1925 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 94

94 natuurwetten Gods bestuur van alle dingen wil ontkennen; maar in de tweede plaats richt het zich ook tegen alle deïsme, waarmede men in de natuurkunde zoo licht gevaar loopt zich tevreden te stellen, want, ofschoon, zoolang men slechts let op hetgeen zijn moest, terecht gezegd kan worden, dat er eigenlijk van natuurwetten alleen sprake kan zijn op het standpunt van het theïsme ^), zoo worden de facto natuurwetten zeer gemakkelijk opgenomen in een deïstische natuurbeschouwing. Als Newton zegt ,,opdat niet de stelsels der vaste sterren door de gravitatie op elkander zouden vallen, heeft God hen op ontzaglijken afstand van elkander geplaatst" ^) lijkt dit er toch sterk op, alsof God wel den afstand der stelsels van vaste sterren vaststelde, maar niet de gravitatie. Een enkel woord wilde ik nog zeggen over het wonder. Het komt mij voor, zooals ik bij een andere gelegenheid ook betoogd heb ^), dat een wonder buiten ons wetenschappelijk onderzoek valt. Zoodra, als aan ons bewustzijn het besef van met een wonder te doen te hebben, zich opdringt, hebben we niet meer te onderzoeken, zullen we het ook niet doen. Heel andere functies van ons zieleleven treden dan in werking. Ik kan dan ook in dezen niet goed mij vereenigen met Bavinck's beschouwing *): ,.Het eenige, wat er in het wonder geschiedt, is, dat de werking der in de natuur aanwezige krachten op een bepaald punt wordt geschorst, doordat er eene andere kracht intreedt, die werkt naar een eigene wet en eene eigene werking voortbrengt", of met de opmerking van mijn vader ^): ,,Bij Jezus' wonderen van de vermenigvuldiging der brooden en der visschen behoeft aan nieuwe schepping van materie niet gedacht te worden, en waar dat niet noodig is, moet men het ook niet doen." Het lijkt mij, dat bij een wonder voor natuurwetenschappelijk onderzoek geen plaats meer is. We aanvaarden het, maar niet alleen, dat er geen sprake is van het te doorgronden, het onttrekt zich ook aan verdere naspeuring en laat «ïlechts plaats voor aanbidding.

') ') ") ') )

« . Bavinck, Stone-lectures, 1908, p. 84. Olay, 1. c. p. 127. Dit Orgaan, 1921, p. 63. Dogmatiek, 1. c. p. 388. J. Woltjer. Het wezen der materie, 1914, p. 24.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen