Op zeer natuurlijke wijze

Op zeer natuurlijke wijze drijft ook onze tijd veler verbeelding weer uit naar eschatologische dweperij.

Dat was steeds zoo in den loop der eeuwen.

Zoolang de stroom van het kerkelijk en buiten-kerkelijk leven kalm en rustig voortkabbelt, richt zich de kracht van het geloof op de werkelijkeid; arbeidt in de spanning der liefde aan de schocne taak, om veel ellende door een leven in meerder vreugd te vervangen; en richt des Christens hoop zich op de hemelsche schatten, die te zijner tijd openbaren zal de Wortel Davids, hij die zit op den troon der heerlijkheid.

Maar komt er voor zonneschijn regen; slaat het weer om; steken de stormen op; en gaan de orkanen loeien, dan wordt het rustig geloof verschrikt, de liefde ziet zich beperkt in het veld van haar arbeid, en de hoop voelt zich geperst en gedrongen, om zich niet enkel de hemelsche schatten als haar erfenis voor oogen te stellen, maar ook heel het werkelijk leven in haar phantasie in te vlechten.

Dan slaat men de profetieën, dan slaat men de redenen van Jezus over zijn toekomst, dan slaat men de brieven aan de Thessalonicet: sen, dan slaat men de Openbaring van Johannes op, en de zoekende, vorschende geest put zich uit in vindingrijkheid, om de tijden die we doorleven, met die profetieën en openbaringen in verband te zetten, en op grond van dit ondersteld verband, met jaar en dag de wederkomst des Heeren te voorspellen, of althans het ingaan van de voorteekenen, die zijn toekomst zullen inleiden.

Zoo was het in de eerste eeuwen, toen het zwaard van Romes keizers zoo ontzettend bang op de kerken drukte. Zoo was het slag op slag in de Middeleeuwen, als krijg en pestilentie de voliten opjoeg uit hun rust. Zoo was het in de dagen van Napoleon. En zoo is het thans weer.

Men weet dit van de Latter day Saints, die indertijd naar Afrika togen, om aan de Kaap de Goede Hoop de komst van Christus te verbeiden. Tot op zekere hoogte weet men dit van bij ca alle groepen, die zich sinds een halve eeuw meer spiritualistisch ontwikkelden. Maar toch is geen hunner hierin zoo ver gegaan als Charles T, Russell.

Diens denkbeelden vindt men ontwikkeld in een geschrift, getiteld : Millennium Dawn, verschenen in twee deelen, waarvan het eerste heet Plan of the ages, en het tweede Time is at hand, d. w. z. „Het plan der tijden", en „De tijd is nabij". Eik dezer deelen omvat een kleine 400 bladzijden, en het werk vond zoo ongelooflijken altrek, dat er van het eerste deel nu reeds 170, 000 exemplaren in den handel zijn gebracht. Een cijfer, v/aarvan men de beteekenis dan eerst recht gevoelt, zoo men weet, dat EngelsChe uitgaven in den regel slechts in 10, 000 exemplaren gedrukt worden. Volgens Charles T. Russell nu is in 1874 de laatste periode begonnen, die 40 jaren duren moet, en staat dus in 1914 de groote gebeurtenis, die het aanschijn des aardrijks veranderen zal, te wachten.

Blijkbaar gelooft Russell wat hij schrijft, hij voert er z. i. voldingende en afdoende berekeniagen en bewijzen voor aan; terwijl op waarlijk talentvolle wijze een poging is gewasgd, om de politieke, sociale eri kerkelijke toestanden en partijverhoudingen van het oogenblik met de bijzondere uitspraken van de Heilige Schrift in verband te zetten.

Ook hieruit blijkt weer, hoe in deze pogingen een noodzakelijke actie van den menschelijken geest openbaar wordt, die onder gelijke omstandigheden onveranderd tot hetzelfde resultaat leidt, en zich door niets laat tegenhouden.

Het is ook hier weer dezelfde verzekerdheid, als waarmee in de Middeleeuwen het jaar van 's Heeren wederkomst berekend werd, zóó zelfs dat velen destijds hun bezittingen verkochten, daar toch het einde der wereld nabij was. En of nu al deze even stellige berekeningen uit de Middeleeuwen, uit de dagen der Reformatie, van het einde der 17e eeuw en uit de dagen van Napoleon, slag op slag door de uitkomst zijn gelogenstraft, toch laat Russell zich hisrdoor geenszins ontmoedigen, om op zoo mogelijk nog stelliger toon de evolutie van het Godsrijk aan de jaren 1874 en 1914 te binden. En wel verre van ons hierover te verwonderen, zijn we er veeleer zeker van, dat als ook 1914 zal zijn voorbijgegaan zonder eenige merkbare verandering in den bestaanden toestand te brengen, over 50 of meer jaren wederom een tweede en derde Russell zal opstaan, die met volkomen dezelfde zekerheid ons het jaar 1964 of 1984 of welk jaar ook, als het jaar der beslissing, met den vinger zal aanwijzen.

Eenerzijds spreekt dan ook in alle deze pogingen iets uitnemends. Het is toch niets anders dan de onvoldaanheid van den geest met het bestaande, die gevoegd bij een onwrikbaar geloof aan de waarheid der Schrift, nu reeds zoekt in te leven in de dingen die komen zullen; daardoor onaandoenlijk wordt voor het heden; en er zoo toe komt, om zich steeds reëeler en precieser in de toekomende dingen thuis te zetten.

Drie uitnemende bestanddeelen mogen nimmer in deze richtingen worden miskend. Het zoeken van een beter vaderland. Het onverbiddelijk vasthouden aan de Heilige Schrift. En het vast geloof aan de wederkomst des Heeren.

Toch mag daarom het oog niet gesloten voor de dwaling die steeds in deze geestesrichting insloop.

Die dwaling nu bestaat in hoofdzaak hierin, dat ze in de goddelijke trias van Geloof, Hoop en Liefde, aan de koop een eenzijdig overwicht geeft, waardoor het geloof en de liefde van hun plaats worden gedrongen.

Roeping van den Christen is, om in de kracht des geloofs en der liefde, zoolang het God belieft, den bangen strijd in dit werkelijke leven voort te zetten, op dit werkelijke leven in te werken, en in dit werkelijke leven zijn God te verheerlijken, ook al moet het gaan door de martelaarskroon.

En wel kan geen kind van God daarbij de bezieling der hoop derven, ook niet van de hoop in dien concreten zin, dat eens het gelaat des aardrijks zal veranderd worden, de Christus weerkomen en alle profetie der Schrift vervuld worden; maar dit alles heeft de Vader voorzoover „tijden en gelegenheden" aangaat in zijne eigene macht gesteld, en de preciesheid der profetie kan niet van te voren, maar zal eerst van achteren worden ingezien, naar het woord van Jezus ; „Nu zeg ik het u eer het geschied, is, opdat wanneer het zal geschied zijn., gij bekennen moogt dat ik het ben." De uitkomst heeft dan ook geleerd, dat deze richtingen steeds onbekwaam zijn gebleken, om iets duurzaams lot stand te brengen. Altoos weer heeft de uitkomst

al zulke berekeningen van „tijden en gelegenheden" gelogenstraft. Dientengevolge is na de eerste opwinding altoos een tijdperk van afmatting, teleurstelling en inzinking van geestelijke kracht gevolgd. En al mag niet ontkend, dat onder de duizenden bij duizenden, die met deze illu-siën dweepten, een tal van mannen en vrouwen zijn opgestaan, die goeden geestelijken invloed op hun omgeving oefenden, toch viel altoos op te merken, hoe deze invloed steeds te loor ging, zoo hij niet in een andere kerkelijke bedding afvloeide; en niet minder dat hij altoos verzeld ging van allerlei dwaling op het stuk der Christelijke belijdenis.

Zij men daarom ook ten onzent tegen deze illusiën van het dwepend geloot op zijn hoede.

Ongetwijfeld hebben deze .gpiritualisten hierin gelijk, dat het tijdperk waarin we thans leven zwanger gaat van groote gebeurtenissen. Het toenemend ongeloot, het bijna demonisch geworden materialisme, de swakheid der regeeriogen, de opneming van Afrika in de wereldpolitiek, de ommekeer in Japan, de actie onder en tegen de Joden, het woelen van het socialisme, en het weer opleven van de pauslijke macht, zijn ongetwijfeld wereldgebeurtenissen, die ongemeenen invloed moeten uitoefenen op den loop der dingen en ons doen zien, dat het Godsbestuur toe is aan de ontplooiing van een der belangrijkste stukken uit zijn raadsbesluit.

Maar wie deswege, met de Schrift in de hand, zich aanstelt, als had hij i i dat boek van Gods raadsbesluit een blik geslag.-=.n, moet vervallen in zelfiiisleiding en misleiding van anderen; zal juist daardoor in het vervullen van zijn roeping tekort schie ten; door overgeestelijken zin zich zalven buiten gevecht stellen; en het gevaar beloopen, dat ook deze richting, gelijk het steeds met dergelijke richtingen het geval was, ten slotte ondergaat in het vleesch na met r'en geest begonnen te zijn.

Wat begonnen ook de Anabaptisten schoon, en wat vreeselijke tragedie hebben ze in Munster opgevoerd! En nu hoe de Latter day Snints in Afrika nogmaals in naiktlouperij en vleeschelijke zonde vervielen, ligt nog versch in ieders geheugen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen