Buitenland.

Duitschland. Stemming in het Duiche leger.

In een Duitsch blad vonden wij de twee olgende brieven waaruit de stemming blijkt ie in het Duitsche leger gevonden wordt:

I.

»Een schoon gezicht, dat met mijn gemoedstemming overeenkomt, had ik zooeven. Voor ij lag het slagveld, dat beheerscht wordt door e schoone Gothische kerk te B., ook nu nog; et schoone Godshuis, zoo vreeselijk doorschoten, teekt zijn toren hoog tot in de donkere wolken, ie zooeven het geheele slagveld bedekten. Daar tijgt op eens een wonderschoone regenboog over e "kerk op en overspant met grooten boog de laats, waar in de laatste weken zooveel verchrikkelijks geschiedde, waar elk huis, elke oom spreken kan van de granaten en shrapells, die de huizen verwoestten en de boomen ersplinterden. ^Vas dit niet eene belofte, dat ok hier weder de vredezon zou schijnen, om e wonden te heelen die deze booze oorlog eslagen heeft! Aan den vrede heb ik ook in e laatste dagen veel moeten denken. Waarom? edachten komen en gaan, nauwehjks weet men anneer zij beginnen, en toch wordt dikwijls lles door eene enkele gedachte beheerscht. Zoo as het ook bij mij.

Tot hier toe ben ik er ver van geweest, te vreezen voor den dood. Integendeel, een heerlijk gevoel doorgloeide mij, zoo dikwijls ik in den kogelregen moest. Wil het vaderland mijn leven, dan zal ik het gaarne geven. En toch kwam gisteren het verlangen in mij, in het vreemde land niet te verschijnen als een die den oorlog brengt, maar een bode des vredes. Doch die gedachte vliedt weder weg; de granaten die dag en nacht, nu eens hier, dan weder daar, inslaan, verdrijven ze. Alleen des avonds, wanneer ik met mijn goede kameraden, die mij daartoe uitgenoodigd hebben, den dag met gebed sluit, en ik bemerk hoe de ziel van deze mannen zich tot God wendt, komt de wensch opnieuw op : ach, kon ik nog eentriaal een vredebode zijn.

In een blad las ik, dat de Duitsche soldaat drie boeken in den oorlog mede neemt: den Bijbel, Goethe's Faust of een van de werken van Nietzsche, waarvan de titel mij niet te binnen komt. Bij al mijn rondloopen als ordonnans heb ik bij de lieden naast de couranten slechts bijbelboeken gezien, en niet alleen in den ransel, maar men leest er dikwijls in. Men ziet daaruit, dat hetgeen werkelijk waarde heeft, altijd weder gewaardeerd wordt in een tijd, waarin alle schijn wegvalt.

II.

Ik ben er werkelijk blij om, dat mij niets aan andere menschen bindt! Ik behoor geheel aan het vaderland. Ik kan nu goedsmoeds en met blijdschap op gevaarlijke posten gaan staan. Ik verheug mij er ook in, dat ik niet meer de compagnie alleen heb; dat meer officieren aanwezig zijn. Ik behoef mij niet meer zoo te ontzien, . ik behoef niet op elke patrouille de oudere landweermannen met vrouw en kinderen uit te zenden, ik kan het meeste zelf doen! Dat werkt ook goed op onze mannen. Toen ik onlangs dertig meters vóór de vijandelijke loopgraven een ons hinderlijke hoop stroo inbrand stak, zag men de goede stemming op het gelaat der menschen. En toch zoek ik het gevaar niet op. Ik bid God dagelijks, dat Hij mij in het leven late. Ik gevoel dat ik in mijn leven nog niet daar gekomen ben, waar ik komen moet. Ik las in een veldpostbrief, dat men het beste deed geheel afscheid te nemen van het leven en eiken nieuwen dag als een nieuw genadegeschenk uit de hand Gods te nemen. Ja, wanneer ik mijn leven op die manier kon afsluiten ! Ik gevoel eiken dag, hoezeer ik niet bereid ben. Tot hiertoe is het mij altijd als een donker raadsel geweest, dat juist de besten uit onze gelederen weggerukt werden. Ik meen er nu iets van te verstaan — wellicht zijn die juist het rijpst voor de eeuwigheid. Welk een oneindige goedheid is het toch van God, dat Hij ons nog in het leven laat».

Engeland. Verootmoediging.

Tot hiertoe vernamen wij niet veel uit Engeland waaruit wij konden opmaken, dat de oorlogstoestand waarin het land verkeert, tot verootmoediging leidt. Daarom doet het ons te meer weldadig aan, dat Canon Green in zijn Adventspreeken te Manchester een toon liet hooren, waarin gemaand wordt tot belijdenis van schuld. In een van die preeken behandelde hij het onderwerp: »is de oorlog een oordeel»? en zeide daarbij, dat men de vraag moest stellen: .verdienen wij een oordeel? Is er iets in Engeland, waardoor wij een oordeel konden uitlokken? " Volgens de predikers is daaraan niet te twijfelen. De groote zonde die tot God roept, is de schreeuwende Godverzaking. De laatste tien jaar zijn gekenmerkt geweest door Godverachting, ledige kerken en het misbruiken van den^dag des Heeren. Wij spraken over den oorlog als een gevolg van de stofvergoding van Duitschland. Dachten wij er eenigszins aan, dat Engeland materialistisch is, en dat het volk tegenwoordig in de hoogste mate onverschillig is voor God? Deze zonde werd niet alleen gevonden bij den luien rijkaard en den onverschilligen arme. De geheele natie heeft God vergeten.

De prediker geloofde, dat de oorlog het volk zou terug leiden tot de kennisse Gods. Reeds meende hij daarvan eenige voorteekenen te bespeuren. Jonge soldaten verklaarden, dat zij de waarde van den godsdienst hebben leeren kennen toen zij in dienst traden; rijke lieden gaven hun lichtzinnig, weelderig leven op en gingen zich wijden aan de verpleging van gewonden.

Een geheel andere toon werd in de Herfst-Conferentie van de Church Association door den heer Capron aangeslagen. Zijn betoog kwam hierop neer, dat wat tegenwoordig in Duitschland gezien werd, in de Hoogere Critiek-beweging zijn oorsprong had. Daaruit sproot de wijsbegeerte van Nietzsche en Treitschke voort, waarbij Odin, de oorlogsgod, hooger staat dan Jehovah, [en volgens welke de oorlog een heilige zaak moet genoemd worden. Engeland heeft te zeer de geschriften der Duitschers gevolgd. Daardoor zijn een groot deel van de predikers en onderwijzers in Engeland den Bijbel gaan beschouwen als een menschelijk boek vol van dwalingen. Vele nationale zonden hebben hierin hun wortel.

Maar wat zou men kunnen antwoorden, dat Darwin in 1859 met zijn evolutietheorie kwam, toen Nietzsche een jongeling van 1-4 jaar was? En zou Duitschland een Haeckel hebben zien optreden, als niet Darwin hem geïnspireerd had?

Frankrijk* Uit Frankrijk komen in deze dagen slechts weinige berichten, en daarom weten wij niet veel omtrent den toestand der Protestansche kerken aldaar. Hetgeen wij daaromtrent vernamen, komt op het volgende neder :

Het orgaan dei Luthersche kerk De Témoignage verschijnt voorloopig niet. Zoo gaat het ook met andere kerkelijke bladen. De mobilisatie heeft de redacteurs en de drukkers naar het front geroepen. De Christianisme au XXe. ^Siècle kon nog verschijnen, maar de Eglise libre zal voorshands niet in het licht komen. Van de 450 predikanten die tot den rechtervleugel van de Gereformeerde kerk behooren, dienen er 280 in de gelederen. Meet dan 200 gemeenten hebben geen dienst des Woords, zoodat er geen Godsdienstoefeningen gehouden worden. Gemeenteleden, soms ook predikantsvrouwen, trachten hier en daar in de bestaande leemte te voorzien.

Te Parijs worden de zalen der christelijke jongelingsvereeniging voor de verpleging van gewonden gebruikt. Graaf J. de Pourtalès staat aan het hoofd. Ook in het Diakonessenhuis »Rue Neuilly" werd een I^azaret opgericht. De Regeering heeft veldpredikers aangesteld; ook voor de oorlogsschepen heeft zij geestelijken benoemd.

De Parijsche Mission is er treurig aan toe. De directeur dier Missie, Bianquis, en een oude V bediende zijn de eenige bewoners van het Zendingshuis. De drukkerij is gesloten. Het maandblad, dat daar gedrukt werd, verschijnt niet meer. De finantieele nood dier Missie is buitengewoon groot.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen