De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 101
Rede ter gelegenheid van den 52sten Dies Natalis der Vrije Universiteit
91 deeren. Hier is het voldoende er aan te herinneren, dat het psychische leven het emotioneele is, dat, hoezeer het daar van dat der menschen moge verschillen, toch ook bij dieren voorkomt, het logische daarentegen niets anders is dan het primaire niet-emotioneele onderscheiden, dat men op aarde alleen bij menschen aantreft. Alleen wie dit verschil niet voorbijziet voorkomt het gevaar in de logica tot psychologisme te vervallen.
Het verschil tusschen de logische functie en de historische levert vooral daardoor moeite op, wijl men nog al eens het historische met het genetische ident stelt. Het kan kort als volgt worden uitgedrukt: denken is niet hetzelfde als cultiveeren, en het niet-wetenschappelijke kennen dus ook niet hetzelfde als de techniek, in welke het is ondersteld.
Ook het verschil tusschen de logische functie en de linguistische werd en wordt lang niet steeds duidelijk ingezien: nog altijd spreekt de logica zonder eenigen schroom over subject en praedicaat, hoewel op deze wijze toch slechts bepaalde woorden in den volzin en hun onderlinge verhouding vallen aan te duiden; wanneer bepaalde acties of resultaten van het denken elkaar niet verdragen, noemt men zulk een geval „contra-dictoir", hoewel dictie noch dicta behoeven aanwezig te zijn; en ook de term „logica" zelf bevredigt niet. Hoewel uiteraard heel deze terminologie moeilijk zal zijn te overwinnen zonder nieuwe misverstanden te kweeken, dienen toch beide functies nauwkeurig onderscheiden. Vaak zoekt men dit verschil, indien erkend, daarin, dat de gedachte niet, het woord wel gesproken wordt. Toch kan
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1932
Rectorale redes | 124 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1932
Rectorale redes | 124 Pagina's