Voor Kinderen.

VOOR WEETORAGE LEZERS.

Lezen, goed lezen althans, is een kunst, zeiden we onlangs, die niet iedereen verstaat.

Ieder die leest doet dat om iets te weten te komen. Nu is de vraag maar Of hij er prijs op stelt dat te onthouden, dan wel of 't hem niet schelen kan zoo hij 't spoedig weer vergeet.

Wie alleen leest om zich te ontspannen of om wat nieuws te weten, zal gewoonlijk weinig moeite doen om het te onthouden, en dat is ook maar gelukkig. De krant b. v. bevat eiken dag allerlei verhalen van verschillende voorvallen, vroolijke, droevige, heel gewone, enz. Die al te maal te onthouden gaat niet en is ook voor de meeste menschen tot niets nut. Lees ik een boek louter voor mijn genot, dan kan 't best gebeuren dat juist omdat ik het mooi vond, de inhoud mij bijblijft, ook al doe ik er geen moeite toe. Doch wie veel

zulke boeken leest zal merken dat hij, geen moeite doende, al spoedig 't een met het ander verwart en ten slotte niet goed meer weet wat hij gelezen heeft.

Wie zoo lezen wil dat hij er wat aan heeft, moet dan ook meer doen dan enkel zien wat er staat.

Gij wilt b. V. wat meer weten van onze geschiedenis dan gij nu weet, en hebt een boek gevonden, waarin gij meent dat veel staat wat goed voor u is. Wat moet gij nu doen ?

Meestal is het verkeerd zoo'n boek aanstonds van 't begin tot het eind uit lezen. Veel beter is dat gij tracht eerst een overzicht over het geheel te krijgen, wat gemakkelijk gaat als gij de inhoudsopgaaf leest, die voor of achter 't boek is te vinden. Dan weet ge in groote trekken waar het over loopt.

Het best is nu —en dat gaat makkelijk — een gedeelte, natuurlijk beginnende met het begin te nemen en dat te lezen. Niet gehaast maar bedaard aan. Zijt ge nu gekomen tot een plaats waar de schrijver over iets nieuws begint, te spreken, leg dan 't boek ter zijde en zeg : nu zal ik eens mijzelf vertellen wat ik gelezen heb.

Dat doende nu, komt ge, althans in het eerst, meestal tot een vreemde ontdekking, die nu juist niet zoo aangenaam is. Gij bemerkt namelijk, dat het ver van gemakkelijk gaat weer te geven wat gij gelezen hebt. Ge zijt veel te gauw uitgepraat. Hoe komt dat ? Wel, ge zijt veel van 't gelezene al aanstonds weer vergeten, vooral beschrijvingen van personen, landschappen en plaatsen; ook redeneeringen en gevolgtrekkingen, 't Scheelt natuurlijk veel welk boek men leest. Een dat geschiedenissen behandelt is natuurlijk het gemakkelijkste, en daarom doet men het wijst, daarmee te beginnen.

Hoe moeilijk het is iets weer te geven dat enkel redeneering is, kan men ongelukkig maar al te dikwijls bespeuren als de menschen uit de kerk komen. Door hooren kunnen de meesten veel gemakkelgker dan door lezen, iets onthouden, en —'• toch hoe weinigen zijn er niet, die eenigszins behoorlijk kunnen vertellen, wat zij in de kerk gehoord hebben! Ik bedoel nu niet de Oost-Indisch dooven, de rondkijkers en de slapers, maar ook de oplettende hoorders. Nu ligt dit zeker voot een deel aan 't geheugen, maar juist op het oefenen daarvan komt het aan. 't Blijkt echter duidelijk, dat het ver van gemakkelijk is, om wat ons meegedeeld wordt te bewaren. Het eene dringt het andere als 't ware weg, en daarom juist raad ik u niet maar al door te lezen. Neem er den tijd voor. Ge vindt dien later terug. Zet dikwijls voor u zelf een lange rust en zeg: nu opgehouden, niet om het gelezene te vergeten, neen, juist om 't er beter in te houden.

De betaalde schald.

Een werd in Schotland een gevangene voor den rechter gebracht, beschuldigd ^van een groote overtreding der wet, waarvoor de straf was een betaling van een somgelds, een 1200 gulden, of gevangenschap totdat de schuld betaald was.

Toen de arme man voor den rechter gegebracht werd, keek hij naar hem op en terstond was er een glimlach op het gelaat van den gevangene te aanschouwen, 't Scheen ook dat toen de rechter den gevangene zag, hij hem herkende uit vroegere dagen. De rechter en de misdadiger waren vroeger schoolkameraden geweestt De een had zich wel gedragen ; de ander was den breeden weg des verderfs opgegaan.

De misdadiger scheen nu gemoedigder te worden. De schuld van den gevangene werd klaarlijk bewezen en er bleef slechts over, dat de rechter zijn vonnis bepaalde. De gevangene werd veroordeeld volgens de wet ter betaling van het geld en moest, toen hij dat nietkon, naarde gevangenis terug, totdat de schuld betaald was. Toen de gevangene zijn vonnis hoorde, mompelde hij : »raijn oude vriend kent mij niet meer." De politiebeambten brachten den gevangene naar zijn cel.

Toen echter zeide de rechter tot den schrijver van het gerechtshof: »Maak de rekening van den gevangene op ; ik zal het betalen." En de rechter deed zoo, toen hij zijn dagwerk gedaan had. Hij spoedde zich naar den gevangene, nam hem bij de hand en zeide : »Mijn oude vriend! (en daar was groote teederheid in zijn spreken) toen ik als rechter straks mijn ambt uitoefende, was ik door de wet en mijn plicht genoodzaakt om u een rechtmatige straf voor uw misdaad op te leggen. Nu echter ben ik vrij man. Hier is uw ontslag uit de gevangenis. Ik heb de boete of schuld betaald. Ga met mij naar huis. Ik zal zien wat ik voor u doen kan."

Dit is een ware geschiedenis en toch meteen een duidelijk beeld en te begrijpen gelijkenis. Waarvan ?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen