Het kerkelijk leven en ons blad.

Verschillende omstandigheden, niet het minst belangstellende vragen van de zijde van vele onzer lezers, zijn oorzaak, dat we gaarne nog eens de bedoeling en het wezen van ons blad uiteen zetten.

Voor we daarmee beginnen willen we echter onze lezers, die hun ingenomenheid betuigden met de wijze, waarop ons blad poogt alle terrein des levens te overzien, danken voor hun vriendelijke woorden. Tevens mogen we niet nalaten hen, die een opmerking ijiaakten, onze waardeering voor die opmerkingen kenbaar te maken, omdat er uit blijkt, hoe onze lezers gaarne meewerken om te zorgen, dat ons blad zoo goed mogelijk zij.

* De kwestie, die we wenschen te bespreken is deze: welke het karakter en het doel van ons blad zijn. Van den aanvang af, bij de oprichting althans, heeft niet de bedoeling voorgezeten, dat ons blad een k e r k e 1 ij k blad zou zijn in dien zin, dat het uitsluitend leiding wil geven aan het kerkelijk leven. Dat in de historie van ons blad er tijden geweest zijn, waarin het voornamelijk, of misschien bijna uitsluitend aan

kerkelijke zaken de aandacht heeft gewijd, is juist. Maar dat beteekent nog niet, dat in die dagen

het blad beantwoordde aan het gestelde doel. Zooals bij de oprichting van het blad werd gezegd, bedoelt het niet te zijn een „Herautje" naast „De Heraut" of een „Bazuintje" naast „D'e Bazuin", of een Kerkblad naast de vele kerkbodes, die we al hebben. Ons blad bedoelt de ontwikkeling van heel het gereformeerde leven, niet alleen

van het gereformeerd kerkelijk leven. Natuurlijk kan een blad zich tot het gereformeerd kerkelijk leven beperken, gelijk dan ook vele bladen

doen. Ons blad echter bedoelt het leven in zijn volle

breedte te overzien. Tevens wil het dan de gedachte tot uitdrukking ^i'engen, dat er organische verbanden bestaan tusschen de verschillende levensterreinen. We kunnen tenslotte de situatie op kerkelijk gebied niet losmaken van de karakteristiek van den tijd ten opzichte van andere vraagstellingen, ten opzichte van de vraagstukken van litteratuur en kunst, ten opzichte van de vragen van handel, oeconomie en politiek. De vele levensterreinen grijpen in elkander in, grenzen niet slechts aan elkaar, maar dekken elkaar dikwijls. Op het terrein, waar de plant van het kerkelijk leven bloeit, groeit tegelijkertijd menige planting, die aan het kerkelijk leven niet verwant s c h ij n t, en die toch in organischen levenssamenhang met den groei en den bloei van het kerkelijk leven moet worden gezien.

« Als gereformeerde belijders hebben we behoefte aan een blad, dat het volle leven wil omvatten, Hot moge waar zijn, dat nog altijd in menigen kring, speciaal voor de kerk belangstelling bestaat, toch kan niet worden ontkend, dat eerst dan het gereformeerde leven als factor van ons cultuurbestaan en als invloedrijk onderdeel van het volksleven tot zijn recht zal komen, - indien gereformeerde belijders de pretentie durven handhaven, dat z ij tenslotte heel de cultuur mede dragen en op elk cultuurterrein waardige vertegenwoordigers bezitten.

Ons blad wil het ook aan de buitenwereld laten zien, dat er geen terrein des levens is, waarop we als gereformeerde belijders afhankelijk zijn van de voorlichting van de mannen, die met God en zijn Woord op het terrein van Staat, Kerk en Maatschappij niet rekenen. Ons blad heeft de bedoeling om te laten zien, naar alle kanten, dat we door Gods goedheid in staat zijn al de levensuitingen en al de levensopenbaringen te dragen, ja, dat we ze, in de kracht Gods, omhoog kunnen dragen.

Want we moeten vooruit. We moeten niet alleen bewaren, we moeten ook bouwen; niet alleen verzorgen de planten die zijn opgekomen, maar ook weer zaaien en opnieuw planten. De hof des levens moet ook worden gewied; maar in dien hof moet elke goede plant, die er groeit bij de gratie Gods, onze volle aandacht hebben. Doch dat niet zoo, dat we het beschouwen alsof de dingen van financiën en oeconomie, van handel en bedrijf eigenlijk behooren tot de zondige wereld, terwijl de dingen van het kerkelijk en het geestelijk leven een heilig karakter zouden hebben.' Neen, door de gunst onzes Gods, mogen we ons geroepen weten heel het leven, met alle levensopenbaringen op te heffen tot hooger plan, naar 'het plan van de heilige eenheid, van de levenswijding van alle leven in den dienst onzes Gods.

Om dit doel te bereiken is het ongetwijfeld noodig te waarschuwen daar, waar dwaling opkomt of doling dreigt. Maar het is evenzeer noodig om te vragen hoe het leveri, het gereformeerde leven zich verder kan ontwikkelen, zich kan ontplooien, om de rijke mogelijkheden, die in dat leven verborgen liggen, tot uiting te doen komen.

Daartoe is evenwel ook noodig, dat onze medelevende lezers op de hoogte der feiten zijn. Mogen we nu eens een voorbeeld noemen? De artikelen over vakwetenschap en practijk liggen voor de menschen, die het vak, dat qp ©en gegeven dag in ons blad ter sprake komt, zélf beoefenen, natuurlijk binnen het kader van het alledaagsche, of althans binnen de grenzen van zeer bekend terrein; de artikelen over het zakenleven zijn voor verscheidene van onze lezers misschien geen lectuur, die ze kunnen onderscheiden, van datgene, wat ze eiken dag hun aandacht moeten geven; en zoo zouden we kunnen voortgaan.

Nu vergete men echter niet, dat ons blad poogt, over heel de linie inlichtingen te geven; dat het bedoelt, de vakmenschen onder de gereformeerde christenen in ons vaderland tot elkaar te brengen; dat het heel het leven wil omvatten. Zóó alleen is het mogelijk, bouwsteenen aan te dragen, om verder te bouwen aan de organisatie van het gereformeerde leven. Immers een ontwikkeld gereformeerde moet ook ©en algemeen ontwikkeld mensch zijn. Is hij dat niet, dan zou hij zeker bij zijn beschouwingen aan het eene of aan het andere terrein des levens onrecht doen.

Met het oog hierop nu streeft ons blad ©rnaax in zijn kolommen datgene te bieden, wat een meelevend mensch, en dus ook een met zijn tijd meelevend christen behoort te weten. Daarom gaven we vlak na de ramp van de R. 101 een populairwetenschappelijke beschouwing over de luchtschepen, en daarom geven we na de uitbarsting vaa de Merapi een verhandeling over het Vulkanisme. Daarom lieten we na het jaar 1930 een bij uitstek kundig man een financieel-oeconomisch overzicht geven over dat juist op dit gebied zoo merkwaardige jaar, evengoed als van een ervaren politicus als de heer Schouten over de politiek een beschouwing weid gevraagd; daarom ook poogden we (en het gelukte ons — dat is ook een eere voor ons bladi) van Prof. Rutgers artikelen te verkrijgen over het rapport van de Staatscommissie-Rutgers

Zoo zouden we kunnen doorgaan

De neutrale wereld heeft haar bladen, die dit alles beoogen, zonder dat daarbij eenig ander ideaal vooruit, dan om de menschen juist in te lichten.

Maar zie, nu ligt hier de heerlijkheid van ónze doelstelling!

Wij, als gereformeerde belijders, mogen al deze levensuitingen zien als een eenheid. Heel dat leven met al zijn bewegingen en variaties staat onder de heerschappij van onzen God, die Zijn wereld door al deze dingen heenleidt naar het einde.

En al dat leven heeft één groot centrum. Het is het leven van de kerk van Christus. Om deze kerk wentelt zich het gebeuren der eeuwen naar het einde toe.

En ook die kerk heeft haar ontwikkelingsroeping.

Een roeping, die door die kerk slechts kan worden verstaan en vervuld, als hare leden kennen

aan de veranderde verhoudingen noodzakelijk om de kleinhandelsprijzen naar beneden te brengen en door prijsverlaging uitbreiding aan het verbruik te geven.

De reëele bij consumenten aanwezige voorraden ïullen weder gaan stijgen wanneer in breeden kring de overtuiging gaat veldwinnen, dat het laagste punt der depressie bereikt is. Deze nu abnormaal geslonken stocks zullen in dat geval weer viij spoedig worden aangevuld.

Speculatieve posities zullen 'dan alleen in grooten omvang worden aangehouden, als de verbeeldingskracht geprikkeld wordt, terwijl de resultante van al die krachten t.w. productie-vermindering, stijging der reëele consumptie, der reëele voorraden sn der speculatieve engagementen zal zijn: een vermindering' der voorraden op de fabrieken.

Wij hebben hierbij langer stilgestaan, om het wezen van een crisis en van zijn herstel in eenvoudige woorden weer te geven, daarbij alle complicaties weglatende, doch om tevens duidelijk te maken, dat wanneer men er in slaagt op practische wijze do speculatieve hartstochten te ontketenen, wellicht veel zal kunnen zijn gewonnen. De voorraden op de fabrieken zullen daardoor, zij het ook. irreëel, terugloopen —• het productie-apparaat toch kan in vele gevallen niet onmiddellijk in de gestegen vraag voorzien, ook al omdat de harde lessen, die men gehad heeft, tot voorzichtigheid zuUen manen — hetgeen prijsstijging veroorzaakt, dus hoogere winst-marge, minder werkloosheid stijgende koopkracht waardoor de mogelijkheid bestaat, dat uiteindelijk vermeerdering van de reëele «onsumptie en der reëele voorraden zijn beslag krijgen.

Nu is een dergelijke ontketening van „gokzucht" «en gevaarlijk experiment, gevaarlijk voor de in. verleiding gebrachten speculant, en gevaarlijk voor den te vlug oordeelenden producent, want past men deze politiek toe op een moment, waarop do geheele situatie er nog niet rijp voor is, dan blijft het eindresultaat uit, terwijl de „go-kker" met de verliezen blijft zitten I De meeste „stroppen" aijn dan slechts voor een gedeelte van de .producenten op de speculanten overgeheveld, terwijl ten opzichte van de effecten-posities, de banken hunne „bevroren" posten eveneens naar den ar^eloozen particulier hebben kunnen spuien.

Wij gelooven daarom, dat de ^belangrijke koersstijging der laatste weken hieraan ten grondslag ligt. Eerst werd de disconto-rente ia de voornaamste crediteuren-landen, t.w. Amerika, ï'rankrijk, Zwitserland en Nederland tot resp. 2 pet, 2 pet.. 21/2 pet., en 21/2 pet. teruggebracht daarop volgden de reeds in ons vorig overzicht geciteerde onderhandelingen tusschen de Banque de France •en de Bank of England inzake de goud-politiek, om' de goud-afvloeiingen uit Engeland tegen te gaan... «n nu zien wij allerwegen rigoreuze maatregelen genomen om de baissiers tot levering van de in den wind verkochte stukken te forceeren. Een baissier is iemand, die effecten verkoopt, welke hij niet heeft in de hoop, de verkochte stukken later goedkooper te kunnen terugkoopen. Hij wacht met de levering der stukken, tot de kooper hem maant of hij tracht deze te leenen tegen een min of meer hooge provisie. Moet hij leveren en kan hij de effecten niet leenen, dan dient hij terug te koopen, hetgeen in een terughoudende markt tot krachtige koersstijging leidt. Frankrijk is in die richtin_g voorgegaan, gevolg een beduidend avans in alle liniën, Engeland, Amerika en ook Amsterdam volgden en het is wel typeerend voor de situatie, dat de commentaren in Parijs luidden „de stemming was willig door de houding van New-York en Amsterdam" in Amsterdam door de houding van „Parijs en New-York", terwijl Londen schermde met de willigte in andere crediteuren-centra.

Be depressie is nog niet ten einde, resj; de logische gevolgtrekking, dat de serieuze belegger deze geforceerde koersstijging aan zich moet laten voorbijgaan, terwijl hij, die eenigszins overbelast is juist nu kan profiteeren van de willigte om ©en deel van zijn engagementen te realiseeren. Koopen op dit niveau lijkt ons met de feiten in strijd.

Na deze algemeene beschouwingen willen wij de Amsterdamscbe elfecten-beurs ©en kort moment onder de loupe nemen. De geweldige baisse in Philips-aandeellen werd gedeeltelijk gedekt, waardoor de koers talrijke procenten steeg-

2 Jan. 1931 31 Jan. 1931 179 • 224

zonder dat er tas.tbare veranderingen in den loop van het bedrijf waarneembaar waren. Integendeel een uitgebreid fabrieks-complex schijnt te zijn stopgezet, terwijl de drainage in het aantal werklieden nog steeds voortgang schijnt te vinden.

Ook Unie-levers onttrokken zich niet aan de stijgende tendenz

2 Jan. 1931 31 Jan. 1981 180 198

doch o.i. hier met iets meer reden, omdat het jaar 1930 voor de margarine-industrie niet slecht is geweest, terwijl de vooruitzichten voor de naaste toekomst zich hoopvol doen aanzien.

De suiker-situatie zien wij somber in; wij geven de definitieve aanneming van het Chadboume-plan weinig kans, zoodat de uitbreking van een formidabelen suikeroorlog o.i. slechts een kwestie van tijd is. De onderhandelingen der suiker-leiders gedurende deze maand hebben tot een krachtige koersavans geleid, dat o.i. ongemotiveerd en ongezond kan worden genoemd, en waarop een reactie onvermijdelijk moet volgen.

2 Jan. 1931. 31 Jan. 1931. Handelsvereen. Amsterdam 316 '35I1/2 Java-Cultures 237 271 Ned. Ind. Suiker-Unie 138 159 Poerworedjo 23 29Vs

De olie-verhoudingen blijven uiterst gecompliceerd en al staan wij ook op het algemeen ingenomen standpunt, dat de aandeelen Kon. Petroleum Mij. onder alle omstandigheden door haar goed gefundeerde positie, haar geografische risico-verdeeling, haar kundige leiding, het hoofd zullen kunnen bieden aan de stormen, die op haar zullen aanloeien, het neemt niet weg, dat de ongunstige situatie "'slijk geen goed aan het koersniveau zal doen.

De groote moeilijkheden zijn ontstaan door de tegenstrijdige belangen der kleinere en der grootere Amerikaansche conoems. De grooten zijn het, wat de overproductie en de bestrijding ervan betreft, vrijwel eens, doch de kleinere broeders (die intusschen nog altijd formidabele afmetingen hebben) komen daardoor in de knel. Het zou ons te ver voeren om hierover uit te wijden, zoodat wij slechts moeten volstaan met het constateeren ervan. Dan wil Amerika ook ten opzichte van dit product den invoer belemmeren, vandaar, dat binnenkort voorstellen in den Senaat zullen worden ingediend om de olie-import aan banden te leggen, hetgeen grootendeels een maatregel is tegen de Koninklijke—Shell, die door de Amerikaansche chauvinisten nu eenmaal met een scheef oog wordt aan-149 gezien. Voegt men daarbij den reusachtigen vooruitgang in de techniek, waardoor uit dezelfde hoeveelheid ruwe olie meer dan de dubbele kwantiteit benzine kan worden gehaald dan vroeger de stagnatie in den afzet door de bezuinigingen in het automobiel-verkeer en het opleggen ook van talrijke motor-schepen de Russische concurrentie, den Roemeenschen strijd om den afzet dan is het te begrijpen, dat de naaste toekomst weinig rooskleurig kan worden ingezien.

De royalty-ondernemingen zijn bij een productiebeperking direct het kind der rekening, omdat „charity begins at home" en de restrictie door de royalty-houders het eerst toegepast wordt bij die olie, waarvoor extra moet worden betaald.

Kon Ohe Taraken Alg. Exploratie Shell Union Phillips Tidewater 2 Jan. 1931. 2863/4 251 85 8V16 15Vi6 71/2 31 Jan. 1931 3003/4 266 981/2 IOV16 14 83/8

Niettegenstaande de komende stormen heeft het koerspeil . ook hier gereageerd op de gunstige j'anuari-stêmming, waarover wij uitvoerig in de algemeene beschouwing hebben uitgewijd.

Accoustiek was beter door de gunstige resultaten van het Tonolid Syndicat , kunstzijdeaandeelen lagen gedrukt door de bijzondere ongunstige verhoudingen in de kunstzijde-industrie, die niet de minste verbetering vertoonen en waardoor de prijsverlagingen niet van de lucht zijn, terwijl de zeer slechte resultaten der Amerikaansche concerns over het vierde kwartaal, voornamelijk in de staal-en auto-industrie, telkens reacties veroorzaken. Het is nog verre van pays en vree en niettegenstaande de uiterlijke willigte, blijven wij de noodige voorzichtigheid aanraden het wereldbedrijfsleven staat o.i. nog steeds in mineur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen