Omvang en invloed der Zuid-Nederlandsche immigratie van het laatste kwart der 16e eeuw - pagina 14

12

OMVANG E N I N V L O E D D E R Z U I D - N E D . IMMIGRATIE.

Noordelijke bevolking, die bij elkander tellen en daarna het zoo verkregen totaal gaan toetsen aan zooveel mogelijk andere gegevens, als wij ter onzer beschikking kunnen krijgen. Want 't is waar: ook in het Noorden hebben zich wel gevallen voor­ gedaan, dat groepjes immigranten, na zich eerst in de eene stad te hebben gevestigd, later weer naar een andere trokken. Zoowel Kampen, Delft en Gouda als Haarlem en Franeker hebben bijv. voor en na getracht textiel-patroons binnen hun muren te lokken, die zich eerst te Leiden hadden neergezet *). En aan Haarlem en Kampen is dat althans zeker gelukt *). Maar alles geeft ons toch den indruk, dat die gevallen niet zóó veelvuldig zijn geweest, dat onze berekening daar al te veel schade door zou lijden. Terwijl een dubbel tellen van deze categorie van menschen toch ook weer gecompenseerd wordt — mogen wij wel aannemen — doordat wij genoodzaakt wor­ den een andere te verwaarloozen. Niet alleen toch rechtstreeks uit Zuid-Nederland hebben we hier de Zuid-Nederlanders ge­ kregen, maar ook via Engeland. Aanvankelijk schijnen velen, onder drang der herinnering aan wat een kwart eeuw geleden, tijdens Alva, ook was gebeurd, zelfs de Noordzee overgetrok­ ken te zijn met de bedoeling om daar te blijven ) . Maar, zooals de regeerders van Leiden eens aan de Staten van Holland ver­ klaarden: de Vlamingen waren „een natie, gewoon zijnde de profijten ten nautsten te soucken *). En daarom: toen de koop­ lui onder hen bemerkten, dat de Engelschen geen accijnzen kenden, die landgenoot en vreemdeling gelijkelijk troffen, maar wel in -en uitvoerrechten, waarbij de ingeborenen maar half zooveel behoefden te betalen als zij die dat niet waren, gaven zij spoedig hun oorspronkelijk voornemen op en reisden door naar Holland en Zeeland ). En niet anders de industriëelen, toen die ondervonden dat zij buiten de gilden werden ge3

5

») N . W . POSTHUMUS, a. w., D . III, Inleiding, bldz. XI, XII. *) Gemeente-archief Leiden, Gerechtsdagboek A . , fo. 1 1 7 v s . ; Vragen van den dag, Jrg X X X ( 1 9 1 5 ) bldz. 2 6 0 . *) J .

H.

H E S S E L S , a.

w.,

T.

III,

no.

878.

3

) N . W . POSTHUMUS, a. w., D . III. bldz. 3 0 . ) Aanwijsing der hei Isa me politike Gronden en Maximen van de Republike Holland en Westvriesland (Leiden—R'dam 1 6 6 9 ) bldz. 5 2 , 5 3 . 5

van

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen