Betrekkelijk of volstrekt - pagina 9

In Duitsland hebben voor en na de eeuvi^wisseling de pleitvoerders van de klassieke en de moderne school met verw^oedheid gepolemiseerd ^*); er is later leedvs^ezen over uitgesproken"). Ten onzent heeft men aan Kant zijn „vergeldingsdelirium" verweten ^^) en is in het vaak bitter gevoerde ^®) geding tussen deterministen en indeterministen — Van Houten achtte de leer van de vrije wil de grootste vijand van de vooruitgang der wetenschap•'^^) — het woord „kwakzalversmentaliteit" gevallen^*). In 1935 heeft Bonger in het Rechtsgeleerd Magazijn ^®) een buitengemeen fel artikel tegen het hanteren van de generale preventie geschreven. Hoe ongeremd nationaal-socialistische en communistische juristen hun strafrechtelijke meningen zullen voordragen, is duidelijk. Het strafrecht kent wel zeer het menselijke element; bij zijn eerste ontmoeting met Binding voelde Liszt al een zekere weerzin tegen deze zelfstandige maar grote vertegenwoordiger van de klassieke school^"). Het is opnieuw Duitsland dat voor overspanning van de systematiek en meer nog voor de duisterheid van het gekozen wetenschappelijk jargon duidelijke voorbeelden oplevert. Pompe wees indertijd overvloedige stelselzucht bij Binding, Von Buri en Zu Dohna aan^^). Veel eerder reeds had Richard Schmidt het nodig geoordeeld de Duitse strafrechtsdogmatici in bescherming te nemen tegen de spot van een Mittelstadt^^); zij hadden dan toch met de engel der gerechtigheid geworsteld en niet enkel leerstellige kaartenhuizen gebouwd. Terminologisch zal waarschijnlijk voor het heden niet dadelijk worden toegejuicht het spreken van „Delikte mit überschiessenden Innentendenz" ^®), en stellig on'^^) De beste indruk van het geding biedt Karl Birkmeyer, Was laszt von Liszt vom Strafrecht übrig, München 1907; zie de conclusie op blz. 93 getrokken: „Sc gut wie nichts". ^'') Wilhelm Sauer; Allgemeine Strafrechtslehre, Berlin 1955, 9 zegt dat de strijd niet altijd virerd gevoerd „in wissenschaftlich würdiger Weise". ^^) J. Th. Beyssen, Wijsbegeerte van het strafrecht. Hoofdstukken uit de bijzondere ethiek, IV, Bussum 1909, 14. 1^) Wanneer de medicus A. Aletrino de „moderne" leer met loochening der wilsvrijheid uitdagend voordraagt — Twee opstellen over crimineele anthropologic, Amsterdam 1898 — is het bescheid van I. A. Levy: Het indeterminisme. Leiden 1906, ook vrij kras. '•^) S. van Houten, Staats- en strafrechtelijke opstellen, 's-Gravenhage 1897, 70. 18) Leo Polak, Tijdschrift voor Strafrecht XXXI, Leiden 1921, 50. 1') W. A. Bonger, Het „nieuwe" strafrecht. Rechtsgeleerd Magaziijn 1935, 236. ^<') In zijn dagboek 19—21 augustus 1882 schrijft Liszt: „In Ems bei Binding. Schoner eitler Mann, durchaus absprechend". In Gustav Radbruch, Elegantiae iuris criminalis. Zweite Auflage, Basel 1950, 226. 21) W. P. J. Pompe, Tijdschrift voor Strafrecht XXXIX, Leiden 1929, 52 en v. ^2) Richard Schmidt, Die Strafrechtsreform in ihrer staatsrechtÜchen imd politischen Bedeutung, Leipzig 1912, 5—6. ^3) Afkeurend ook vermeld bij J. M. van Bemmelen, Tijdschrift voor Strafrecht LIX, Leiden 1950, 41.

7

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen