Voor Kinderen.

AAN VRAGERS.

A. B. te vraagt: Gaarne vernam ik eens uw meening over het spreekwoord : uitzondcri? igen-oevestigen den regel. is dat wel logisch ? Irnmers uitzonderingen verzwakken een regel, (tenminste volgens mijn oordeel).

Als ik zeg: »Oude handschriften zijn moeilijk te lezen, " dan wil dat zeggen : doorgaans, in den regel is dat zoo. Maar bij enkcie handschriften is het anders; die zijn makkelijk te lezen. Doch die zijn zeldzaamheden, uitzonderingen. En dat toont dat het in den regel anders is.

De werktt'fiorden loopen en stoeten zijn klankwisselend {loopen, liep.^ geloopen; stooten, stiet., gestooten). Al de andere klankwitselcndc werkvvoordcn wordei met een enkelen klinker gespeld {lezen., nemen enz.) doch lOOpen en stooten met een dubbele {oo). Zij maken dus uitzondering, volgen den regel niet, die van al de ander? geldt.

't Is dus juist, dat uitzonderingen aantoonen bevestigen, dat er regel bestaat.

Een tweede vraag luidt: • In het bock - Daniël wordt gesproken van een leeuwenkuil. Wat was dat, en waartoe diende hij eigenlijk ?

P.

De leeuwenkuil wordt vermeld in Daniël - 6.

Daar lezen we o. a. in vs. 17 en 18 : , »Toeii beval de koning, enzij brachten Daniël voor, en wierpen hem in den kuil der leeuwen; en de koning antwoordde en zeide tot Daniël: Uw God, dien gij geduriglijk eert, die verlosse u.

„En er werd een steen gebracht, en op den mond des kuils gelegd; en de koning verzegelde dien m^t zijnen rint', en met den ling zijner gewelü gen, opdat de wil aangaande Daniël niet zoude veranderd wordtn."

Een-leeuwenkuil - nas een vierkante kuil in den grond uitgegraven. Er om heen was een muur gebouwd anderhalf el hoog. De leeuwen konden onmogelijk uit de diepte, waarin zij zich bevonden, over den muur heenspringen. Deze muur had een deur waardoor de dieren in den kuil werden gebracht, en de bewakers in en uit gingen. Deze deur werd naar Oostersche manier gedeeld, met een grooten steen gesloten. De kuil was door een muur in tweeën waar ook een deur in was. Het eene gedeelte diende tot tijdelijk verblijf voor de leeuwen, wanneer hun gewoJie woonplaats werd gereinigd. Men kon van boven af over den muur de wilde dieren zien. De leeuwenkuilen leken veel op de berenkuilen, die men nog hier ea daar aantreft.

De leeuwenkuil diende als strafplaats voor misdadigers Naar Perzische gewoonte werden dezulken soms veroordeeld om voor de wilde dieren te worden geworjjen. Het is opmeikehjk dat de Iialiaansche reiziger Delia Valle die voor drie eeuwen het Oosten bereisde, en ook in Perzié kwam, daar nog iets dergelijks vond.

Een veroordeelde werd door woeste bloedhonden ia stukken gescheurd, — weer een bewijs dat de Bijbel geen verdichtsel is, maar de dingen naar waarheid beschrijft.

W. W. wenscht te weten wie »Zwarte Jan« was, die in de geschiedenis van Rotterdam voorkomt.

Zwarte Jan was een smid, die te Rotterdam woonde in de tweede helft der zestiende eeuw.

HIJ was een overste van de burgerwacht Toen de Spanjaarden in 1572 het houfd stieten voor den BricI, dat door de Watergeuzen was ingenomen, trokken zij gramstorig onder aanvoering van den graaf van Bossu naar Rotterdam, waar ze echter de poorten gesloten vonden. Eerst toen Bossu beloofd had, dat zijn troepen vreedzaam door de stad zouden trekken, werd de poort geopend, doch de burgerwacht er bij geplaatst.

Maar de Spanjaarden braken hun woord. Hun veel sterkere macht overrompelde de burgerwacht ; Zwarte' Jan werd laaghartig vermoord en de stad geplunderd. Later is beweerd, dat de woordbreuk niet lag aan Bossu, maai: dat hij er niets tegen doen kon. Heel duidelijk is dit nog niet.

De moed van Zwarte Jan is o. a. verheerlijkt in een gedicht waarvan het eerste vers luidt: Van Zwarte Jan klinkt thans mijn lied, Al klinkt zijn naam ook laag.

Al siert een krans zijn schedel niet, - Zijn asch geen sarcophaag; Al rijst geen standbeeld van metaal Voor Maasstads wakkren smid Toch leeft hij in 't geschiedverhaal.

Zijn neerlaag gold een zegepraal En roemryk was zijn wit.

Dat wil zeggen: Ik bezing Zwarte Jan; al is zijn naam needrig; al is hem geen krans, praalgraf of standbeeld toegedacht geworden. Hij leeft toch in de geschiedenis, zijn nederlaag stond gelijk met een zegepraal, en wat hij bedoelde was roemrijk.

Wie de dichter was van dit vers is . mij onbekend. Hij leefde in de negentiende eeuw.

In verband met een opmerking van H. moet er op gewezen worden, .hoe tal van benamingen vooral in de aardrijkskunde en wat maat en gewicht betreft aan het menschelijk lichaam zijn ontleend.

Zoo spreken wij van: den mond van een rivier, de kruin van een berg, een land/f^Mf, een rivierar? ». " , een een zteboezem., hftrgrug.

Verder hebben wij als maten: de ir/, afkomstig van elleboog of de lengte van den arm tot den elleboog, de palm., • van de hand, 'de duim, evenzoo, de span., dat is de lengte van gespannen duim_ en wijsvinger, den voet, eveneens'een lichaamsdeel, het kop., evenzoo.

Hierbij ware zeker nog meer te voegen, zooals b.v. het tellen bij tien, naar de tien vingers.

Maar onze lezers willen zelf ook wel eens zoeken.

BRIEFWISSELING.

W. H. vraagt wat het spreekwoord beteekent: „Al regent het varkens, "Jan Salie krijgt er geeij borstel van".

De bedoehng is: een traag en lui mensch laat de gunstige gelegenheid voorbijgaan, hoe schoon die ook is.

HOÖGENBIRK.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen