De Spurgeon-Herdenking.

II.

Een recbte Afsescheidene.

Is er eenerzij ds in het stuk der Afscheiding principieel verschil tusschen Spurgeon en de mannen van '34, anderzijds zijn er verscheidene punten van treffende overeenkomst.

Het woord Afgescheidene is voor het besef van het publiek een vlijmende scheldnaam, die aanduidt al wat enghartig, bekrompen, kwezelachtig is. Een „fijne". In dien zin is Spurgeon volstrekt geen Afgescheidene geweest, evenmin als Ds H. de Cock, Prof. A. Rrummelkamp en hun medestanders dit ooit waren.

Indien iemand een ruimen en milden geest heeft gehad, dan zeker wel Spurgeon. Inplaats van kerkistisch te zijn, reikte hij over alle kerkmuren de hand der gemeenschap aan al wie in Christus geloofde.

Ofschoon een man van sterk geprononceerd karakter, was hij volkomen vrij van alle enghartigheid en kerkisme. Zelfs liet hij de Bell-ringèfs in zijn tabernakel optreden, van wie de heer van 'tLindenhout, toen zij ook ons land bezochten, in „Het Oosten" schreef, „dat hij voor zijn weezen liever niet van die „koddige zangers" gediend was geweest. ^)

Door zijn verschillende stichtingen bedoelde hij de komst van het Godsrijk te bevorderen. Naar het kerkgenootschap werd daarbij niet gevraagd.

De directeur van het groote Stockwell-Weeshuis, door Spurgeon zelf gekozen, was een beslist voorstander van den kinderdoop. En van het groot getal weezen, dat daar werd opgevoed, behoorde nog geen vierde deel tot de Baptisten. Zulke feiten toonen voor ieders oog, welk een ruim hart deze Afgescheidene bezat.

Zijn afscheiding van de Baptist-Union heeft hem veel moeite en groot verdriet berokkend, evenwel is zij de weg geweest, waardoor hij in al wijder kring tot grooten zegen werd. Gelijk Plaulus getuigt, dat zijn banden zeer tot bevordering van het Evangelie hebben medegewerkt, zoo kon ook Spm: geon zeggen, dat de tegenstand en de smaad van zijn vijanden, huns ondanks, de zaak des Heeren krachtig hebben gediend. Wat de vijanden ten kwade bedoelden, heeft God ten goede geleid. Zijn isolement deed zijn hervormersgeest des te meer openbaar worden.

Juist in den weg der afscheiding werd hij een schakel tusschen de christenen van verschillende kerken. Alzoo behoorde hij zijn geheele volk toe. Hij heeft niet alleen zijn eigen kerk tot ongekenden bloei gebracht, maar in heel het steeds meer verwilderende Londen nieuw kerkelijk leven gewekt.

Ditzelfde verschijnsel is ook waar te nemen in de geschiedenis der Afscheiding in Nederland. Onder veel zwakheid en gebrek is deze in haar begin, en voortgang rijk geweest aan overvloedige bewijzen van geloof, veerkracht en zelfopoffering in 'sHeeren dienst. Zij werd'de oorzaak, dat cea • krachtige Evangelieprediking gebracht werd aan vele plaatsen, waar die sinds jaren niet was vernomen. Ook heeft zij op de Hervormde Rerk een krachtigen invloed ten goede geoefend.

Zoowel in de geschiedenis van Spurgeon als in de historie der Afscheiding in Nederland is gebleken, hoe de haat onvruchtbaar is. Maar ontegenzeggelijk bracht zij aan het licht, dat de hefde van Christus een wonderbaar gezegende werking oefent.

De vijanden bedoelden de afgezette jeugdige predikanten met onvruchtbaarheid te slaan, en vlak daartegenover werd hun woord, hun kracht, hun invloed vertienvoudigd. Na hun uitbanning hebben zij het Woord bediend niet aan één enkele gemeente, maar in alle provinciën van het vaderland. Hun uitstooting heeft het spoor helpen banen voor de behartiging in Christelijken geest van alle hoogere volksbelangen: het hooger en het lager onderwijs en de journalistiek. Door de binnenlandsche zending bracht zij het Evangelie daar, waar het niet zuiver verkondigd werd. Zij knoop" ten relaties aan met de vereenigde Presbyteriaan-^ sche Kerk van Schotland en richtten voor de'

peidenzending het oog op China en Zuid-Afrika.

Wias de Tabernakel-gemeente van Spurgeon de Boeder van het Pastors-College, waardoor honperden jonge mannen tot den heiligen Dienst zijn gevormd, de Christelijke Gereformeerde Kerk is Pe moeder van de Theologische School, welke peneens honderden evangeliepredikers heeft opgeleid. Inplaats van enghartig en exclusief te zijn, |Oontde Eenheidspoging, die op onze laatstgehouden |ynode een der gewichtigste punten van haar programma was, dat het Gereformeerd kerkbeyustzijn niet rusten kan voor liet alle Gereforaeerde belijders ia èèn kudde onder den oppersten Herder bijeengebracht ziet.

God kroont met vrede het einde zijner knech-^n. Zoo is het in bijzonderen zin geweest met ^Purgeon. Bij zijn uitvaart heeft heel Londen den teerst zoo fel becritiseerden en vinnig bespott prediker eerbiedig hulde gebracht. Zelfs in de rankhuizen, waar de stoet passeerde, waren de gordijnen neergelaten. Een vorstelijke begrafenis pel hem ten deel.

Den 25sten April laatstleden heeft te Londen een plechtige herdenking plaats gehad, welke geleid jverd door niemand minder dan den Minister-Pre-|ident MacDonald. De meer dan 10.000 menschen, ^e m Albert HaÜ bijeen waren, zijn een bewijs, lat Spurgeon in Engeland nog sterk leeft in de parten van zeer velen.

De Heere toont zich in al Zijn gangen en lei-Tigen geheel vrijmachtig. Terwijl de godsdiens-" beweging door Spurgeon gewekt, plaats had in de wereldstad, die haar geleiddraden heeft over de gansche aarde, ging de Afscheiding in Nederland uit van een vrijwel onbekend dorpje in het hooge Noorden. Ook de historie der Afscheiding bewijst, hoe somtijds de grootste belangen van een volk en de hoogste vraagstukken der geschiedenis in een kl; einen, bescheiden kring worden beslist.

God kroont met vrede het einde zijner knechten, dit woord is op treffende wijze vervuld ook aan de voorgangers der Afscheiding.

Prof. S. van Velzen, vroeger als een rebel en kerkelijk oproermaker gescholden, ontving op het zilveren regeeringsjubileum van Koning Willem III het ordeteeken van den Nederlandschen Leeuw. Die man, die in Friesland door de soldaten geplaagd, smadelijk bejegend en zelfs in gevaar van zijn leven gebracht was, werd bij zijn begrafenis door het Instructie-Bataillon te Kampen, toen het van de oefeningen op den Zandberg terugkeerde, terwijl het zich op het stationsplein in positie stelde, het militaire saluut gebraciat.

Onwillekeurig doet zich de vraag op, hoe het kan zijn, dat een man als Spurgeon, in zijn leven door sommigen geroemd als de vermaardste prediker van zijn tijd, nu bij velen vrijwel vergeten is. Spurgeon, hoe veelzijdig zijn gaven ook zijn geweest, was geen theoloog van professie, die de onveranderlijke richtlijnen der waarheid trekt.

Dr A. Kuyper schreef in „Publiek vermaak" blz. 7: „Spurgeon is als volksprediker een talent zonder weerga, een ook door ons hoog gewaardeerd, innig geliefd prediker; maar daarom niettemin bestrijder van den kinderdoop; allesbehalve vertrouwhaar theoloog".

Spurgeon is op en top een man van de praktijk geweest, die midden in het dagelij ksch leven stond. Niet een vaste ster aan den kerkdijken hemel, zooals Luther en Calvijn; meer een komeet, die door zijn schitterenden glans de wereld een wijle v^erbaast en daarna verdwijnt. Zijn werk vertoont in menig opzicht de karaktertrekken van een revivalist, die een verbazingwekkenden, doch tijdelijken invloed oefent. Zijn buitengewonen invloed hing ten nauwste samen met zijn extraordinaire persoonlijkheid.

Ongetwijfeld is hij een der groote mannen uit de 19de eeuw. Een held des geloofs. Zijn geheele lev.en loont, wat geloovige, heilige kunst vermag, welke onafgebroken voortwerkt, in rustige onbezorgdheid voor zichzelf; die, ongevoelig voor „kei en klad" zijner tegenstanders, arbeidt voor Godes eere en voor het tijdelijk en eeuwig welzijn van den naaste.

Het mysterie van zijn leven was zijn onwrikbaar geloof. Sola fide, door het geloof alleen, is het opschrift van het rijke en schoone landschap zijns levens. In twee woorden is de wereld van zijn arbeiden en strijden weer te geven: fidem servavi. Hij heeft het geloof behouden. Dat geloof schonk hem belijdenismoed en martelaarskracht. Dat geloof was in hem, dat altijd rustig is en blijft, vol warmte, en-in den gloed der liefde steeds bereid tot geven en tol offeren.

1) Dr A. Kuyper, Publiek vermaak, blz. 13.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen