Den Haag: Weg van den minsten weerstand

In het Huis van Bewaring te Arnhem werden in 1940 wij boosdoeners onthaald op een zondagscho leesportefeuille. Ook ik dus. Je leest in zulke dagen wat je kunt, en zoo nam ik op een erg stillen zondagmiddag daar ook kennis van een Timotheus-bijdrage van ds A. G. Barkey Wolf, bekend haagsch predikant. Gereformeerd. Wachter over de kudde, waartoe b.v. dr H. W. V. d. Vaart Smit behoorde, die me nog al duidelijk in strijd scheen te zijn met de besluiten van de synode van 1936 inzake de N.S.B. Een synode, welker besluiten zooals bekend geworden is, particulier en openlijk door dr H. H. Kuyper en door dr V. Hepp bestreden werden, met opmerking, net zooals heden de kerkeraad van Utrecht-Noord-West naar Voetius verwijst, om volgens uitspraak zoo en zoo van Voetius (ieder heeft zijn letter) die besluiten niet voor vast en bondig te houden. Nu, ds Barkey Wolf, lid van den kerkeraad van Den Haag, waar men later de besluiten ééner andere synode wèl zóó vast en bondig zou houden, dat de stukken (van de kerken) afvlogen, schreef dan in Timotheus een artikeltje over „den weg van den minsten weerstand". Ik weet het nog goed, want ik zat in het Huis van Bewaring, en moest daar-nog al eens denken aan de kerk van Den Haag, waar ze tegen dr H. W. v. d. Vasirt Smit net precies even weihig zélf hadden gedaan als ze later o zoo gretig véél zouden doen aan boosdoeners als cand. H. J. Schilder en een ander, over wien ds Barkey Wolf zou telegrafeeren aan de synode, wier besluiten voor vast en bondig zouden te houden zijn door alle vleesch, anders dan in 1936, toen het over de N.S.B. ging. Ik las dan van ds Barkey Wolf aardige opmerkingen over een glasruit, waar het tegen aan geregend heeft. Er valt een nieuwe druppel o£ die ruit: die druppel moet een weg naar beneden zoeken, naar zijnen aard en naar de wet der zwaartekracht. Maar hij kiest den weg van den minsten weerstand: waar nog niets van waterdruppels is, of niets meer van resten van waterdruppels is, daar zoekt die druppel zijn weg; nu eens wat naar links, dan weer een beetje naar rechts: de weg van den minsten weerstand. Alzoo is het ook met en de rest kunt U zelf wel bedenken.

Aan dat zondagmiddagartikeltje uit de portefeuille, zoo na den zondagschen feestmaaltijd (erwtensoep in Augustus) moest ik denken, toen ik „Trouw" las, 9 Sept. Vette letters: Gewichtig moment in de geschiedenis der Synode. Bedoeld is: de haagsche, van de candidatenweerders «n zoo. Vette letter, nóg een heele poos.

Waarom al die vette letter?

Wel, omdat na veel „dichte-deuren"-periodes en zoo een besluit gevallen was! Een gewichtig besluit. 'In Kampen zag ik voor een étalage van een krant een opwekking om tegen den dag van de samenspreklngskwestie per autobus naar de stad der samenkomsten heen te trekken. Of er een bus gegaan is, weet ik niet. Wel weet ik, dat als „Trouw" goed bericht heeft en ik goed gelezen heb, de busbazen gauw hun busbiezen hebben kunnen pakken: want dan was, er voor het , , publiek" alleen maar even gelegenheid om aan te booren, wat in comité generaal besloten werd.

, , Bij óns", in Amersfoort, hebben alle menschen, die wilden, het rapport kunnen aanhooren, en heel het debat kunnen bijwonen, en is er over deze zaak (der „samenspreking") geen seconde in comité genera acl vergaderd. En de commissie heeft geen één bezoeker gehad, in Amersfoort. Noch van buiten, noch van binnen. De haagsche - commissie daarentegen heeft wèl bezoek gehad. Niet — zoover wij weten — van de ettelijke bezwaarden, die zeiden: DAT EN DAT besluit moet op DIE EN DIE gronden herroepen worden, maar van ds B. A. Bos, behoorende tot een andere, door synodocratische gebeden ter fine van bekeering den Heere voorgedragen groep. Hij had haar geschreven, zegt de krant. Zeker, zeker. Maar er hebben hónderden menschen aan die haagsche synode geschreven. Nok wel van haar eigen menschen. Met sterke en scherpe bezwaren tegen wat BESLOTEN IS. Waarom worden dié menschen niet in de krant vermeld als uitgenoodigd ter commissie? En waarom wél in vette letter melding gemaakt van ds B. A. Bos? Wel menschen, dat is hierom: ds B. A. Bos heeft in De Roeper een voorstel-Amersfoort-Ridderbos aanbevolen. Dat was een voorstel van den waterdroppel-Barkey Wolf-gang: voorstel van den weg van den minsten weerstand. De bezwaarden hadden gezegd: DAT EN DAT, ZOO EN ZOO. Ds B. A. Bos had het Ridderbos-Barkey-Wolf-minsteweerstand-voorstel aanbevolen. En nu moet z ij n verschijning in de krant. En die serieuze bezwaarden binnen de synodocratie kunnen zich afvragen: worden wij soms ook gehoord? Wij hebben toch warempel ook geschreven? En WIJ zijn toch „huisgen o o t e n ? "

Nu, ik zeg niet, dat die briefschrijvers-huisgenooten geen invitatie zullen krijgen, noch dat alleen ds B.'A. Bos geïnviteerd zal blijken te zijn. Wie weet, hoeveel visites die synodale commissie nog organiseert met de briefschrijvers aan de synode. Maar ik vraag me af: WAAROM niet EERST hun eigen menschen gehoord? En waarom niet eerst HEN beantwoord' In het publiek? En dan ingegaan op hun CONCRETE bezwaren? En die hetzij weerlegd, met Schrift en belijdenis, hetzij^ met hetzelfde Geesteswapen afgewezen ? Waarom nu al die groote opmaak over wat niets, niets zegt, en geen letter nog over wat EERST aan de orde had moeten komen: een openlijk, en biddend ontworpen antwoord van deze synode op de CON­ CRETE bezwaren van haar EIGEN leden? •'Waarom?

Om die waterdruppel-tegen-een-nat-venster-methode. Je moet vette koppen in de krant hebben, om den volke te verkondigen, dat er een „gewichtig m o me n' t" is. Waarin bestaande? Wel, ze willen nog eens „prate n". Dat is alles. Daarvoor moest de busbaas naar het Westen toe: aanhooren, huistoe, naar het Oosten terug.

Ze willen nog eens met ons, die „heengegaan" (!) zijn, praten. Geschorst? Afgezet? Van de classis weggestuurd? Van den preekstoel geweerd? Uit de synode weggejaagd? Menschen, houdt op: „h e e n g e - g a a n", zegt praeses Hoek, wegzender van cand. H. J. Schilder: die mocht niet preeken van den Heere, vond dr Hoek

. Nu, met wie willen deze heeren niet praten? Met dien dominee, die Soekamo steunt, met anderen uit Indonesië, met conferentiegangers hier, - en oecumenische gasten daar en met vele anderen praten ze, en bidden ze. Het zou dus wel raar zijn, als ze met ons niet wilden praten. Maar waarom moet dat in de krant ? 'Als er een ernstige wil was, om, nietop ons verzoek, want wij schreven den uit^anners'geen letter, die niet publiek werd, doch op dringend vermaan van hun eigen honderden, OP DE ZAKEN die in geding zijn gebracht van Godswege in 1944, in te gaanj dan hadden ze eerst die menschen beantwoord. En dan misschien, misschien, ds B. A. Bos ook nog eens „laten komen". Maar dan had die waterdruppel een weerstand moeten overwinnen. En de waterdruppels doen dat niet_ graag, die loopen liever een eindje om, waar niets iri'^ den weg is.

Mijn Timotheus-lectuur zal nog wel in het archief van het Huis van Bewaring liggen. En dr v. d. Vaart Smit is in cassatie. En ds Barkey Wolf schijnt niet meer te adresseeren. Maar waarom loopt de synode-Hoek (onderteekenaar van vonnissen) en de commissie-Meijster (beschermer van Kampen tegen Greijdanus en Schilder) nog alt ij d oin het piè c e de resistance van de in Gods Naam aangevoerde schorsings-en afzettingsgronden heen?

Doet recht (zouden vrij zeggen) a a n u W eigen menschen, die u bezwePen: het was m i s. Laat de buitenstaanders voorloopig maar thuis. Vraagt niet, waar ^e weeke deelen zijn van wat ge nog steeds 'blijkbaar als vijandelijke veste beschouwt, en toont nu eens, dat ge hetmeent met die broederlijkheid, door te vragen: wat en waar en waarin het e s s e n t i-e e 1 e ligt van wat ge zegt te willen hervinden: het essentieel, e van ons vindt ge niét bij een man-van-O o sterbeek. Laat toch aan Oosterbeek de ruimte: ze hebben daar nadrukkelijk verklaard, dat ze nog lang niet klaar zijn, nog lange niet.. En toch nu al praten, en petit comité, met één der Oosterbeekenaren?

En (zoo zouden we verder zeggen) legt niet weer op anderen de velrantwoordelij kheid („ze willen wééri niet"). Aanvaardt die verantwoordehjkheid voor u zelf, en geeft gedocumenteerd antwoord, nummer één, nunomer één, aan uw eigen menschen, die roepen: herstel die en die zonde op die en die grond ep.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen