GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 105

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 105

Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

97 grammatica komt, zoo spoedig mogelijk. Men zou wellicht de doorloopende practijk (niet de afwijkingen daarvan) van het groote Woordenboek der Nederl. Taal, of een gedeelte daarvan, tot maatstaf kunnen aannemen. Vgl. aant. 9. 60 KoUewijn in Taal en Lett. 1894, herdrukt Opstellen^ 75: „ieder zegt: dat heb ik van hun (met nadruk ...). En toch eisen de gram* matika's"... Dezelfde, z. w. 1895, 23 geeft voor m., vr. en onz., meerv. alleen hun, ze op en verklaart 25: „hen en in 't vr. mv. haar wordt zelden of nooit gehoord, behalve van boeketaalsspre* kende mensen". [Vgl. daarmee de waarde, gehecht aan zullie, en hun eigen voor „zich zelf", en dgl. vormen. Trouwens, dat heele artikel met zijn vervolg is uiterst leerzaam voor de „beschaafde* taaU'sopvattingen van Kollewijn: men moet daarbij het telkens vermelde „plat tintje" bezien in het licht van de voorafgaande verklaring op blz. 20 onderaan]. Proeve 47 net zoo, maar een op* merking vertelt toch, dat men bij sommigen ook wel hen [dat.* ace] hoort; de eenige vbb. echter zijn voor ace: van hun, met hun. „Holtvast" a.w. 56 als Proeve vrijwel. — Tinbergen, N. Sprkk.^, als Proeve en „Holtvast" ook de „omgangstaal" en „geschreven taal" steeds tendentieus tegenover elkaar stellend, vermeldt (131) hun en haar voor de laatste. Maar echt zijn alleen hun, 'r, d'r (130). — Van Ham en Hofker III 64 leeraart, dat „zonderling ge* noeg de officieele grammatika tot op de huidige dag" de onder* scheiding hunjhen onderwijst; maar „de eenige vorm van het A, N. B. is hun". [Nu weet men het]. 61 Zij stonden in ouden tijd zoo naast elkaar; en zij zouden nu een paar vormen als mij/me; jou/je, sterk en zwak geaccentueerd. 62 Zooals men nog steeds niet zij, wij, jij geheel opoffert aan ze, we, je, en zelfs niet hij aan ie, enz.; zooals men mij, en ook jou (hoe beperkt de bruikbaarheid van dit laatste ook is) nog niet missen kan naast me en je; en hem niet geheel vergeten voor 'm, zoo dient men althans den vorm met heldere, volle vocaal ook hier te behouden. Om met nadruk te spreken past hen veel beter dan hun. Is dit alleen vierde naamval, dan is althans de verdee* ling goed; want in den derden kan men om den klemtoon beter te doen uitkomen altijd nog de voorzetselomschrijving gebruiken: voor, aan, met hèn. Dat deze overwegingen grond hebben, merkt men bij een poging om je, me, 'm, d'r, m'n, met vollen klemtoon te gebruiken: het gaat niet. En wie heeft nooit ondervonden, dat hij, een brief of gesprek in den je*stijl voerend, in verlegenheid kwam, als hij den derden of vierden naamval (of ook het pos* sessief) met nadruk moest gebruiken? Want jou (jouw) kan in vele 7

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 105

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's