125 jaar Faculteit der Godgeleerdheid aan de Vrije Universiteit - pagina 34

de eerste benoemingen

consequenties zouden worden getrokken. Als geaccepteerd werd dat rooms-katholieken volwaardige staatsburgers waren, als onder ogen werd gezien dat zij 35 % van de bevolking uitmaakten en als onder ogen werd gezien dat de hervormde kerk vele ‘randkerkelijken’ telde, wat waren daarvan dan de consequenties voor de theologie, voor de visie op de kerk? We zouden kunnen zeggen: Kuyper koos welbewust voor de kerk als een vereniging van gelijkgezinden. Hij accepteerde dat Nederland geen protestantse natie was. Felix en Hoedemaker voelden zich veel meer verwant met het verbondsdenken, dat de nadruk legde op de grote daden Gods in Neerlands geschiedenis en op Zijn trouw. Kuyper stond op dit punt meer onder invloed van Schleiermacher dan Hoedemaker lief was. Die oriënteerde zich bij voorkeur en in toenemende mate op Voetius en ontwikkelde zich meer en meer als de man van de volkskerkgedachte.11 Hiermee hing samen dat Kuyper en de zijnen de kerk vooral zagen als een verbond van kerken en dat Hoedemaker dacht vanuit de ene kerk van Nederland. Kuyper en Rutgers legden een groot accent op de autonomie van de gemeente en meenden dat actie ten behoeve van de studenten van de vu vanuit de basis diende te geschieden. Hoedemaker wilde vooral de synode aanspreken. In het licht van de hierboven beschreven verschillen zal duidelijk zijn waarom Hoedemaker enige tijd heeft geaarzeld alvorens zijn benoeming aan te nemen. Veel was nog niet uitgekristalliseerd, maar dat er sprake was van verschillen in kerkvisie staat vast. Wellicht juist omdat Hoedemaker uit de Afscheiding afkomstig was, zag hij scherp welke beperkingen er aan de kerkvisie van Kuyper en de zijnen kleefden. In 1880 echter was zijn verbondenheid met de idealen van de Vrije Universiteit groter dan zijn aarzeling. Op 2 mei 1880 antwoordde hij directeuren dat hij de benoeming aannam.12 De intensiteit van dit innerlijk conflict nam in de loop van de jaren toe, in 1887 vroeg hij ontslag. Een eerste botsing vond plaats toen Kuyper op de senaatsvergadering van 29 september 1880 voorstelde van een predikantenconferentie een blijvende vereniging te maken, die voorlopig als een ‘senatus ecclesiasticus zoude kunnen dienen’. Later zouden daar dan ouderlingen aan kunnen worden toegevoegd om zo een ‘general assembly’ te vormen. Lohman wees erop dat hiermee de oude waan gevoed werd dat de predikanten eigenlijk de kerk uitmaakten, Rutgers meende dat

Faculteit der Godgeleerdheid; Perfect Service; pag 33

33

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen