Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 65

67 Christen; sie nahmen viel ihres alten Glaubens mit hinüber. W o d i e orphischen K u l t e b l ü h t e n , werden die meisten Christen v o r h e r O r p h i k e r g e w e s e n s e i n [ik spatieer]; denn es pflegt so zu gehen, dass gerade aus religiös erregten Gemeinschaften, d i e s c h o n i n m a n c h e n D i n g e n ä h n l i c h e n G l a u b e n h a b e n [ik spatieer], eine kommende neue Lehre ihre Proselyten zuerst und am leichtesten gewinnt. Ja, es werden ganze orphische Gemeinden allmählich Christlichem sich genähert haben. Die beste Illustration solcher Vorgänge sind die Orpheusbilder der christlichen Katakomben : wie es früher schon angedeutet war, so ist es auch von theologischer Seite jetzt ausführlicher dargethan, dass diese Bilder gar nicht anders als in Anknüpfung an die orphischen Kulte zu erklären sind." sqq. Wat overigens de punten van overeenkomst tusschen Orphiek en Christendom betreft, deze worden door M O N C E A U X bij D A R E M H E R G en S A G L I O , Dict. des Ant. G r . et Rom., i. v. Orphici, pag. 255, aldus weergegeven: »En fait, comme l'ont remarqué les apologistes chrétiens, il y a bien des points communs entre le Christianisme et l'Orphisme, au moins l'Orphisme néoplatonicien de leur temps: unité divine, doctrine du Verbe, péché originel, nécessité d'une purification, exhortation à la pureté et à la chasteté, préoccupation de l'autre vie, conception du Paradis, rapport du refrigerium avec la source de Mnémosyne." Vgl.

ook

HOLWERDA

bij C H A N I ' E P I E D E L A S A U S S A Y E , o. 1. II , 8

pag.

361, die echter tevens terecht op dit diepgaand verschil wijst. ) D I E TERICH, pag. 229. Mede ter verklaring hiervan wijst DIETERICH, pag. 228, er op, hoe juist door hunne groote overeenstemming, juist doordat ze beide een geprononceerd eschatologische strekking hadden, Christendom en Orphiek vaak concurreerende, en daardoor tegenover elkaar staande machten waren. i « ) Hand. 1 7 : 2 2 - 3 1 . ) Zie vooral vss. 28 sqq. : sv XUTÜ yxp CÜ(J.SV KXÏ x.ivoù[xs^x nxi 144

146

éVfieV'

ÙÇ

KXÏ

é<7[i.iv'. TéVOÇ

TIVSÇ

OVV

T(SV XX^'Ö/AXC

ÙTTXp%OVT£Ç

TOÜ

TOl^TÜV

&S0V,

OÙX

sipV/X-XVl,

"ToÜ ")'Xp KXt ytvOÇ

OCpStAOfJ-SV X.

T.

À.

Op de gouden plaatjes van Petelia zegt de ziel tot de goden : Kxl

yàp iyùv

ùfiûv

yévoç

bXßiov

söxofixi

sJfj.su.

(DiELs, F r . d. Vors., pag. 495, 18, vs. 3). Dat de woorden: »Wánt in Hem leven wij, en bewegen ons, en zijn wij;" niet pantheïstisch mogen verklaard worden, •— eene opvatting waartegen reeds C A L V I J N heeft gewaarschuwd (vgl. M E Y E R — W E N D T a. 1.), — dat ook P A U L U S onder het yévog roü &sov niet hetzelfde verstaat als A R A T U S , C L E A N T H E S of de plaatjes van Petelia, spreekt van zelf, maar doet hier niet ter zake. Ook met hun "Ayi/uo-rog ®s6ç bedoelen de Atheners natuurlijk niet Dien, Dien P A U L U S verkondigt: waar het op aankomt, is niet de gelijkstelling, maar de aansluiting. U7

Dr.

)

Institut.

I, 3, 3. Vert, van C O R S M . , opnieuw uitgegeven

A. K U Y P E R . Doesb.

door

1889.

) V g l . b.v. E D . M E Y E R , Gesch. des Alt. II, pag. 743: »So hat sich die Dionysosreligion in der Orphik zum vollen Pantheismus entwickelt", 148

sqq;

HOLWERDA

bij C H A N T E P I E D E L A S A U S S A Y E , o. 1. II , 3

pag.

361.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen