GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Cocktail

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Cocktail

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Tegen het najaar plegen wij de Reformatie te herdenken. De Reformatie is een worsteling geweest, en een vrijmaking, ten overstaan van de hele wereld. Er was geen wachten op beantwoording van de vraag; of het verstand dan wel de wil het primaat'heef t. Er was gehoorzaamheid, en openbare verantwoording. Er waren godsdienstgesprekken met protocollen en een scherp: zó is het wèl, en züs is het nlèt.

Ook de Algemene Maatschappij voor Jongeren, nationale organisatie (A.M.J.V.-Nat. Org.) „herdenkt" de Reformatie. Ze gaf een tweede nummer van de 5e jrg. van een tijdschriftje: „de brief voor jongeren". Daarin wordt geschreven, over de Reformatie: met name Luthers „aanslaan van zijn 95 stellingen aan de slotkapel van Wittenberg" geeft de aanleiding.

In dat blad schrijft eerst een pater. Pater Jelsma, M.S.C. Zijn principieel bezwaar tegen de Reformatie is, dat zij in plaats van reformatie breuk is geworden. Bovendien gelooft Pater Jelsma ook niet, dat de (roomse) kerkelijke leiding, voor zover zij onder de hoede staat van de beloofde Heilige Geest, menselijke waarschuwingen nodig heeft. Overigens is de Reformatie voor de practijk een extra waarschuwing, om de katholieke practijk toch te laten stroken met de katholieke leer. Als Christus maar gepredikt wordt, dan kun je gerust de betrekkelijkheid, de geringheid van de mens, en de onafhankelijkheid van

God in het uitdelen van zijn genade verkondigen.

Op deze pater volgt prof. dr G. C. Berkouwer. Deze tekent de situatie alzo: we zitten midden in het „gesprek", en midden In de gesprekken (let op de tegenstelling enkelvoud en meervoud) meldt zich telkens het conflict. Dan haalt hij Karl Adam aan, die van Luther zegt: prachtige gaven, goede kijk op wezenlijke elementen van het christendom: had hij nu maar de tuin Gods gewied zonder zijn trouw aan de kerk op te geven. Maar er is nu eenmaal „tragiek" (het meest tragische woord van deze tijd, omdat het meestal met tragedie niets meer te maken heeft, K. S.). De tragiek „doet de historie andere wegen gaan". Toen kwam het tot de zwaarste zonde: altaar oprichten .tegen altaar. Aantasting van het goddelijk gezag. Slagschaduw over Europa. Aldus Adam. Eo. nu wij? Nu moeten we ook de eritiek op de Reformatie kunnen begrijpen, aldus prof. Berkouwer. Vanuit de R.K. visie op de Kerk, die niet meer nieuw ter verantwoording geroepen behoeft te worden, omdat zij verantwoord is, Is een andere weg niet mogelijk dan die van de visie — hoogstens —• op de tragiek. Hier ligt het materiaal voor het gesprek over het conflict. Niet alleen In de 16e eeuw. Neen, ook nu nog. De „visie" begrenst dus de gespreksmogelijkheden.

Het woord is vervolgens aan prof. dr G. C. van Niftrik. Die heeft het over , , hervormde visie op de reformatie"; hoofdletters worden hier in titels niet gegeven, het kan dus hervormd wezen, maar ook Hervormd. Wat nog al scheelt. Prof. v. Niftrik vindt, dat de Reformatie ontdekte, dat het gehele bestaan van de christen gelóóf Is (Weg met Luther en Calvijn, K. S.). God voert een gesprek met de mens, en ons geloof als de daad onzer gehéle en éne existentie is het persoonlijke antwoord, dat wij God geven. Voorts heeft naar schr. de Reformatie weer de vrijheid van het Woord Gods geproclameerd. U spitst de oren. En verneemt: het Woord Gtods komt altijd als het vreemde Woord en nooit als het vanzelfsprekende Woord tot de kerk (alsof dat een tegenstelling was, K. S.). U denkt: da^r gaan de voormalige gesprekken-met-protocollen. Schr, wil het maar — net als de Reformatie, oneent hij, helaas — „wagen" met de vrije Bijbel, wiens 'inhoud met is opgezogen in het leven der kerk, maar souvereiu tegenover de kerk staat (alsof dat een tegenstelling was, K. S.). En nu begeert prof. van N. een kerR met een vrije exegese van de vrije Bijbel. Als Ik Barthlaan was, en menen zou, dat je een kwartier lang barthlaan kon wezen (ik ontken het), dan zou ik hebben gezegd: bewaar me ervoor, het woord „vrij" tweemaal te gebruiken, vlak op elkaar, de éne keer van de bijbel, de andere keer van de kerk, de ene keer van de nooit opzuigende kerk, de andere keer van de tegenover me, pardon, de Kerk, staande souvereln. De schrijver eindigt met het zeggen: de Reformatie is de herontdekking van de vreemde vrijspraak. Caetera desunt. Of het vreemdzijn van de vrijspraak, dan wel de vreemde vrijspraak tenslotte bedoeld is, daarover moeten de jongens en de meisjes maar eens nadenken.

Want, dat is eigenlijk het enige, wat ik u vertellen wou: nu geeft in het zelfde nummer Thijs Booy aan jongeren, die deel uitmaken van een praatclub, een jongellngs-of m.elsjesverenlglng, in overweging, eens een vergadering te wijden aan de artikelen van pater Jelsma en de professoren Berkouwer en Van Niftrik. Misschien — het staat er heus — is hier en daar een samenkomstje van Protestantse en Rooms-Katholieke jongeren over deze artikelen mogelijk. Het jeugdparlement is toch in de mode, en de cocktail ook. Het protocol is uit de gratie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 22 december 1951

De Reformatie | 12 Pagina's

Cocktail

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 22 december 1951

De Reformatie | 12 Pagina's