Waarom de Hollandsche Amerikanen H. M. de Koningin Hulde betuigen.

Onder de scharen van mannen en vrouwen nit allerlei standen en landen, die aan H. M. Koningin Wilhelmina, 'hulde bewijzen ter gelegenheid van haa, r Zilveren Regeeringsjubileum, behoort ook een groot laantal Amerikanen van Hollandsdhen bloede. Een Album, een kunstwerk van drukker en binder, met artikelen en afbeeldingen^ bet leven der Hollandsche Amerikanen rakend, zal H. M. dezer dagen bereiken. Da, t bewijs van medeleven met het volk van Nederland en zijn Vorstin wordt gelegerd door een comité, waarvan Dr J. van Lonkhuyzen van Chicago, de voorzitter is en sdhrijver dezes de secretaris.

Een groot aantal leidende mannen van HoUandsche afkomst behooren als leden tot deze commissie. Met name dienen genoemd de heeren Van Pernis en Rook te Chicago, waarvan vooral de eerstgenoemde • de Atlas was op wiens schouders verreweg het zwaarste en grootste deel van den arbeid rustte — en er was veel werk noodig om alles in orde te krijgen.

Doch waarom, zoo mag men met reden vragen, hebben Amerikaansche burgers, gelijk verreweg de meeste comité-leden en de honderden, wier namen in 't Album staan, waarom gevoelden zij zidh gedrongen om zulk een huldeblijk te brengen? Zij zijn burgers van een ander rijk dan Nederland. Zij zijn wat beginsel aangaat, republikeinen en geen voorstanders eener monarchie. Waarom dan de Vorstin van een ander volk zulk'e eer te betoonen ?

Het antwoord op die vraag beoogt dit artikel te geven. In 'de eerste pilaats drijft ons in deze 383 huldebewijzing het besef, dat het land onzer Vaderen — ja ook onzer Vaderen .— in het verleden veel te danken heeft aan het Oranjehuis, waartoe de Koningin van Nederland behoort.

De eer onzer voorouders in het oude Holland is ook onze eer in de Nieuwe Wereld.

En als we nu denken aan wat Willem de Z.vvijger en zijne Makkabeeuwsche zonen hebben geworsteld, gestreden en geleden, maar ook gewrocht voor het oude Nederland, onze bakermat — zouden wij idan niet eene Koningin eeren, die ia Haar persoon dat oude stamhuis vertegenwoordigt?

Om tot lateren datum ons te wenden, wat hieeft niet een Willem EI als stadhouder mogen zijn voor der Vaderen land in 't bange noodjaar 1672, en later, wat deed niet de Oranjenaam in 1748?

Velen onzer Hollandsche Amerikanen zijn niannen en vrouwen met Friesch 'bloed in de aderen.

Zouden die ooit kunnen vergeten wat Willem Lodewijk en zijn huis deden voor Friesland?

Dat Friesche Vorstenhuis bracht voort de thans op den troon zijnde Koningin.

En die tak van het aloude geslacht — heeft ook die niet veel gedaan voor 't volt, waaronder ook onze Vaderen woonden?

Een dag of wat geleden, in Den Haag en te Scheveningen, zagen wij monumenten, herinnerend aan 1813, toen Holland uit het stof herrezen, wederom kon Holland wezen — vrij en zelfstandig als te voren.

Doch in die dagen van spanning en revolutienaweeën — hadden Hogendorp en zijne medestanders hun doel kunnen bereiken indien ze niet hadden kunnen tooveren met den Oranjenaam?

Willem I, Koning der Nederlanden — zijn naam had lang de sleohtste klank onder ons volk — grootendeels het volk, dat 1834 doormaakte met de dragonades van de dagen van anti-afscheidingsdwang.

En het zal lang, lang duren vóór die bittere en booze dagen vergeten zijn. Doch er is ook een a, ndere zijde aan het optreden van dezen vorst.

Despoot moge hij geweest zijn — laat ons dat woord nu nemen in heel beperkten zin — dooh wij moeten toestemmen, als we de historie eenigszins kennen, dat hij trachtte te regeeren als „benevolent despot", als man inet vaderlijk koninklijk gezag. Hij deed veel, zeer veel, om de Nederlaiiden maatschappelijk vooruit te duwen en te stuwen, en onze conservatieve vaderen, denk aan hun verzet tegen spoorweg en stoomboot, moesten eenvoudig geduwd en gestuwd worden, zouden zij ontkomen aan het sociaal moeras, waarin ze destijds verzonken waren, en tred houden met de andere natiën van Westelijk-Europa.

Handel en nijverheid, zij kwamen wederom te groeien en ten deele te bloeien onder Willem I en ook ons voorgeslacht kwam dat ten goede.

In de tweede plaats is ons huldebetoon opkomend uit de overtuiging, da, t H. M. de Koningin eene machtige factor is en geweest is, om Holland eene plaats te doen behouden in de rei der natiën.

Niemand, die rechtgeaard is, ziet gaarne zijn geboortehuis een ru'ine worden of geheel vernietigd. Er zijn herinneringen verbonden aan zulk een woning, waardoor zelfs de steenen er van kostelijk worden in onze oogen en dierbaar aan onze harten.

Welnu, zoo gaat het ons aangaande het Oude Nederland. Het zou ons oorzaak van groote smarte zijn zoo Holland's volk niet langer eigen plaats kon innemen onder de volkeren der aarde, en Holland's driekleur verdween van de zeven zeeën.

En nu meenen wij in den vreemde, ook al erkennen wij de aanwezigheid van andere factoren van gewicht, dat de naam en het gezag en de persoonlijke integriteit van-Koningin Wilhelmina heel wat te doen heeft gehad en nog heeft, met de éénheid van 't Nederlandsohe volk, gedeeld in' partijen als het is, zoo'dat het niet uiteengesprongen of uiteen gereten is en daardoor roof werd van machtige naburen. Ook meenen wij, dat haar staatsbeleid een importante factor was in het bewaren van Nederland's zelfstandigheid in den groeten wereldkrijg, welke zoovele rijken uitéén scheurde en zoovele landen vulde mfet namelooze ellende. Ook dat doet ons de Koningin eeren.

Ten derde komt daarbij, dat wij als •Protestanten — en verreweg het grootste deel der Hollandsche Amerikanen zijn Protestant — Hare Majesteit gaarne hulde bewijzen omdat wij in haar zien de afstammelinge van den prinselijken Zwijger en den Franschen admiraal, die • beiden hun leven gaven als offers op het altaar van Gewetensvrijheid.

In Willem III den stadhouder-koning, erkennen wij den man door Gpd gevormd om het Prote-

stantisme te redden van de booze aanslagen van Lodewijk XIV, en den redder van ihet rijk-der Angelen en Saksen, dait zooveel beteekent voor ons als Amerikaanseh volk, toen dat rijk óók scheen prooi te worden van Rome.

Amerikaanseh volk'? Diat voert ons tot een vierden grond 'voor huldebetoon. In den voorzaat in directe linie van Koningin Wilhelmina — in Jan van A^assau, wiens staJidbeeld zoo terecht prijkt in 't Utrecht der Unie yiaji 1578, eeren wij^ den man, die een staatsregeling ontwierp, die door Amerikaansche geschiedschrijvers wordt ei-kend en geprezen als het model, waarnaar Jefferson en anderen de constitutie onzer Amerikaanohe republiek vervaardigden. Ook' dat is iets, dat we met dankbaarheid herdenlken en 'hier noemen en roemen.

Ten slotte noemen we, dat wij als Hollandsdhe Amerikanen meenen gegronde oorzaak te hebben voor ons huldebetoon in het respect, dat wij gevoelen voor Holland's Vorstin voor wat zij is als persoon, als regeerder, en, last but not least, voor velen onzer, als mede-belijder van 't Evangelie, van Vrede in het bloed des Kruises.

Ook wat Ihare Koninklijke Moeder is en deed, brengen wij ons eeresaluut in 't huldigen Harer dochter. Daarover uit te wijden in dit blad, voor Nederlandsdhe lezers bestemd, is onnoodig, vooral in onze dagen, 't Zou zijn wat wij noemen: „carrying coal to Newcastle", of „water in de zee dragen". Het land doorreizende gedurende de laatste weken, en overal mericend hoe de burgerij van groote steden en kleine dorpen zioh opmaakt om huis en straat te versieren met „oranje", staan wij verbaasd er over, dat de koele, kalme Hollanders zoo enüiousiast kimnen zijn waar 't hun Koningin en Haar huis aangaat bij 5iet jubileum en zelfs Haar verjaardag. Dat leidt tot de overtuiging, dat wij, die Haar van verre gadesloegen — en „distance lends enchiantment to the view", — niet misgezien hebben, waar wij in Hare Majesteit een waarlijk edel Édelvxouw en koninklijke menschenfiguur meenden te zien. Met Nederland mede feestvierend, zooals een Amerikaanseh burger dat. vermag, schreven wij deze bijdrage, op verzoek van den hoofdredacteur, en gedurende ons verblijf in 't midden der Generale Synode.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen