1924 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 14

Over het teleologische principe in de pathologie. door Dr, J, HEKMAN.

(Resumé), Eene theorie moet vruchtbaar zijn, maar niet alleen dat, zij moet ook behulpzaam zijn in de werkelijk ware beschouwing der dingen. Het Darwinisme b.v. is zeker een vruchtbare theorie geweest, want ze heeft den stoot gegeven tot menig onderzoek Ik betwijfel, of ze in alle opzichten een goede theorie is geweest al was het alleen, dat mede door haar de Mendel'sche onderzoekingen tijdelijk op den achtergrond zijn geraakt. Heeft men een bepaalde theorie, dan moet men oppassen, zich er niet te vast aan te ketenen. Onze wetenscihap is immers v.n.l. een waarnemingswetenschap. Bij de verklaring der feiten kan men zich laten leiden door deduktief verkregen wetten, mits de feiten niet verdonkeremaand worden, anders wordt men stijfhoofdig, opgeblazen, etc. In den laatsten tijd hebben louter mechanistische theoriën het medische denken beheerscht. De aanhangers hiervan hebben het steeds over de causale wetten, die zoowel in de anorganische als organisohe natuur heerschen. Volgens hen is onze natuurwetenschappelijke kennis voldoende om nu een beperkt, maar mettertijd vollediger en juister inzicht in de levensverschijnselen te verkrijgen. Niet nieuw, vóór 250 jaar had men reeds de verwante iatrophysici en iatrochemici. Feitelijk hebben al hunne methoden weinig bijgedragen tot onze vermeerdering van onze juiste kennis van den samenhang der levensverschijnselen. Denk b.v. aan de theorie van Ludwig over de urineafscheiding, of aan het minderwaardige boek van Büchner en Vogt. En gaat men de geheele physiologic en biologie na, dan weet spr. eigenlijk geen enkel levensverschijnsel, dat z.g.n, mechanisch te verklaren is. Zelfs niet de circulatie, die schijnbaar aan louter mechanische wetten gehoorzaamt. Want de beteekenis, die den laatsten tijd de kleinere en kleinste bloedvaten voor de circulatie gekregen hebben, is verre van mechanisch te verklaren. De louter causaal denkende menschen weten, volgens spr., geen enkel levens- of ziekteverschijnsel te verklaren. Het kan zijne taak niet zijn dit uitvoerig voor de normale biologie na te gaan, Spr. wenscht een poging te doen om aan te toonen, dat ook de louter mechanische en causale verklaring van ziektever-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen