOEKBESPREKING.

„Christus Remünerator of: Die grooto Dag van Christus" door Ds J. v. d. Linden. 's-Gravenhage — Js Bootsma. „Bij U schuil ik." Het gebed eens bedrukten, l'waalf meditaties over de 12 beden van den 14'6en psahn. Voor Lijdenden door Dr C. N. Iinpeta, Dienaar des Woords te Kanipon.

Kampen — J. H. Kok.

„Genade geneest." Schriftoverdenkinzen uit hel Evangelie van Lukas door Dr C. Boiuma.

Wageningen — Uitgeversmaatschappij Gebr. Zomer en Keuning.

„Licht en Waarheid." Uit de Schriften door J. Bosch., G. Doekes, A. de Geus, H. W. Laraan, Js. van der Linden, Dr J. C. de.Moor, J. Mulder, D. Pol.

Uitgave van het Gereformeerd Traktaatgenootschap „Filippüs" 1923.

„De Profeet Elisa" door Dr Ernst Modersohn, Predikant te Blankenburg in Thüringen. Vlij vertaald naar het Duitsch. Kampen — .1. H. Kok.

Tegenover al deze mcditatie-bündels werd mij niet één preekènbündel toegezonden.

Dat teefcent.

Preeken gaan niet meer. De meditatie heeft ze verdrongen.

Naar de diepe oorzaken peil ik nti niet. Ik wil op dit moment alloen opmerken.

Zeker kan het gelukkig geacht, dat de preeken het niet tegenover lichte ontspanningslektuur, maar tegenover de meditaties moesten afleggen.

Ik zeg niet, dat aan menige meditatie, welke thans ter beoordeeling voor mij. ligt, geen preek ten grondslag ligt.

Maar men heeft dan uit de preek wat men het kostelijkst achtte, de fine fleur uitgekozen.

Ja, - in geestelijk gehalte behoeven deze meditaties v.oor de preeken in het generaal genomen niet onder te doen.

Ik zou dan ook uit de oiverwinning der meditatie niet gaarne tot geestelijken achteruitgang willen concludeercn.

Zonder bedeaken zou ik van al deze bundels de eerepahu willen toekennen aan dien van Ds Van der Linden.

Als jongen hoorde ik hem eens een lezing houden over Johannes op Patmos. En van dien dag af staat hij voor mij aJs een apocalyptische figuur. Zijn Schriftoverdenkingen in zijn Kerkbode droegen veelal een apocalyptisch karakter. En ' nu komt dit boek mijn indruk dieper indrukken.

Ter voorkoining van misverstand zij; eraan herinnerd, dat hij zich niet uitsluitend op dit gebied heeft bewogen. Eenzijdig apocalyptisch is hij nooit geweest. Dat wijst wat hij schreef wel anders uit.

Doch meer dan vele andere predikers richtte hij het oog van hoorders en lezers naar het laatste der tijden. Daar zag hij vooral staan de lichtende gestalte van Christus'. Al het overige waren zijpaneelen.

Hij zegt m het L. S. vóór zijn bundel: „Over de tweede komst van Christus hoort men in onze kringen niet veel spreken. De Christus Consolator spreekt veel meer tot de harten van hen, die God vreezen, dan de Christus Remünerator." Hij heelt gelijk.

De Chiistus Remünerator, (Vergelder) boeit ons geslacht te weinig.

Soms wordt zelfs het zich verdiepen in de laatste dingen van tevoren veroordeeld. Het loopt toch maar. op bespiegeling en fantasie uit, zoo verdenkt men.

Doch Ds V. d. Linden heeft zich daardoor niet laten tciugschrikken.

Hij zag het teiccht in: als de toekomst het christendom niet meer bekoort en een voornaam deel der godvruchtige gepeinzen tot zich trekt, heeft onze religie een van baar slagpennen, verloren.

En nu hoort gij hem in .deze meditaties als heraut.

Ge moet hier niet direkt naar nieuwe lichtpunten zoeken. Ge rnoc'l dit boek b.v. niet ter hand nemen om er eenige uiteenzetting; van het, duizendjarig rijk in te, vinden. - •

Maar rusteloos getuigt hij - ^ en zijn getuigenis treft , door rijke variatie.—: Dochter Slons, ziet uw Koning "komt. Waaktl

Daarbij ligt over, , deze meditaties .gewijde arti^tieiteit. Een artisticiteit, die een weinig uit de mode is. Een artistiek-vrome natuur van heden zou hot vaak anders • zeggen. Niettemin is de artisticiteit van Ds v. d. L. echt en niet opgelegd. Daarom kan men haar ook thans hoog waardeeren.

Men meene niet, dat deze meditaties niet bij zijn. Ds V. d. L. leeft geheel in dezen tijd in. Zoo noemt hij ïroelstra bij name. Hij is op de hoogte ook van de sociaal-demokratische dichtkunst.

Moge door de meditaties van Ds v. d. L. menigeen leeren staren in de verre toekomst, die meer nabiji kan zijn, dan velen vermoeden.

De Kamper predikant. Dr Impeta, ziet ge niet als Ds V. d. Linden in beweging.

Hij zit.

Zit aan een ziekbed.

Hij heeft als het ware de hand van den kranke in zijn hfuid.

Hij is niet zoozeer getuige als wel 'trooster. Hij spreekt met den lijder over de mysteriën des. tijdens. Hij bemoedigt hem door de goddelijke bedoelingen met het lijden.

En geen van deze meditatiebundels gaat het zoo van gemoed tot gemoed als in dezen.

Naar bepaald stijlschoon behoeft gij hier niet te zoeken, hoewel de stijl ook niec onschoon is. Maar wat denkt men aan een ziekbed om schoonheid van taal? Er ligt klem op de vVoorden.

Dat is genoeg. Dat is ook eisch.

Wie nooit de smart heeft gekend, zal zich tot zulk een bundel niet aangetrokken voelen.

Maar wie weleens door den Vader werd gekastijd, zdl vertroost worden.

De Bouma, predikant te Zwolle, borduurt zijn Schriftbeschouwingen op het stramien van de hypothese, dat Lukas arts is gew^eest.

Een hypothese, die de waarschijnlijkheid voor zich heeft.

Maar toch altijd een hypothese.

En dus is voorzichtigheid geraden.

Nu houdt Dr Bouma de voorzichtigheid in den regel wel in het oog, hoewel de aanvanggzin van zijn aanvangsmeditatie even zou doen vreezen.

Men leest er: „Daar is in heel de wereld niets geschreven, zoo scho'On als de Evangeliën." Nu heb ik ei' bezwaar tegen de Evangeliën om hun schoonheid te stellen boven de andere deelen van de Schrift. Ik ben b.v. blij, dat ik niet behoef te kiezen tusschen Johannes 1 en Romeinen 8. Zelfs ligt hier een addertje onder het gras. Maar uit alles blijkt, dat het beest Dr Bouma niet heeft gebeten.

In het boek „schittert", „glanst", „flonkert" het een beetje te erg. De „schoonheid" trekt vaak meer het verlangen dan de „waarheid" en het „goede". De schrijver maakt nog al druk gebruik van het: „Daar is...." En niet zelden schijnt hij vergeten te zijn, dat hij aan het mediteeren is. Ook gebruikt hij, een enkele anaal een cliché-opmerking. B.v. op bl. 141: „Zelfs onze dienstboden dienen' niet meer, maar zijn „in betrekking". Dienen vernedert immers? " De dominees van vóór 25 jiaren zeiden dat al met ongeveer dezelfde. •Woorden. Hier en daar had daaroim een en'kele gedachte wel aanspraak op 'een nieuw japonnetje.

Overigens treft men er ook prachtig'e zinswendingen en beelden in aan. En de inhoud verheft zich boven gewoon peil. Menig keer zal men verheldering ontvangen in een Schriftwoord. Men legt dit boek niet •onbevredigd neer. Het zal integendeel in bewondering brengen, voor den rijkdom der Schrift.

„Filippüs" wist wol wat ze deed, toen ze» dit jaar als premie bij haai-Scheurkalender den meditatie-bundel „Licht en Waarheid" aanbood.

Gedachtig aan het varietas delectat liet ziji hier verschillende predikanten aan het woord ko-men. Dit prikkelt den leeslust.

Ik zal de mediteerende predikanten niet naar hun korte stukjes (52 meditaties op 211 bladzijden) trachten te typeeren.

Alleen vermeld ik in verband met wat ik boven ^ schreef, dal Ds v. d. Linden vier meditaties geeft over de Bruid, den Bruidegom en den Vriend des Bruidegems en een vijfde over: „Vergezichten op den dag des Heeren."

In aJ deze meditaties ' is gerijpte ervaring: aan het woord.

Modersohn is hier te la.nde niet geheel onbekend. Of bij de "\'rije vertaling enkele oagereformeerdheden zijn weggewerkt, kan ik niet zeggen.

Op enkele plaatsen gebruikt dit boek nog niet heelemaal onze taal.

Toch zal men er bij het-lezen geen-hinder van hebben.

Modersohn heeft een scherpe opinerkingsgave.

Zijn „Elisa" is vol mooie gedachten.:

Het pakt en het sticht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen