Bitterheid.

Amsterdam, 22 Nov. 1895.

Niet zonder belangstelling namen we kennis van een entrefilet in de Vaderlander van 9 November, onder den titel: DieJ> t zondig.

We hadden ia ons woord van nagedachtenis over wijlen Ds. Van Hoogstraten ons veroorloofd den wensch uit te spreken, dat het aantal geestverwanten van Ds. \'an Hoogstraten onder de Hervormde predikanten weer mocht toenemen, en dat aldus de geest . van nijd en bitterheid mocht wijken, die zoo velen dezer predikanten tegenover de Gereformeerden nog steeds bezielt.

We voegden er bij, dat we kort na de actie van i886 deze bitterheid nog begrepen, maar dat ze thans »diep zondig" wordt.

Hierop nu antwoordt de Vad.:

Het is Dr. Kuyper niet onbekend, dat deze »Gereformeerden" de Ned. Hervormden in het algemeen en hunne predikanten in 't bijzonder beschuldigen de »eerekroon van Jezus Christus te hoonen". Wij raeenen, dat de ui; drukking van Dr. Kuyper zclven oorspronkelijk is. En niet maar in den tijd van de sactic" is zij-gebruikt. Ze is nooit teruggenomen. Ze is later zelfs herhaald. De verschillende »Gereformeerde" (doleerende) Kerkhode's weten er eindelooze variatiën pp te bedenken.

Indien nu de Hervormden, die dit verstaan, zoo karakterloos waren, om desniettegenstaande jegens de Gereformeerden »lieve broeder" te spelen, zouden zij daarmede toonen, zelfs zoodanige beschuldiging als van minieme beteekenis op te vatten. En een Christen, die zoodanige beschuldiging als van geringe beteekenis opvat, welken naam verdient die? Neen juist de omvang der beschuldiging dwingt de Hervormden te zeggen: sGij kunt wellicht niet anders spreken, maar juist deze ontzaglijke aanklacht moest u beletten onze gemeenschap, onzen medearbeid, ons geld te begeeren."

Zoolang de aanklacht blijft, blijft de kloof.

Ook weet Dr. Kuyper dit alles zeer wel.

Waar ligt nu het diep zond'gel

Hierop een kort antwoord.

Klove en bitterheid is niet hetzelfde.

Hoezeer ook de mannen van de Vad. op Schriftuurlijk terrein nu reeds velerlei toegeven, dat ze voor het vierde eener eeuw nog fier ea fel in de Modernen bestreden, toch zal de redactie ons toestemmen, dat er tusschen haar en de Modernen eveneens een klove blijft gapen.

Ook al zijn haar vrienden en de Modernen nog in dezelfde kerk, die klove blijft.

Zelfs durven we veronderstellen, dat de redactie ons zal toegeven, hoe in het wezen der zaak de klove die hen van de Modernen scheidt, nog wel zóó diep is, als de klove die haar van ons scheidt.

Toch is het duidelijk, dat de redactie nimmer met eenige persoonlijke bitterheid optreedt tegen de mannen van Kuenens gilde.

Wat we wenschten weg te nemen, is dan ook niet de klove.

Integendeel, toen we uit vaste, onwrikbare overtuiging, met zooveel dat ons lief, ook onder menschen was, uit gehoorzaamheid aan Gods ordinantiën braken, hebben we geen spel gespeeld, maar een pijnlijken plicht volbracht, en niets, niets ter wereld zou ons bewegen kunnen, om, met prijsgeving van onze beginselen en onder verkrachting van onze overtuiging, de kerkelijke klove te dempen.

Daar hebben we dan ook met geen woord van gerept.

Wat we betreuren, en betreurden bij het graf van een vriend en broeder, was alleen dat zoovelea een geest der bittei'heid beheerscht.

Dat dit niet noodig is, bleek in hem, die in dat graf werd bijgezet.

Hem toch scheidde van ons dezelfde/& ^rkelijke klove, maar geen bitterheid was in hem, en het verkwikte zijn hart, als hij op niet-kerkelijk terrein de broederen weer kon ontmoeten, en in den Naam des Heeren met hen saam mocht werken.

Wat dunkt au der redactie? Stond Ds. Van Hoogstrat, !fl hierin geestelijk hooger of lagers'

En dan dunkt ons, dat ze wel zal moeten antwoorden; Geestelijk hooger.

En is dit zoo, drukt dit dan'niet het zegel op den wensch, dat al wie den Christus belijdt, juist omdat het kerkelijk verschil niet te overbruggen is, er op bedacht mocht zijn, om op ander gebied »waarachtige broederlijke liefde" te betoonen, en alles te mijden wat bitter is of klinkt.

En wat nu de redactie opmerkt, dat onzerzijds verklaard is: »Uw houding op kerkelijk gebied, en de uitzetting van zoovele trouwe belijders des Heeren, terwijl gij met de Modernen saam blijft wonen, is een te kort doen aan de eere van Christus' heerschappij, " daarover willen we desvereischt nader spreken, gelijk we dit in ons vorig nummer reeds begonnen zijn.

Maar één ding begrijpen we niet. Als ik, met onzen Heidelbergschen Catechismus tegenver Rome getuig, dat de mis is »cen vervloekte afgoderij, " dan druk ik mij nog wel zoo kras uit, als wanneer ik zeg: Gij Synodalen doet te kort aan de eere van Christus' koningschap over zijn kerk. Maar zal dit nu daarom de Roomsche publicisten verleiden, om iemand die dat waagt met ^persoonlijke bitterheid" te achtervolgen?

Het tegendeel blijkt gedurig.

Waarom behoeft dit dan onder ons anders te zijn?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen