GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

Duitschland. Vierhonderd jaarfeest der reformatie. Haat tegen Engela nd.

Op 31 Oct. 1917 zal het vierhonderd jaar geleden zijn dat Luther zijn bekende 95 stellingen tegen den aflaat aan de deur van de Slotkerk te Wittenberg aansloeg, welke daad den eersten stoot gaf tot reformatie der kerk.

Voor het uitbreken van den oorlog was de permanente commissie der Duitsche Evangelische Kerken met de Duitsche Evangelische Kerkelijke Conferentie van voornemen dit feit te herdenken en werkzaam dat deze herdenking ook buiten de grenzen van Duitschland plaats hebben zou.

Door den veranderden staatkundigen toestand wil men er nu alleen een Duitsch feest van maken, waaraan de Duitsche landskerken. Evangelische vereenigingen en andere protestantsche gemeenschappen zullen deelnemen. Voorts is men van plan een jubileumfonds te verzamelen om dit aan het Duitsche Evangelische Comité ter hand te stellen ten einde de Evangelische Kerk in staat te stellen haar taak, die na het sluiten van den vrede op haar rusten zal, te volbrengen en de schade te her stellen die aan het Evangelisch Duitschland door den oorlog is toegebracht. De Duitsche Keizer heeft aan deze plannen zijn goedkeuring geschonken.

Het is bekend dat velen in Duitschland de leus hebben opgeheven, dat Engeland moet gehaat worden. Nu is het een feit dat men van verschillende kansels tegen dat haten van Engeland als onchristelijk heeft gewaarschuwd. God is liefde, zegt men, en daarom kan het Zijne oedkeuring niet wegdragen dat men eene natie aat. Veel discussie is daarover in Christelijke ringen ontstaan; daarbij wordt echter niet geoeg in het oog gehouden, zoo merkt de Ref. irchenzeitung op, dat er onderscheid is tusschen aat en toorn. Want God is wel liefde, maar Hij oomt tegen alle ongerechtigheid. De Heere ezus heeft hef gehad gelijk geen kind dermenschen n toch heeft Hij in heiligen toorn Zijn geesel an touwfcens gebruikt om de koopers en veroopers uit het huis Zijns Vaders te drijven, erwijl Hij een »wee u" uitsprak over de eveinsde Schriftgeleerden en Farizeën.

Als de Duitschers overtuigd zijn dat Engeand den vreeselijken oorlog, die reeds millioenen et leven kostte, veroorzaakt heeft en dat Italië rouweloos het bondgenootschap met Duitschand en Oostenrijk verbrak, dan is het niet tegen et Christelijk geweten dat daartegen getoornd ordt.

Zvritserland. Bijna gel ij k als bij ons.

In Mei w«rd te Baden in Aargau de z.g. adensche conferentie gehouden. Op deze veradering werd rerslag gegeven van den toestand an het godsdienstige leven in de verschillende antons van Zwitserland, hetwelk in hoofdzaak veral hetzelfde beeld vertoond had. Na de orlogsverklaringen in het begin van Augustus 914 ontstond er een ernstige paniek uit angst oor een vijandelijken inval. Daarna bracht de rnst van het oogenblik het volk tot inkeer. edestonden werden gehouden, die eerst zeer ruk bezocht werden en hope gaven dat onder et Zwitsersche volk eene geestelijke ontwaking ad plaats gehad. Van lieverlede kwamen de olven van angst die de menschen beroerden, tot edaren, waardoor het bezoek der Godsdienstefeningen minder werd. Het was een verblijdend eeken dat een groote offervaardigheid getoond erd. Maar het scheen helaas alsof de drukte aarmede het betoonen van liefdadigheid geaard ging, de opwekkingsbeweging belemmerd ad, doordat men daardoor aanleiding kreeg m zekere vermakelijkheden te organiseeren, ie. allerminst in een tijd waarin de Heere met ijn gerichten op aarde is, gepast zijn. Ook eldden de verslagen van soms welgeslaagde ogingen, die door verschillende secten gedaan ijn, om de menschen in dezen tijd van verchrikking, tot hunne proselyten te maken.

Zweden. Albert Wickman en de redesbeweging.

Albert Wickman is predikant bij de Baptisische gemeente te Lund, ongeveer dertig jaren ud. Zijn vader was spoorweg-ambtenaar, die n zijn vrijen tijd arbeidde voor de komst van ods Koninkrijk. Reeds in, 1912 begon de jeugige prediker, voorziende wat er eenmaal gebeuen moest, bij de algemeene wapening der volken e leer voor te staan, dat het zondig is deel te emen aan den oorlog, bewerende dat de eerste hristenen, zich liever ten dood lieten verooreelen, dan krijgsdienst verrichtten. Maar al ocht dit waarheid zijn, hetgeen wij zeer bewijfelen, de Baptistische predikant verzuimt aarbij aan te toonen, dat als de eerste Chrisenen alzoo handelden, zij dit deden op grond an Gods Woord. Wel beroept Wickman zich p David om zijn leer, dat oorlog altijd ongeorloofd is, te bevestigen.

Hij zegt:

»Indien Koning David, die leefde in dagen an geweld, geen aardschen tempel kon bouwen mdat hij een oorlogsman was, en bloed veroten had, kunnen wij dan het onderwijs des eeren aangaande die liefde alzoo verklaren, at wij het mogelijk kunnen rekenen ten hemel n te gaan met handen, die met bloed zijn evlekt. Kunnen wij den God der liefde ontoeten, bezoedeld met het bloed der broederen, at tegen ons roept van de aarde? Kunnen we e verantwoordelijkheid leggen op anderen, anneer ons niemand dwingen kan om te dooen, aangezien wij het voorbeeld hebben van en groot getal martelaren, die liever hun eigen even aflegden, dan dat zij het leven van anderen ouden ontnemen ?

Dat dit beroep op David niet opgaat, zal elk ijbelkenner moeten toegeven. David heeft mmers volgens Gods Woord »de oorlogen des eerenc gevoerd.

Het is niet te ontkennen dat Wickman den oed van zijn overtuiging bezit. Ingedeeld bij enZweedsch regiment, heeft hij zich daartegen ijdelijk verzet, waarvoor hij zeven maanden in e gevangenis doorbrengen moest. Daarna heeft ij met kracht geijverd tegen den oorlog. Op ijn aansporing hebben zich drieduizend mannen erbonden om zich onder geen omstandigheden en medemensch te dooden. Hij doorreist egenwoordig Zweden, overal toespraken houdend m het volk aan te sporen in geen geval dienst e doen in het leger. De belijders des Heeren, eweert hij, hebben de macht om den oorlog nmogelijk te maken, en als zij dit doen, dan zal nieuw leven zich openbaren. »Wij zijn", zoo beweert hij: »het licht der wereld, het zout der aarde. Wij moeten onszelven beschouwen als tot het menschelijk geslacht te behooren, en niet tot onze eigene natie alleen. We moeten op 's Heeren bevel letten meer dan op dat der [menschen, vertrouwende op Zijnen arm, meer dan op paarden en wagenen. Anders verlaten we den Vorst des vredes en verzaken zijne zaak".

Hieruit blijkt dat Wickman geen vaderland kent en dat het ideaal der anarchisten het zijne is. Hij ziet Zweden liever geregeerd door Russen of Duitschers, dan in een oorlog gewikkeld. Zelfs prijst hij Finland gelukkig, omdat dit land zich niet verzet heeft tegen zijn annexatie door Rusland. Hij schrijft:

„De Finnen zeggen zelf, dat zij met wapenen niet kunnen winnen, en ze ondernemen het niet om zich te verzetten; en intusschen zijn hunne bezit|ingen en hunne levens in veiligheid. De arbeidsman werkt en blijft bij zijn gezin; de landman bearbeidt zijn boerderij, en de handelsman doet zijn zaken, en niemand moeit hen. Men trouwt er, en heeft zijne genietingen, en gaat er te kerke; men heeft recht om te koopen en verkoopen, en zich ongedwongen te bewegen; aan dit alles zou een einde komen, wanneer zij den oorlog zouden verklaren; ze hebb^ nog om hunne vrijheden te strijden, maar'' ze doen dat op andere wijze dan door zich aan uitmoording bloot te stellen; en intusschen houden ze hun geweten vrij van het bloed van menschen, die even onschuldig zijn als zij zelven."

Het is jammerlijk, dat deze Baptistische prediker juist dit voorbeeld aanhaalt. Waar Rusland den scepter zwaait, is het met de vrijheid van consciëntie treurig gesteld. In de Oostzeeprovinciën van Rusland ondervinden dit de Luthersche predikanten. Ook daarbuiten mogen Luthersche predikanten zich zelfs het lot van berooide Duitsche geïnterneerden niet aantrekken, op straffe van verbanning.

Wickman is een voorstander van de oude Doopersche dwalingen, die in onze Gereformeerde belijdenis zijn weerlegd. Daarom doet het ons leed dat in het nummer van 13 Juli van »de (Amerikaansche) Hope" naar aanleiding van Wickman's leeringen geschreven stond:

»Een en ander geeft te denken; Staten zooals België en Nederland en meer andere kunnen door oorlog niets winnen, maar wel alles verliezen; de waarde van nationaal bestaan kan niet opwegen tegen den verschrikkelijken prijs van menschenbloed, die daarvoor geëischt wordt. De tijd moet komen, dat het volk absoluut weigeren zal om op het bevel van de regeering onder de wapenen te gaan".

Eene dergelijke uiting moest in een Gereformeerd blad geen plaats vinden.

N.-Amerlka. Z> ^ Wachter owtr steiin aan de Vrije Universiteit.

In de Wachter van 26 Mei wordt geschreven over een verzoek om steun aan de Chr. Geref. Kerk van N.-Amerika, gedaan door drie diaconiën in ons vaderland. Die steun zal verleend worden. Maar anders wordt geoordeeld over een aanvrage om hulp voor de Vrije Universiteit. Wel wordt verzekerd, dat er voor de Chr. Geref. Kerk in de nieuwe wereld in dat verzoek iets eervols lag, omdat men »tot de Amerikaansche kerken, waar men anders niet zoo bijzonder hoog tegen op zag met een smeekbede om hulp komt.t Hierin ligt, naar het ons voorkomt, een zeker verwijt, dat men in het Geref. Nederland de Chr. Geref. Kerken tot hiertoe niet genoeg heeft gewaardeerd. Ons is daarvan echter niets bekend, en wij meenen ook in onze rubriek nooit een woord geschreven te hebben, dat van mindere waardeering der Amerikaansche zusterkerken getuigenis gaf.

Maar dit daargelaten. Het verzoek om steun kan door de redactie niet gesteund worden. Toch is zij in deze van goeden wil. »Misschien wil deze of gene, die zich daartoe gedrongen gevoelt door oude of nieuwe banden, of een of andere kerk, die in goeden doen is, iets afstaan, maar tot een algemeene beweging hiervoor mogen wij niet raden», al draagt de Wachter aan de Vrije Universiteit, die veel deed tot herleving van het Calvinisme, een warm en dankbaar hart toe.

Maar de redactie is van oordeel, dat er een weg is tot betere, blijvende hulp en die weg is, dat het kome tot samensmelting van Kampen en Amsterdam.

Men moet »ophouden met dat kleine gedoe, en tot zaken doen komen".

Het tweede punt waarover de redactie handelt, is : vermindering van sympathie voor de Vrije Universiteit. De redactie maant in deze tot verootmoediging. Zoo kon er weer sympathie komen. En sympathie wint.

Het laatste en voornaamste punt waarom het geven van bedragen voor de Vrije Universiteit in Amerika niet zoo vrijmoedig kan aanbevolen worden, is, dat men aldaar het geld niet missen kan.

Dit wordt dan in den breede betoogd en wij zijn daaidoor overtuigd, dat er in Amerika heel wat noodig is voor schoolgebouwen, leermiddelen, en onderwijzerstractementen, die grooteiideels onvoldoende zijn; voor verbetering van predikantstractementen, voor de inwendige zending, voor de zending onder de Heidenen, voor de college en de Theologische School. Bovendien geeft men in Nederknd voor Hooger Onderwijs slechts 30 cents per gezin, en in Amerika offert men voor de Theol. school f 2, 50 per gezin.

Wat zullen wij tot deze dingen zeggen? De redactie van de Wachter weet zeer wel hoevele pogingen er reeds gedaan zijn om eene oplossing te krijgen inzake de opleidingsquaestie, maar deze is tot hiertoe niet gevonden. Is het niet gemakkelijk om ons toe te roepen: het moet tot ineensmelting komen?

De redactie weet ook dat vermindering van sympathie alleen overwonnen wordt door het bewijzen van sympathie. Als er gebed is dat de sympathie wederkeere, zouden dan ook van de overzijde van den Oceaan geen gaven gezonden worden? Gebed en offer hooren bijeen. Het behoeven daarom geen groote gaven te zijn. Ook het penningske der weduwe kan van zooveel kracht zijn, als er sympathie uit spreekt.

De redactie schrijft: »Onze christelijke en calvinistische worsteling begint hier pas? "

Maar zij zal toch ook de overtuiging hebben, dat die worsteling dient gesteund door ? ene Universiteit op Geref. grondslag. Die heeft men

in Amerika nog niet. Laat men daarom de Vrije Universiteit steunen, die ook de Christelijke en Calvinistische actie in Amerika op velerlei wijze gediend heeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 8 augustus 1915

De Heraut | 2 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 8 augustus 1915

De Heraut | 2 Pagina's