1942 Extra aflevering Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 65

59 ,. , ., Nafuurstudie leidt

M e t klem ofctuigt hii, d a t de natuurstudie hem ,

i

i i

c^ ^ 1

^i

c i.

niet tot atheïsme,

"''^t Shield heeft tot ontkenning van Schepping en Voorzienigheid en ook niet tot verachting van G o d ' s W o o r d , het groote middel w a a r d o o r Hij ons de waarheid en mysteries van het christelijk geloof openbaart i ) Hij ontkent dus niet alleen, d a t natuuronderzoek tot atheïsme leidt, maar ook, dat het tot deisme, een natuurlijke religie zonder bijzondere openbaring, zou leiden H e t doel van zijn laatste groote werk, ,,The Christian V i r tuoso", IS dan ook ,,aan te toonen dat door toegewijd te zijn aan de expenmenteele philosophic een mensch eerder gesteund dan geremd w o r d t om een goed christen te zijn" Boyle 15 zich bewust, dat hij een der eerste naNatuurondcrzoe' tuurkundigen van zijn tijd is en tevens, dat de chrisde** théofoqic^" telijke religie zijn leven beheerscht T o c h beseft hij wel, dat hierdoor de hardnekkig bevooroordeelde tegenstander niet tot werkelijk luisteren bewogen zal w o r d e n ,,Het IS onder natuuronderzoekers gewoonte eenigszins op de theologie neer te zien en een natuuronderzoeker moet al buitengewone verdiensten hebben, wil men hem zijn theologische neigingen vergeven M e n beschouwt dit als een zwakheid in hem en zegt, dat hij de natuurwetenschap beoefent in weerwil van zijn religieuze overtuiging" ^) Z o o gaat het inderdaad; zijn theologie is als een zwakheid beschouwd in een overigens toch zoo scherpzinnig man M e n heeft haar maar op zijn zwaarmoedigheid geschoven M a a r anderen is het niet beter vergaan Bij Pascal heet het geestelijk evenwicht verstoord te zijn, N e w t o n w a s een tijd lang abnormaal en w a s aan het aftakelen toen hij zich met theologie bezig hield '^) Kortom als sommige 19de-eeuwsche geschiedschrijvers zich eenmaal m het hoofd gezet hebben, dat een scherpzinnig n a t u u r onderzoeker toch moeilijk een christen kan zijn, dan kunnen zij zich uit een impasse slechts redden door hun held een geestesstoornis toe te schrijven N e e m t de religie een geringere plaats m het werk van den natuuronderzoeker m, terwijl toch de erkenning ervan niet ontbreekt (Gassendi, Galilei), dan is hij een handige simulant, die de geestelijkheid om den tum leidt door een formeele buiging voor het altaar Dit verklaart ten deele, dat aan Boyle's physico-theologischen arbeid zoo wemig aandacht besteed is Die zou immers een niet-

ï) Script, II, 92 2) Exc , III 404 ') Over de onjuistheid -van deze opvattingen pia dl II p 136—138

H J E Beth Newton s Princi-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen