1935 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 14

8 psychosen en kwam ertoe metingen te verrichten, om aldus den indruk, dat de zoogenaamde endogene psychosen bepaalde vormen van lichaamsbouw den voorkeur geven, nauwkeurig te ccntroleeren. Daar reeds lang bekend is, dat de bouw van het lichaam samenhangt met inwendige afscheidingen (door interne klieren, zooals de schildklier), kwam de vraag op; kunnen we de psychosen in samenhang brengen met deze interne secreties? De vraag naar de verhouding van lichaam en ziel, werd op psychiatrisch gebied dus vertolkt: hoe is de verhouding van psychose, lichaamsbouw en interne secretie? Daar bovendien zeker was, dat het zoogenaamd praepsychotisch karakter iets bijzonders had (het is b.v. bij de schizophrenie anders dan bij de manisch-depressievepsychose) kon men de vraag verschuiven naar de karakterologie en het probleem zich algemeener stellen: hoe is de verhouding van karakter en lichaamsbouw, of karakter en interne secretie. Zooals het meer gaat, worden hier oude vragen in nieuwen vorm gesteld. De oude namen sanguinisch karakter, melancholisch en cholerisch temperament lichten dit zonder commentaar reeds toe. Maar ongetwijfeld zijn sinds Kretschmer zijn ,,Körperbau und Charakter" publiceerde, een artistiek-wetenschappelijk apergu op dit gebied, door tal van onderzoekingen de psycho-somatische betrekkingen op dit gebied komen vast te staan. Het schijnt n.l., dat een zekere ,,Lebensgrundstimmung" en het tempo en de bewegelijkheid van de karakters onveranderlijk vastliggen in het soma en hoe de uitwendige omstandigheden een persoonlijkheid ook keeren en wenden en vormen, telkens den boventoon voeren. In 't bijzonder zijn er karakters of liever temperamenten, die telkens, ondanks rooskleurige uitwendige omstandigheden, vanzelf of door klein aanleidingen, in den put der ziekelijke zwaarmoedigheid belanden of in den kolk der maniakale exaltatie. Deze karakter-aanleg nu heeft correlaties in een zekeren lichaamsbouw en kan daar mogelijk in de toekomst reeds van tevoren uit afgelezen worden. Allerlei gevoelsdisposities zijn af te leiden uit de lichamelijke constitutie, zooals allerlei gevoelswisseingen van allen dag samenhangen b.v. met physiologische bijzonderheden. De vondsten hebben dus niet bijzonders en wekken geen bevreemding. Alleen ze zijn nu gedaan en hebben aanleiding gegeven tot vele nieuwe vraagstellingen en onderzoekingen. Dat ook voor de religieuse typen, de typen ook van christelijk geloofsleven formeel die biologische invloeden gelden, hoef ik zeker niet te zeggen. De once-born en de twice-born van James, een mystisch type, een ethisch type (formeel ethisch), een dogmatisch — in allen doet zich stellig gelden de constitutie, de lichaamsbouw, het endocrine apparaat i ) . In dit opzicht is het ') Hier w o r d t geheel afgezien van den waarheidsinhoud der richtingen, doch alleen op vorm gelet. Een natuurwetenschappelijke beschouwing vraagt dat.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen