GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Psychiatrie en wereldbeschouwing - pagina 10

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Psychiatrie en wereldbeschouwing - pagina 10

Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het hoogleeraarsambt aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

10 D o c h dit is dan alleen mogelijk, i n d i e n en voor zoover de ziekte wezenlijk i n het psychische l i g t . W a n n e e r de psychose een proces is, een heteronome v e r a n d e r i n g v a n de persoonlijkheid door een aan h a a r geestelijk bestaan vreemd biologisch gebeuren, d a n is een pathogenese v a n de psychische verschijnselen sensu s t r i c t i o r i onmogelijk. L i g t de psychose daarentegen u i t s l u i t e n d i n het psychische zelf, dan k a n alleen de studie v a n de psychische constitutie ons deze genetische s t r u c t u u r ontvouwen. ) Zoo heeft dus de k l i n i s c h e p s y c h i a t r i e v a n heden het constitutie- en karakteronderzoek i n z i c h opgenomen. M o e i l i j k v i e l dit h a a r niet; de klinicus-therapeut h a d reeds l a n g geleerd, r e k e n i n g te houden met endogene factoren, met dispositie, degeneratieven aanleg en n o g veel andere amorphe erfelijkheidsmomenten; een meer exacte beschouwing en n a u w k e u r i g e o m s c h r i j v i n g v a n wat hiermee bedoeld werd, k o n niet anders dan w i n s t zijn. E n zoo v e r l i e p zeer geleidelijk het proces, waarbij onopgemerkt de kennis v a n het zieleleven meer i n het cent r u m v a n de belangstelling k w a m en de poging, om v a n u i t de n o r m a a l psychische gegevens het zieke leven te verstaan, a l gemeene e r k e n n i n g v o n d . B e z i e n we deze psychologische o r i ë n t a t i e n o g eens nauwk e u r i g , d a n blijkt ons, dat h i e r i n enkele algemeene beginselen omtrent het wezen v a n de psychose en de v e r h o u d i n g v a n de psyche tot de p h y s i s zijn a a n v a a r d en w e l : 1. dat de p s y c h i a t r i e , voor zoover het betreft de pathopsychische verschijnselen, moet worden opgevat als de psychologie v a n het abnormale geestesleven; 2. dat het p s y c h i s c h abnormale ten opzichte v a n het normale kwantificeerbaar is; 3. dat i n de psychophysische problematiek de p a r a l l e l i s t i sche conceptie als heuristisch w e r k p r i n c i p e k a n worden gebruikt, hetwelk echter niet w i l zeggen, dat deze daarom ook als basis voor de eigen wereldbeschouwing wordt aanvaard. 1

A l s tweede moment voor het doorvoeren v a n het psycholog i s c h onderzoek i n de p s y c h i a t r i e noemden we het g e b r u i k v a n de totaliteitsstructuur als biologisch p r i n c i p e . Deze is niet rechtstreeks voortgekomen u i t de k l i n i s c h e school; veeleer is ook zij een reactie tegen de somatische r i c h t i n g en wat d a a r v a n n o g i n *) Dat hierbij ook lichamelijke verschijnselen voorwerp van onderzoek kunnen worden en tijdelijk zelfs het psychisch onderzoek kunnen verdringen, is niet te verwonderen, als men bedenkt, dat bij het aanvaarden van een psychophysisch parallelisme ieder rustig onderzoeker zal trachten, de overeenstemming tusschen psychische en lichamelijke verschijnselen bij normale en pathologische processen aan te toonen en de geldigheid van psychische wetten ook op lichamelijk terrein op te sporen. Een mooi voorbeeld hiervan zijn Wiersma's onderzoekingen over de remmingswetten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 november 1928

Inaugurele redes | 27 Pagina's

Psychiatrie en wereldbeschouwing - pagina 10

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 november 1928

Inaugurele redes | 27 Pagina's