De Utrechtsche vergadering.

Amsterdam, 27 April 1906.

De eerste vergadering, die de Gereformeerde Bond tot vrijmaking der Kerken te Utrecht hield in de Paaschweek, schijnt niet zonder succes te zijn geweest.

Een kleine 200 tal leden traden terstond toe. De Statuten zijn goedgekeurd en een vast Bestuur is benoemd. De morgen-en avondvergadering werden door een talrijk publiek, uit alle deelen des lands opgekomen, bijgewoond.

Uit de gehouden discussiën blijkt, dat het eigenlijke doel: de vrijmaking der kerken, voorloopig nog niet aan de orde wordt gesteld. De middelen en wegen om daartoe te komen, moeten eerst nog nader overwogen worden. Ook zal een ernstige propa ganda moeten voorafgaan, voordat de begeerde eenheid van alle Gereformeerden om deze banier bereikt is.

Het eerste middel daartoe zal wezen de oprichting eener theologische faculteit of van een reeks leerstoelen, om „goede degelijke Gereformeerde predikanten te krijgen als pioniers op den kansel". Al hebben we tegen het „aanvullingssysteem" ernstige bezwaren, toch stemmen we gaarne toe, dat met het oog op de bepalingen der Hervormde Kerk geen andere weg kan ingeslagen worden, wanneer men niet terstond tot een breuke met de Hervormde Kerk wil komen. Wanneer het aan deze Vereenig'ng gelukt een stel van vijf degelijke Gereformeerde hoogleeraren aan een der Rijks-universiteiten aangesteld te krijgen, dan ligt hierin metterdaad een winst voor de Gereformeerde zaak, die we niet gering willen achten.

Het ietwat nevelachtige waas, dat nog altoos omtrent het eigenlijke standpunt van dezen Bond ^ hangt, is op deze eerste vergadering niet geheel weggenomen. Althans de motie, die op de ochtendvergadering werd aangenomen, mist nog de scherpe belijniag, die tot afbakening der grenzen noodig is. Ze luidde aldus:

Da Vergadering.

gehoord het referaat van Prof. Dr. H. Visscher, gehoord de discussiën.

Van oordeel:

dat de tegenwoordige organisatie in strijd is met — en dientengevolge nadeelig werkt voor de bevordering van het Gereformeerd leven in de N. H. Kerk;

dat die opheffing der synodale organisatie dus gewenscht is;

dat opheffmg niet kan bereikt worden langs den weg van verzet tegen de bestuursinrichting.

dat de staat, die eigenmachtig deze organisatie heeft opgelegd, aangewezen is het de ker ken daarmede aangedane onrecht goed te maken;

dat de vergadering zich nog niet wenscbtuit te spreken over den tijd wanneer, en de wijze waarop dit zal kunnen plaats grijpen;

Besluit zooveel in baar is, propaganda te maken om deze gedachte in breeder kring ingang te doen vinden.

Vooral de derde alinea, dat verzet tegen de bestuursinrichting der Hervormde Kerk niet de weg is om de Kerken vrij te maken, schijnt ons weinig in overeenstemming met de oorspronkelijke leuze, dat men den weg van Groen wilde bewandelen.

Gaarne wachten we echter de nadere ontwikkeling der beginselen af. Het zou onbillijk zijn, van broeders, die zich eerst aangorden tot den strijd, reeds een beslist plan de campagne te vragen.

De rede, die Prof. Visscher uitsprak" en waarvan de tv/eede druk reeds verscheen, — de titel luidt God en mijn recht — bevelen we gaarne ter lezing en overweging aan. Al is ze voor een volksvergadering wellicht ietwat te philosophisch opgezet, al zouden we üever een kreet der conscientie hebben beluisterd, een Luther woord: Hier sta ik, ik kan niet anders, zoo waarlijk helpe mij God, — toch heeft Prof. Visscher in deze rede uitnemende dingen gezegd.

Vooral zijn beslist en manlijk optreden tegen de verwatering der zoogenaamd confessionele partij, die politiek en kerkelijk onder vromen schijn feitelijk de zegepraal van het liberalisme in de hand heeft gewerkt, waardeeren we zeer. Er trilt heilige verontwaardiging in zijn wooid, wanneer hij de ficties van het Hoedemakerianisme striemt. En bovenal, er is in deze rede een woord, dat hope biedt voor de toekomst. Het is dit:

Wat wij hebben te doen onder de Synodale organisatie is dit: nooit een conflict uitlokken en nooit onze conscientie verkrachten. Wij moeten geen eigenwilligen godsdienst najagen en ook nooit vergeten, dat we Gode meer gehoorzaam zullen zijn dan de menschen. Wij willen geen revolutie tegen de besturen, maar ook niet tegenover ons levensbeginsel. En re volutie tegen ons eigen Gereformeerd beginsel is het, als wij de reorganisatie zouden steunen die een volkskerk tot einddoel heeft, en niet de Gereformeerde kerk met de handhaving harer belijdenis. Staatsgodsdienst en volkskerk rusten op dezelfde miskenning van de werkelijkheid als de Synodale organisatie. En zij moeten noodzakelijk hebben hetzelfde resultaat. En daarom van dat alles is niets te wachten.

Gode meer gehoorzamen dan den menschen, dat is het woord dat alleen de banden der Kerken slaken kan.

Zoodra dat beginsel werkelijkheid wordt, is de banvloek der Synodale organisatie gebroken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen