Generale Synode der Gereformeerde Kerken.

De zevende zitting.

In de Vrijdag voortgezette zitting deed Prof. Dr H. H. Kuyper van Bloemendaal mededeeling, dat bij hem was ingekomen een telegram van dankbetuiging voor de aangeboden gelukwenschen pp 31 Aug. j.l. van H. M. de Koningin.

De Synode zette de bespreking voort over de wijze waarop het rapport en de conclusies inzake de ingekomen 108 bezwaarschriften tegen de uitbreiding van den bundel „Eenige Gezangen" zullen worden gepubliceerd. Zij besloot aan elk der inzenders of mede-onderteekenaars van een bezwaarschrift een afzonderlijk antwoord te doen toekomen in gesloten couvert en de conclusies in de kerkelijke pers te publiceeren.

Aan de discussie namen deel de leden Ds W. W. Meynen, Prof. Dr K. Schilder, Prof. Dr F. W. Grosheide en Prof. Dr C. v. Gelderen.

Verz. verstr. Geref. in Frankrijk.

Vervolgens kwam aan de orde het rapport van deputaten voor de verzorging van de verstrooide Gereformeerden in Noord-Frankrijk. Als rapporteur over dit rapport trad op Prof. Dr F. W. Grosheide. De commissie van rapport is van oordeel, dat voor het werk in Frankrijk thans nog geen predikant kan worden beroepen en dat de situatie voor kerkinstitueering te Parijs evenmin rijp is. Derhalve komt het haar gewenscht voor de zaak op denzelfden voet voort te zetten. Wil de Geref. Kerk van Brussel bij dit werk gebruik maken van den predikant van de Kerk van Antwerpen, Ds H. J. Winter, zoo blijve dit aan haar competentie. De Kerk van Brussel vraagt voor dit werk een bedrag van f 5000, maar motiveerde deze aanvraag niet nader. De commissie zou haar voorloopig willen toestaan een toelage van f2500 per jaar. De Geref. Kerken in Nederland moeten voor dit werk collecteeren. De commissie wil voor deze zaak deputaten benoemen en aansturen op kerkinstitueering. Aan de gedachtenwisseling namen deel de leden Dr K. D ij k, Ds H. M e ij e r i n g, Ds J. L. Schouten en Ds W. W. Meynen. De Synode besloot om Ds J. Maaskant te Brussel uit te noodigen met een afgevaardigde van den kerkeraad in haar midden te willen komen tot het geven van nadere inlichtingen en verdere bespreking van deze zaak.

Corresp. met Buiten 1. Kerken.

Prof. Dr G. Ch. Aalders van Hilversum rapporteerde namens deputaten voor de correspondentie met de Buitenlandsche Kerken. Hij bracht twee rapporten uit. Daarin werd een overzicht gegeven van de stappen, die Dr J. A. Nederbragt te Dantzig op verzoek van deputaten heeft gedaan in de Poolsche Oekraïne. Zijn rapport is als bijlage aan het rapport toegevoegd. Tevens deden deputaten stappen te Kopenhagen en oefenen zij contact met de Geref. actie in Hongarije. Pogingen om te komen tot een Oecumenische Synode vorderden niet. De vraag of een afgevaardigde van de Presbyteriaansche Alliantie ter Synode zal worden genoodigd, leggen zij ter beoordeeling aan de Synode voor.

Over dit rapport bracht Prof. Dr V. Hepp van Amsterdam rapport uit. De commissie kan zich met het rapport geheel vereenigen.

Prof. Grosheide oordeelde het noodzakelijk, dat de Synode een paar afgevaardigden naar Hongarije stuurt om voordrachten te houden, m^-binnenkort een groot tournee van Prof. Dr Karl, , Baïth daar staat aan te vangen.

De Synode vereenigde zich vervolgens met de navolgende conclusies:

I. De correspondentie met de Buitenlandsche Kerken zal geschieden naar de volgende regelen:

1. De correspondentie met Kerken in het buitenland zal niet worden aangegaan dan nadat door een nauwgezet en ernstig onderzoek is gebleken, dat deze Kerken de Geref. belijdenis en kerkregeering niet slechts officieel hebben aanvaard, maar ook metterdaad handhaven;

2. waar zoodanige correspondentie eenmaal is aangegaan, dient regelmatig te worden onderzocht of de buitenlandsche kerken aan de Geref. belijdenis en kerkregeering trouw blijven, welk onderzoek inzonderheid aan deputaten voor correspondentie met buitenlandsche kerken wordt opgedragen;

3. indien bij buitenlandsche kerken, met welke correspondentie wordt onderhouden, afwijkingen van de Geref. belijdenis en kerkregeering mochten blijken, zal niet onmiddellijk de correspondentie worden afgebroken, maar zal met getrouwheid en voorzichtigheid tegen die afwijkingen worden gewaarschuwd en zullen die kerken in de bestrijding van die dwaling krachtig worden bijgestaan;

4. met het oog op het gevaar van mogelijke dwaling bij buitenlandsche kerken, dienen de bepalingen van de Generale Synode van Groningen (1927) inzake het voorgaan van predikanten en candidaten uit buitenlandsche kerken nauwgezet te worden nageleefd, waarbij de classes, die wegens genoemde bepalingen een verzoek tot toestemming ontvangen, het advies zullen vragen van deputaten voor correspondentie met buitenlandsche kerken;

5. de waarschuwing tegen e.v. afwijkingen van de Geref. belijdenis en kerkregeering bij buitenlandsche kerken zal zoolang worden voortgezet, tot een kerk of kerkengroep zich duidelijk als niet-Geref. openbaart; wanneer dan alle pogingen om deze tot reformatie te brengen vergeelsch zijn gebleken, zal de correspondentie worden verbroken.

II. Met de Church of Scotland zal correspondentie worden onderhouden.

III. Aan de te benoemen deputaten wordt opgedragen:

1. In de komende periode onze kerken indien eenigszins mogelijk te doen vertegenwoordigen bij de kerken in Zuid-Afrika, in de Vereenigde Staten van Noord- Amerika, in Schotland, welke met de onze in correspondentie staan;

2. relaties te zoeken met buitenlandsche groepen en kerken van Geref. belijdenis en min of meer Geref. kerkregeering, inzonderheid in Hongarije;

3. zoo noodig vergaderingen van de Presbyteriaansche Alliantie bij te wonen, vooral van zulke, die op het Europeesch continent saam komen;

4. op een e.v. verzoek van de Pi'esb. Alliantie om een afgevaardigde te zenden naar onze Generale Synoden te antwoorden, dat onze Synoden slechts afgevaardigden van kerken in haar midden ontvangen;

5. belangende een e.v. oecumenische synode de e.k. Generale Synode van advies te dienen over de volgende punten:

a. wie zal zulk een synode saamroepen en op welke wijze? ;

b. welke kerken moeten worden uitgenoodigd;

c. hoe behoort de afvaardiging plaats te hebben, en zulks na daarover overleg te hebben gepleegd met die buitenlandsche kerken, die haar instemming met zulk een Synode betuigen;

6. een geschrift van niet al te grooten omvang aan de buitenlandsche kerken en groepen, welke daarvoor in aanmerking komen, te zenden, waarin kort en bondig wordt aangetoond, dat de z.g. dialectische theologie in flagranten strijd is met de Geref. belijdenis en in alle bescheidenheid tot waakzaamheid wordt gemaand; en tevens theologen te verzoeken artikelen tegen de z.g. dialectische theologie in buitenlandsche tijdschriften te plaatsen;

7. een gespecificeerde verantwoording van hun uitgaven ter goedkeuring voor te leggen aan de e.k. Generale Synode en tevens een begrooting in te dienen voor de volgende 3 jaren.

IV. Wederom worden 5 deputaten benoemd, wien een crediet wordt verleend van ten hoogste f2500, verminderd met het saldo, dat thans nog in kas mocht zijn.

V. Het rapport van Dr J. A. Nederbragt te Dantzig over de zich ontwikkelende Geref. beweging in de Poolsche Oekraïne wordt ter fine van advies in handen gesteld van de te benoemen deputaten, doch inmiddels wordt aan Dr J. A. Nederbragt reeds oprechten dank betuigd voor de belangrijke diensten in deze aan onze kerken bewezen.

VI. De handelingen der deputaten worden onder hartelijken dank voor hun vele werkzaamheden goedgekeurd, met dien verstande, dat de verantwoording van hun finantiëel beleid alsnog ter goedkeuring aan de Synode en e.v. aan het moderamen van de Synode zal worden voorgelegd.

Hierna sloot de praeses de morgenzitting. Vrijdagmiddag vergaderde de Synode in comité-generaal.

De achtste zitting.

Kort nadat Dinsdag de Synode haar arbeid had aan- i gevangen, drong het bericht tot haar door, dat H. K. H. Prinses Juliana zich had verloofd.

De praeses, D s J. L. S c Hou ten, maakte zich de tolk der Synode toen hij over dit bericht zijn blijdschap uitsprak en op zijn voorstel verzond de Synode de volgende telegrammen:

Aan Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Juliana:

De Generale Synode der Gereformeerde Kerken te Amsterdam vergaderd, wenscht Uwe Koninklijke Hoogheid hartelijk geluk met Uw verloving met Prins Bernhard von Lippe Biesterfeld en bidt U toe, dat onze God deze verbintenis ten rijken zegen stelle voor het Huis van Oranje en het volk van Nederland.

SCHOUTEN, Praeses.

Aan Hare Majesteit de Koningin:

De Generale Synode der Gereformeerde Kerken te Amsterdam vergaderd, wenscht Uwe Majesteit hartelijk geluk met de verloving van Uw Dochter, Hare Koninklijke Hoogheid, Prinses Juliana en bidt, dat de Heere het Huis van Oranje in Zijn gunst blijve gedenken.

SCHOUTEN, Praeses.

Op een uitnoodiging tot het zenden van afgevaardigden naar de te Deventer te houden Revius-herdenking besloot de Synode niet in te gaan.

Ingekomen was een telegram van de Hollandsche en Javaansche zendingsarbeiders, die in feestvergadering bijeen waren ter herdenking van het 30-jarig bestaan van de Opleidingsschool te Djokja.

Het nieuwe leerboek.

Dr K. S i e t s m a van Amsterdam-Zuid bracht namens deputaten voor het nieuwe leerboek voor de catechisaties rapport uit. Er kwamen zes ontwerpen bij deputaten in, maar zij konden geen vrijheid vinden er ook maar één van goed te keuren. Over dit rapport bracht D s H. de Bruij n van Nieuwendijk rapport uit. De commissie betreurt met deputaten het feit, dat geen der ontwerpen voor goedkeuring in aanmerking komen kon, maar onderschrijft de gronden waarop zij tot dit oordeel kwamen. De commissie stelde aan de Synode voor om gezien deze uitkomst nu geen stappen meer voor een nieuw leerboek te doen.

Aan de discussie namen deel de leden D r G. Keizer, Prof. Dr J. Waterink, Prof. Dr G. M. den Hartogh en Dr K. Sietsma.

De Synode ging vervolgens met de conclusies der commissie mee.

De voorzitter verwelkomde ter vergadering D s J. Maaskant, Geref. predikant te Brussel, die met ouderling Smilde zijn kerkeraad vertegenwoordigde en stelde hierna het rapport van de Kerk van Brussel inzake den verstrooiden-arbeid in Noord-Frankrijk opnieuw aan de orde.

Na bespreking van deze zaak in comité-generaal sprak de Synode uit, dat aangestuurd moet worden op het beroepen van een predikant voor den arbeid onder de verstrooiden in Frankrijk. Voorts besloot zij 3 deputaten te benoemen en hun op te dragen: Ie. te onderzoeken hoe op de beste wijze een predikant voor den arbeid onder de verstrooiden in Frankrijk zou kunnen worden beroepen; 2e. te onderzoeken welke kosten daaraaia verbonden zullen zijn; 3e. aan de kerken te vragen in de e.v. 3-jarige periode en wel vóór 1 Juli '37 voor den arbeid onder de verstrooiden in Noord-Frankrijk te collecteeren; 4e. aan de Kerk van Brussel voor den arbeid onder de verstrooiden in Noord-Frankrijk deze 3 jaren f3000 per jaar uit te keeren. Voorts aan de deputaten voor steun aan hulpbehoevende kerken op te dragen de Kerk van Brussel te steunen voor haar arbeid in de agglomeratie Brussel, en voor de komende periode den arbeid onder de verstrooiden in Noord-Frankrijk opnieuw op te dragen aan de Kerk van Brussel.

Vacaturen en emeritaat.

Ouderling J. J. Beukenkamp van Den Ham bracht vervolgens rapport uit over een drieledig voorstel van de classis Haarlem inzake vacaturediensten en emeriteering. De classis wil de Kerken verzoeken bij vacaturebeurten meer candidaten te laten optreden en aan emerituspredikanten en hoogleeraren bij preekverzoeken daarmede te willen rekenen; voorts aan de predikanten verzoeken om bij 40 dienstjaren of het bereiken van den ? 0-jarigen leeftijd emeritaat aan te vragen en indien dit voor de kas ad art. 13 K.O. tei bezwaarlijk zijn mocht, dit geheele artikel aan een herziening te onderwerpen. De commissie meende om verschillende redenen dit drieledig voorstel te moeten afwijzen.

Na discussie werd het voorstel verworpen.

Over de steunverleening aan Canada bracht ouderling J. F. Weerstra van Witmarsum rapport uit. De Synode vereenigde zich met de conclusies en dechargeerde Prof. Dr G. Ch. Aalders voor zijn finantiëel beheer in deze aangelegenheid, terwijl zij hem opnieuw benoemde.

Het recht van beroep.

Over het voorstel van de Part. Synode van Zuid- Holland ten Noorden om te komen tot beperking van het recht van beroep en dat te beperken tot die zaken, die niet op de Particuliere Synode kunnen worden afgedaan, rapporteerde Prof. Dr G. C h. A a 1 d e r s. De commissie erkent, dat vaak op de Generale Synode bezwaarschriften komen over zaken van zeer geringe beteekenis, maar acht het nemen van maatregelen daartegen zeer moeilijk. De commissie durft dan ook niet om voorkomend misbruik het gebruik te beperken. Wel oordeelt zij, dat indien een bezwaarde in appèl komt, louter omdat hij gelijk wil hebben of stijfhoofdig is, in de conclusies hem deswege een vermaning moet worden toegediend.

Dr Dij k diende een voorstel in strekkende, dat de Synode voor deze zaak deputaten zal benoemen, die de zaak in studie zullen nemen en een volgende Synode daarover van advies zullen dienen.

Nadat Prof. Aalders de gemaakte opmerkingen had beantwoord, werd het voorstel van Dr Dijk met 36 tegen 19 stemmen aangenomen.

Grensregelingen.

Over de grensregeling tusschen de Kerken van Kantens en Onderdendam rapporteerde Ds F. C. Meyster van Rotterdam; over die tusschen de Kerken van Grouw- Oldeboom en Nieuw-Beets Prof. DrG. Ch. Aalders en over die tusschen Heerenveen en Oudeschoot Prof. Dr J. Ridderbos van Kampen.

Het p romo t i ere ch t te Kampen.

Ook rapporteerde Prof. Dr J. Ridderbos over een voorstel van de Particuliere Synode van Drente om te willen nagaan hoe het staat met de genoegzame eenparigheid, „opdat onder den zegen des Heeren op een volgende Synode de zaak van het Promotierecht der Theol. School tot een goed einde worde gebracht".

De commissie stelde aan de Synode voor „aan curatoren-deputaten op te dragen te onderzoeken of er inzake dit vraagstuk door onderling overleg een regeling of schikking zou kunnen worden gevonden, waarin met de tegenover elkander staande opvattingen zoodanig ; rekening wordt gehouden, dat men op goede gronden zou mogen verwachten, dat ze met genoegzame eenparigheid zou kunnen worden aanvaard".

Aan de uitvoerige discussie over deze zaak namen deel de leden Ds N. Duursema, Prof. Dr K. Schilder, Ds W. W. Meynen, Ds J. Douma, D r W. A. V. E s en D s H. d e B r u ij n. Nadat Prof. Ridderbos de gemaakte opmerkingen had beant- , . woord werd de conclusie met algemeene stemmen aangenomen, zulks met de toevoeging, dat aan de e.v. Generale Synode over deze zaak rapport zal worden uitgebracht.

De Theol. Faculteit der V. U.

Ds F. C. Meyster bracht hierna het rapport uit namens deputaten voor de oefening van het verband met de Theol. Faculteit der Vrije Universiteit. In den kring van deputaten werd wijlen Ds W. H. Gispen te Scheveningen opgevolgd door Dr H. Kaajan van Utrecht, terwijl Dr J. Thijs van Zwolle in de plaats van Ds Gispen als secretaris optrad. In verband met zijn hoogen leeftijd verzocht Ds K. Fernhout te Baarn als deputaat ontslag. De Synode besloot deputaten onder dankzegging voor hun arbeid te dechargeeren en de nieuwe deputaten eenzelfde crediet te verleenen, alsook aan Ds Fernhout het gevraagde ontslag eervol te verleenen.

De arbeid op Cviragao.

Ouderling G. M. A. L a e r n o e s van Semarang bracht het rapport uit van de'Geref. Kerk van Den Haag-West aan wie de Synode de geestelijke verzorging van de Gereformeerden op Curagao en Aruba heeft opgedragen. De Kerk van den Haag-West heeft daartoe Ds H. W. Kroeze beroepen en uitgezonden. Momenteel zal er op Curagao een Geref. kerk gebouwd worden waartoe f 13.000 benoodigd is. Institutiëering van een Geref. Kerk kan nog niet plaats hebben, waarom de ambtsdragers op Curagao een wijkraad van den kerkeraad van den Haag-West vormen. Voor deze zaak is een regeling aangegaan met deputaten voor de geestelijke verzorging der militairen. De Synode besloot op voorstel van de rapporteerende commissie deze zaak opnieuw aan de Kerk van Den Haag-West op te dragen, onder dank-, zegging voor haar arbeid.

Tenslotte rapporteerde Dr H. Kaajan van Utrecht over ingekomen missiven van de Particuliere Synode van Friesland-Noord en van die van Friesland-Zuid inzake de aangelegenheid Ds K. van Dijk, miss.-predikant te Keboemen, in dienst van de Geref. Kerken van Friesland, die een bezwaarschrift had ingediend over een beslissing van de vorige Synode van 1933 (Middelburg) in verband met zijn arbeid. De commissie stelde voor de betrokken passages uit de acta van deze Synode terug te nemen.

De bespreking over deze zaak kon niet tot een eii worden gebracht.

Om 5 uur sloot de praeses de zitting, nadat Dr D ij k was voorgegaan in gebed.

Woensdagmorgen hield de Synode zitting in conul generaal.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen