Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 44

40 de geheele vóór Sokratische philosophie niet slechts geschetst, maar zelfstandig, en geheel afwijkend van de gewone opvatting, besproken, uit de fragmenten toegelicht, én met de mystiek der middeleeuwen in verband gebracht. Voegt men daarbij, dat het werk met »Schwung" en »aus einem Guss" geschreven is, en zeer aangenaam om te lezen — hoewel door de veelheid van stof en daardoor veroorzaakte gedrongenheid wel wat zwaar — , dan zal men te meer begrijpen, hoezeer het mij spijt, het niet tijdig genoeg vóór het uitspreken dezer rede in handen gekregen te hebben, om nader op zijne ideeën in te gaan. Nu volsta de mededeeling, dat het mij een zeer belangrijk werk toeschijnt; dat ik met zeer veel van wat er in staat, mij geheel kan vereenigen; dat men alleen maar bij het lezen nu en dan de vraag voelt opkomen, of niet een weinig uit het oog verloren is het: qui nimium probat, nihü probal. Inderdaad schijnt mij het werk van eenige eenzijdigheid niet geheel vrij te pleiten; dit neemt echter niet weg, dat de geest, die er uit spreekt, veel meer sympathiek is, dan het koude en dorre rationalisme van

ZELLER.

Overigens stemmen JOËI.'S beschouwingen meermalen overeen met hetgeen ontwikkeld is door W I L L M A N N , Gesch. d. Id. I, Abschn. II: Die Theologie als Grundlage der Philosophie sqq.; vgl. vooral § 14: Hervorgang der Physik aus der physischen Theologie. ) V g l . JOEL, pag. 40: »Die Frage der Seele, und das heisst die Frage des Lebens, ist für die alten Naturphilosophen Hauptfrage, und sie geht doch den Physiker eigentlich nichts an. Aber es ist kaum ein einziger dieser sog. (pvuixol, der auch nur in den dürftigen Bruchstücken, aus denen wir ihn kennen, versäumte von der Seele zu reden — das hätte man längst für die Gesamtbeurteilung beachten sollen. Selbst die alten Jonier machen keine Ausnahme; " 25

pag. 41: »Dies Psychologische wird von den Neueren gewöhnlich als Schlusspunkt dieser naturphilosophischen Systeme hingestellt, es i s t a b e r e b e n zu f r a g e n , o b es, ü b e r a l l so u n e n t b e h r l i c h auftretend, nicht ebensogut i h r A n f a n g s p u n k t i s t , ob also d i e S e e l e n u r aus d e r p h y s i s c h e n W e l t e r k l ä r t w i r d u n d n i c h t d i e W e l t aus d e r S e e l e , d e m L e b e n , ü b e r h a u p t aus d e m M e n s c h e n . " Vgl. ook G R U P P E , Gr. Mythol. II, 2, pag. 1016, volgens wien »das Problem, das die Denker des V I . Jahrhunderts sich stellen", is: »Wie der Mensch aus der gesonderten Welt heraus zu dem All-Einen gelangen, mit ihm eins werden könne." ) De Piatone sqq., pagg. 104 sqq.: De barbaris. ) Ü B E R W E G — H E I N Z E , Grundriss der Gesch. der Philos. des Altert., pag. 131 wijst er op, »dass er [Sokrates] als P h i l o s o p h gegen das Volksbewusstsein überhaupt in einem gewissen Gegensatze stand." «) cap. X X I V sqq., pag. 173 C. ) De Piatone sqq., pagg. 92 sqq.: de vulgi opinionibus. ) Cf. Phaedon. pag. 66 B : . . . . Sri, eug xv TÖ ITÜ/XX l%u(iev [XSTX TOC Aóyou iv T'jj uxéxlst, xxi irufJLTsCpupixéyy ¿5 yf/Luv -/j ü ' X''/ / ' * TOIOCTOU xxxov, od fiVj Kars. xr^o-^^a^x \xxvQg ov émbuftoOfJisv' Cpx/xèv $è TOCTO sfoxi 26

27

9

2

29

80

, J

ut

r

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen