Prof. Gunning, die nu te Leiden

Prof. Gunning, die nu te Leiden in de dusgenaamde Theologische faculteit doceert, heeft een poging gewaagd, om zijn standpunt wetenschappelijk te rechtvaardigen; iets wat hij uiteraard in zijn oratie niet doen kon.

Van Moderne zijde is deze proeve zeer slecht ontvangen.

Er wordtin het Bijbladder Hervorming, als resumtie van een zeer breede en nauwkeurige critiek, dit van gezegd:

Deze sgeloovige wetenschap" (van Prof. Gunning) verdient den naam van wetenschap in geen enkel opzicht. Zij rust op valsche onderstellingen, gaat uit van begrippen, die deels onwaar, deels vaag en onbepaalbaar, deels zonder eenig wetenschappelijk gehaUe zijn, zij bindt zich onder valschen schijn van vrijheid aan psychologische en historische onwaarheden vast, ziet ten onrechte haar plicht voorbij tot afrekening met de resultaten van het onderzoek die op ongeveer ieder gebied van het weten indruischen tegen haar beweringen, ziet valschelijk haar dogmatiek voor zielservaring aan, maakt zich schuldig aan vervluchtiging van begrippen om allerlei verwarring van denkbeelden te bemantelen, grondt op de zwevendste betoogen schijnbaar rotsvaste leergebouwen, is in grondslag, methode en resultaten in flagranten strijd met alle gezonde wetenschap en tracht vergeefs het vonnis te ontduiken over soortgelijk pogen reeds voorlang geveld.

Geen consideratie van welken aard ook mag tot verbloeming van dit oordeel leiden, lp ernstige wetenschap is noch de beteekenis v^n hem die spreekt noch van wie besproken wordt in rekening te brengen, maar geldt de waarde van het gesprokene alleen. En ik ben mij bewust, trots de groote verleiding in Prof. Gunnings boek tot heftigheid of scherpte, de grenzen van het voegzame te hebben willen in acht nemen ook bij de wijze van spreken.

Met dit harde en onverbiddelijke oordeel is de Heraut het volstrekt niet in elk opzicht eens; maar toch achten we het voor Prof. Gunning en zijn volgelingen heilzaam.

Wat Prof. Gunning verdedigt is in hoofdzaak het onhoudbaar standpunt van Schleiermacher, dat op pantheïstische wijze de mysteriën van Gods genade naturaliseert, en daarin het middel gevonden acht, om de eenheid der wetenschap ^te handhaven en toch met die ééne wetenschap de belijdenis der kerk te verzoenen.

Hoe spoediger Prof. Gunning nu ontdekt, dat dit toch een ijdel pogen is, en hoe harder de Modernen hem afstooten, hoe spoediger hij tot het inzicht zal komen, dat de schoone droom zijns levens, om de Orthodoxen links te laten liggen en de Modernen te winnen, op niets dan een bittere illusie uitloopt.

Ziet hij dat eenmaal in, dan zal hij de eenheid der wetenschap varen laten, en daarmee tot de erkentenis komen, dat wie handhaven wil, wat ook hij poogt te verdedigen, niet naast Kuenen in de Leidsche Academie moet gaan zitten, maar thuis hoort bij de Vrije Universiteit.

Dit ziet ook zijn recensent van Gunnings geschrift zegt: in, als hij van Gunnings geschrift zegt:

Er volgt nog een proeve van ongeveer antirevolutionaire staatsleer, die dienen moet om na vermenging van Prof. G.'s opvatting van wetenschap met de historische traditie het goed recht van zijn plaats aan de universiteit te handhaven, en die ons ongezocht bewijst, wat na al het gesprokene duidelijk is, dat zulke wetenschap als Prof. G. wil beoefenen slechts in klooster-seminariën of Vrije-Universiteiten op haar plaats is.

In zooverre nu is dit onjuist geoordeeld, als Prof. Gunnings streven juist het denkbeeld van een eigen Universiteit uitsluit; maar in zoover is het juist gezien, als er met wat zich als „< f^ wetenschap" aandient geen verzoening voor de belijdenis der kerk denkbaar is, wel strijd ten bloede toe.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen