PERSSCHOUW

Extremisten.

Over het woord „extremisten" schreven we reeds. Sommigen vinden „synod o c r a a t" een scheldwoord (hoewel het een met zooveel woorden verdedigd s t a n d p u n t karakteriseert), maar worden niet boos, als iemand „extremist" genoemd wordt (hoewel het woord niets zegt, dan dat iemand in een bepaalde wilsvormings-groep zich het verst verwijdert, om welke reden dan ook, van een toevallige door een werkeüjke of denkbeeldige meerderheid voorgestane misschien wel principieel verwerpelijke oogenblikspolitiek). In onze kerken werd van oosterbeeksche sferen uit die en die extremist genoemd; thans genieten ook de synodocraten de eer, dat de een den ander met den naam versiert. Ds H. Veldkamp had natuurlijk bij ons, maar voorts ook in zijn eigen huis extremisten ontdekt, en ze aldus geteekend:

Daar zijn onzerzijds diegenen, die de „vrijgemaakte kerken" eenvoudig-als „scheurkerken" zien. De enige oplossing Is volgens hen, dat deze scheurmakers terugkeren In de schoot der moederkerk met berouw en schuldbelijdenis. Daar valt niet verder over te praten. Dit is iïL hun oog even onvruchtbaar als het praten van onze regering met de RepoebUk.

Ik aarzel niet, de verkondigers van deze opvatting extremisten te noemen.

Daartegen nu verzet zich Ds Y. K. Vellenga in Ger. Kbl. Ov. en Dr. (syn.). Met volkomen negatie van de feiten zegt hjj:

In gemoede meende ik dus, dat de vrijgemaakte kerken „scheurkerken" zijn en Ik meen dat nog. Het zijn gemeenschappen, welker leden zich onverantwoord, ten onrechte, van de gereformeerde kerken hebben losgescheurd. En nu zegt ds Veldkamp: extremist!

Het eerste gedeelte van dit stukje berust op fantasie, maar het tweede op werkelijkheid. Toch wil schrijver niet door Oosterbeek worden terechtgewezen:

Ze willen zeggen, dat wij, gereformeerden zowel als de vrijgemaakten, in zonde leven door ons gescheiden leven van elkaar.

leven van elkaar. Dat is een boude bewering.

Wanneer er ergens een echtelijke twist ontbrandt, waarvan straks partijen zelf niet meer het begin weten aan te wijzen, en die er mee eindigt, dat de man de voordeur en de vrouw de achterdeur uitvliegt, dan waag ik ook te zeggen, zelfs als buitenstaander, dat „de gescheurdheid in deze echt zonde is voor Giod". Maar wanneer man of vrouw in overspel leeft en de andere partij vraagt echtscheiding aan en het huwelijk wordt ontbonden, durf ik toch niet meer te zeggen, dat deze „gescheurdheid" dat ook is. En nu moeten we wel geloven, dat naar niet-extremistisch oordeel de „gescheurdheid" der gereformeerde kerken slechts te vergelijken is met het eerste beeld. En Indien dat zo ware, zou het inderdaad juist zijn wat zij zeggen, maar Is het zo?

Schrijver is nog volkomen zeker, dat niet hij, maar ds Veldkamp binnen den kring der synodocratische wilsvorming extremist is:

Toch beneemt het mij niet de m.oed, alle blaam van „extremisme" ten spijt, te blijven zeggen, dat we er vajQ uit moeten blijven gaan, dat onze kerken op het stuk van „binding" en schorsingen en afzettingen juist gettandeld hebt> en.

Hij is gansch niet onder den indruk van de gebeden en psalmverzen van Oosterbeek, maar wil liever argumenten:

ïk voor mij begin hartelijk génóeg te krijgen van alle uitspraken, stellingen, mededelingen en wat er nog meer aan kondgevingen wereldkundig is gemaakt, waarin gereformeerde en vrijgemaakte broederen verklaren elkaar „gevonden" te hebben. Gewoonlijk betekent het, dat men tegelijkertijd iets „verloren" heeft. Maar met al die uitspraken raken we al meer in de war. Het getal van groepen neemt toe en de zekerheid, dat de kerk recht deed en doet, vervloeit.

Ik neem het op voor het „extremisme", dat in vermeld blad gegispt werd. Niet omdat ik „de vrijgemaakte kerken eenvoudig als scheurkerken zie", het woord „eenvoudig" zou ik gaarne willen laten vallen. Helemaal niet omdat het naar mijn gevoelen „de enige oplossing is, dat de scheurmakers in de schoot der, moederkerk met berouw en schuldbelijdenis terugkeren". Ook niet omdat er met vrijgemaakten niet te praten valt.

Maar ik doe dat, omdat door de kerkelijke heruiten en schorsingen voor een eerlflk mens geen andere houding mogelijk is.

Ziezoo, het is, gelooven, wij, allemaal mis; maar het is tenminste geen gemanoeuvreer. Wel moet ik een beetje glimlachen, als ik hoor: b e w ij s het dan maar eens, dat de kerken verkeerd deden. Het is al ettelijke malen bewezen, maar de schrijver heeft het nooit weerlegd; ik geloof ook niet, dat hij het goed gelezen heeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen