HET BOEK VAN DE WEEK

Een verklaring van de Eerkenordening.

Korte verklaring van de Kerkenordening, door Ds Joh. Jansen. Tweede vermeerderde en herziene druk. — J. H. Kok, Kampen.

In zijn V o orb e richt voor deizen tweeden druk schrijft Ds Joh. Jansen: „De verdere studie van ons Gereformeerd kerkrecht sinds de vorige uitgave vorderde, dat ze bij de voornaamste artikelen eenige verandering en uitbreiding onderging. Ook moest het nieuwe artikel 84 toegelicht worden. Overigens is de indeeling en wijze van behandeling dezelfde gebleven". Daaruit kunnen we weten, dat deze tweede druk niet onbelangrijk van den eersten afwijkt: „bij de voornaamste artikelen eenige verandering en uitbreiding". Dit staat in verband met sommiger wijziging van kerkrechtelijke beschouwingen sedert plm. 1926, met welk© ook Ds Joh. Jansen meegegaan is. Het blijkt b.v. uit wat hij schrijft op blz. 326. Daar zegt hij, dat Voetius op de vraag: „Of aan een synode of classe, d.i. aan ©en samenkomst van meerdere kerken, welke onderling met elkander in correspondentie (kerkverband) staan, de madht van excommunicatie toekomt? ", antwoordt: Ja, in die en die gevallen. En hij schrijft dan, dat Voetius als grond daarvoor opgaf: „Want indien de sleutel der tucht aan één particuliere en plaatselijke kerk of haai- kerkeraad gegeven is, waarom zou bij dan liiet gegeven zijn aan een eenheid van kerken en kerkeraden, waarin de kerkeraad der plaatselijk© geïncorporeerd is".

Blijkbaar heeft Ds Jansen niet gemerkt, althans stelt hij hier niet in het licht, wat anders noodzakelijk war© geweest, dat Voetius hier een© logische fout maakt. Want elke kerkeraad heeft de sleutelmacht wel over zijne eigen kerk, niet over e©ne andere. En wanneer nu onderscheidene zulke kerkeraden samenkomen, hebben zij elk voor zich de sleutelmacht wel over eigen kerk, niet over eene of meer andere. Hier is het dns wea* de fout, dat men redeneert alsof 10 of 20 of 100 X O •ware = 1 of een hooger cijfer, inplaats van = 0. Zou bovengenoemde redeneering van Voetius- Jansen kunnen opgaan, dan moest het zijn, dat de regeer-ouderlingen eener plaatselijke kerk tevens ambtsdragers waren van alle andere kerken van haar classicaal of synodaal ressort. Wat Rome van den paus zegt, n.l. dat hij ambtsdrager is van de geheele kerk, zou dan moeten gelden van alle regeer-ouderlingen onzer Gereformeerde Kerken: ergens ouderling is dan overal, in alle kerken, ouderling.

Deze beschouwing moet dus logisch voeren tot eene wijziging van de Gereformeerde beschouwing omtrent het ambt in de plaatselijke kerken. Of anders moet deze laatste leiden tot wijziging van zoodanige voorstelhng van tuchtoefening over plaatselijke kerken door classis of synode. Behalve eene dergelijke fout, wordt nog eene tweed© soortgelijke logische fout gemaakt op blz. 352/353 inzake art. 85 (oud© nummering 84) K.O., waar, naar Voetius, aldus geredeneerd wordt: „Het eene be^nsel, dat er gelijkheid zal zijn tusschen de ambtsdragers in den kerkeraad, zoodat geen dienaar over een anderen dienaar heerschappij mag voeren, sluit het andere beginsel niet uit, dat de ambtsdragers gezamenlijk hun macht in den kerkeraad samenbrengen en van Christus' wege zich vrijwillig aan de bindende besluiten van den kerkeraad onderwerpen, behoudens recht van appèl. Evenzoo sluit het beginsel der gelijkheid tusschen de kerken onderling, zoodat de eene kerk niet over de andere kerk mag heerschen, niet uit het andere beginsel, dat de kerken vrijwillig haar gezag in dassen en synoden samenbrengen en gezamenlijk bindendie besluiten nemen over ©en bepiaalde kerk, waaraan deze zich heeft te onderwerpen behoudens recht van appèl".

De bedoelde fout zit hier in de vergelijking van kerkeraadsleden onderling en classiskerken onderling. Wiant er wordt hierbij vergeten, dat elke ouderling ambtsbevoegdheid heeft over de geheele gemeente, welker ambtsdrager hij is, ook over zijne medeambtsdragers, predikanten en mede-ouderlingen; vgl. K. O., artt. 16, 23. Zie ook het Formulier ter bevestiging van ouderlingen. Maar g e e n e enkele K e r k h e e f t a m b t s- bevoegdlieid, zeggenschap, over eene andere Kerk; vgl. K.O. art. 85 (oud: 84).

We kunnen het merken, met onze kerkrechtelijke studiën zijn we wat van den goeden weg. We moeten van het liistorisme, het behandelen van wat onze vaderen in kerkelijk opzicht gedaan en geleerd hebben, als normatief, als regel voor ons kerkelijk handelen, terug naar de studie der Heilig© Schrift ook ter zake van het kerkredht. En voorts moeten we van de studie van afgeleide punten en redeneeringen, ook bij onze vaderen, terug tot de studie der grondbeginselen, om dan verder van die uit te redeneeren, en ©ventueel ook criüek t© oefenen, voorzoover noo'dig evenzeer op het doen en leeren onzer vaderien.

Blijkbaar had Ds Jansen zijn boek al persklaar, voordat de dissertatie van Dr M. Bouwman uitkwam. Daarom heeft hij er nog een viertal bladzijden Addendum e t e m e n d e n d u m aan toegevoegd, waarin hij correcties naar dteze dissertatie aanbrengt, op een ander punt zijne meening handhaaft, of ook slechts refereert.

Al kan men aldus bezwaren hebben tegen voorstellingen en beschouwingen in dit werk, dat behoeft d© erkemüng niet terug te houden, dat het ©on handig en gemakkelijk boek is, waarin gemakkelijk iets, dat ons kerkelijk] samenleven betreft, kan worden nagezien, ©n waaruit desbetreffend allerlei leering kan wordenf verkregen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen