C. van Dijck, Med. et Philos. Doctor. „De wijsbegeerte een rem voor de wetenschap.” Baarn. -. Hollandia-Drukkerij.

BOEKBESPREKING.

Indien er ooit papier verknoeid is, dan is het geschied toen deze brochure werd gedrukt. Of —• er is een andere mogelijkheid: indien deze eeuw iets beteekent, dan is het, wijl deze Jjrochure is verschenen.

Deze uitgaaf is een wereldschokkende gebeurtenis, of ze is niets.

'Wanneer een sclirijver onder zijn naam de wijdsche titulatuur vermelden doet, gelijk, naar het origineel, die hierboven werd omschreven, dan hebben we te doen met een wetenschappelijken graad, die geheel eenig is op de wereld, en dan geeft deze bijvoeging reden ' om alle aandacht te wijden aan het geschrift; óf het is geen bizonders, die heele titel — en dan moet men den schrijver ervan verdenken, dat hij door een schitterend fabrieksmerk zijn waardeloos product wij aanbevelen.

Of wel, dat hij, zooals sommige maatschappijen, door naam-geklank de holheid van zijn (geestelijke) beurs en de voosheid van zijn onrijpe vruchten wil verbergen. Dit geschrift is een gebeurtenis in elk opzicht — of het is nihil.

Oordeel zelf: de man beweert (hij bewijst niets; — maar profeten en zij die zich er voor uitgeven beweren alleen maar; — die behoeven niets te bewijzen), de man beweert dan, dat we wetenschappelijk in het moeras zitten. Dat komt — van de wijsbegeerte. In 36 bladzijden wordt dat bewezen — pardon, beweerd. Hij geeft een geschiedenis van de wijsbegeerte; in vier bladzijden. Hij geeft een overzicht van de wijsbegeerte; daarbij de geweldigste problemen behandelend. Het raadsel van het leven wordt verklaard in één en een derde pagina. Zooals elke filosoof, heeft hij de meeste moeite met de kenleer: twaalf bladzijden! de verhoudingen zijn zoo slecht niet... Een moraal van ruim zes pagina's is voldoende. En door alles heen loopt de draad: de wijsbegeerte is het zwarte schaap, dat alle wetenschappen naar den afgrond leidt.

En nu zijn er wel menschen, die van het doen van den schrijver niets moeten hebben; maar dan is hun werk altijd: verdachtmaking. Het materialisme is verdraagzaam; maar „nog 'tegenwoordig is het in orthodoxe plaatsjes van ons landje gevaarlijk — vrij-uit te spreken, tenzij men financieel onafhankelijk is en zich niet stoort aan het gebral der godsdienstdiscipelen". Welnu, laat dan zoo'n godsdienst-discipel even het genoegen te brallen.

Ons oordeel is dit: deze man weet weinig van wijsbegeerte. Hij weet niets van godsdienst. Hij is niet op, de hoogte van de hedendaagsche wetenschap.

Deze brochure is minder dan een mislukking.

Want een mislukking is nog datgene, wat juist bedoeld was. En iets dat mislukt, had, bij juisteren opzet, ook kunnen gelukken.

Maar wat de schrijver bedoelt is te bewijzen dat de cirkel vierkant is.

Gebrek aan wijsbegeerte is de grootste rem voor de wetenschap. Ook voor z ij n wetenschap.

En daarom loopt het wagentje van dezen Med. ef

Philos. Doctor niet. Maar het steekt in de modder. In do modder van een verouderd en Gode-vijandig materialisme.

Deze brochure is nihil.

J. W.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen